"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen yargılamanın iadesi istekli dava sonunda, Mahkemece yargılamanın iadesi isteminin reddine ilişkin olarak verilen karar, yargılamanın iadesini talep edenler tarafından süresinde duruşma istekli temyiz edilmiş olmakla; duruşma isteği değerden reddedildi, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü.
I. DAVA
Yargılamanın iadesini talep eden davacılar, 2013/228 E., 2014/562 K. sayılı dosyada davalı olduklarını, anılan dosyada davacı ...'nin dayandığı 15.11.2012 başlangıç tarihli kira sözleşmesindeki imzanın ...’a ait olmadığının 2015/3624 sayılı soruşturma dosyasında alınan kriminal rapor ile belirlendiğini, davacı tanıklarının bu konuda yalan tanıklık yaptıklarını, davada zamanaşımı süresinin geçmiş olduğunu ve devrin usulüne uygun olarak yapıldığını, buna rağmen tapu iptali ve tescile karar verildiğini ileri sürerek, yargılamanın iadesi yolu ile davanın reddine karar verilmesini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalı, herhangi bir savunma getirmemiş, aşamada ölümü üzerine mirasçısı davaya dahil edilmiş, mirasçı iddianın doğru olmadığını, yargılamanın iadesi sebebi olarak ileri sürülen hususun karar düzeltme aşamasında değerlendirildiğini ve karar düzeltme isteminin reddine karar verilerek kararın kesinleştiğini belirterek, yargılamanın iadesi talebinin reddine karar verilmesini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, yargılamanın iadesi talebine konu kararın esas ve karar numarası üzerinden, 15/10/2018 tarihli ek karar ile şartları oluşmadığından davanın reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1. TemyizYoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde yargılamanın iadesini talep eden vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Dairece ‘’...yargılamanın iadesi talebi, ayrı bir dava olarak açılır ve incelenir. Başka bir deyişle, diğer davalarda olduğu gibi harçlandırılmış bir dava dilekçesi ile açılır. Hakkında yargılamanın iadesi istenilen davanın devamı niteliğinde olmayıp bilâkis yeni bir davadır. Bu itibarla Mahkemece yargılamanın iadesi istenilen davanın son esas ve karar numarası ile dosya üzerinden "Ek Karar" niteliğinde hüküm kurulmasının isabetli olduğunu söyleyebilme olanağı yoktur.
Yargılamanın iadesini isteyen davacı tarafından herhangi bir harç yatırılmadığı, Mahkemece bu hususun gözardı edildiği ve davanın ayrı bir dava olarak yeni esasa kaydedilmediği açıktır.
Hâl böyle olunca, dava konusu taşınmazın değeri üzerinden harç alınması ve davanın yeni bir esasa kaydedilmesinden sonra işin esasına girilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yasal gereklilikler yerine getirilmeden yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.’’ gerekçesi ile Mahkeme kararı bozulmuştur.
3.Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemece, yargılamanın iadesini talep edenlerin aynı itirazlarını 09/04/2018 tarihli karar düzeltme dilekçelerinde de ileri sürdükleri, karar düzeltme isteğinin reddedildiği, ayrıca kira kontratının tek başına davanın sonucunu etkilemediği, yargılamanın iadesi için HMK’nın 375. maddesinde sayılan şartların ya da şartlardan birinin gerçekleşmiş olması gerektiği, davacı tarafın bildirmiş olduğu olaylar ve sebeplerin kanunda açıklanan şartlara yönelik olmadığı, gerek talep konusu gerek bildirilen olaylar ve hukuki sebeplerin yargılamanın iadesini gerektirir kanunda yazılı sebeplerden olmadığı gerekçesi ile talebin reddine karar verilmiştir.
4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde yargılamanın iadesini talep edenler vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
5. Temyiz Nedenleri
Yargılamanın iadesini talep edenler vekili temyiz dilekçesinde özetle; usulüne uygun vekaletname ile işlem yapıldığını, davalılardan ...’a husumet yöneltilmesinin hatalı olduğunu, kira kontratındaki imzanın ...’a ait olmadığının saptandığını, davacının sahte belge ile dava açtığını, taşınmazın satış bedeli olarak 140.000,00 TL ödendiğini, tapu iptal tescil istemi yönünden zamanaşımı süresinin geçtiğini, anılan dosyada davalı tanıklarının dinlenmediğini, mülkiyet haklarına müdahale edildiğini belirterek, kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yargılanmanın iadesi istemine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
Hukuk Muhakemeleri Kanunu 375. maddesinde ‘’Aşağıdaki sebeplere dayanılarak yargılamanın iadesi talep edilebilir:
a) Mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması.
b) Davaya bakması yasak olan yahut hakkındaki ret talebi, merciince kesin olarak kabul edilen hâkimin karar vermiş veya karara katılmış bulunması.
c) Vekil veya temsilci olmayan kimselerin huzuruyla davanın görülmüş ve karara bağlanmış olması.
ç) Yargılama sırasında, aleyhine hüküm verilen tarafın elinde olmayan nedenlerle elde edilemeyen bir belgenin, kararın verilmesinden sonra ele geçirilmiş olması.
d) Karara esas alınan senedin sahteliğine karar verilmiş veya senedin sahte olduğunun mahkeme veya resmî makam önünde ikrar edilmiş olması.
e) İfadesi karara esas alınan tanığın, karardan sonra yalan tanıklık yaptığının sabit olması.
f) Bilirkişi veya tercümanın, hükme esas alınan husus hakkında kasten gerçeğe aykırı beyanda bulunduğunun sabit olması.
g) Lehine karar verilen tarafın, karara esas alınan yemini yalan yere ettiğinin, ikrar veya yazılı delille sabit olması.
ğ) Karara esas alınan bir hükmün, kesinleşmiş başka bir hükümle ortadan kalkmış olması.
h) Lehine karar verilen tarafın, karara tesir eden hileli bir davranışta bulunmuş olması.
ı) Bir dava sonunda verilen hükmün kesinleşmesinden sonra tarafları, konusu ve sebebi aynı olan ikinci davada, öncekine aykırı bir hüküm verilmiş ve bu hükmün de kesinleşmiş olması.
i) Kararın, İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmenin veya eki protokollerin ihlali suretiyle verildiğinin, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin kesinleşmiş kararıyla tespit edilmiş olması veya karar aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yapılan başvuru hakkında dostane çözüm ya da tek taraflı deklarasyon sonucunda düşme kararı verilmesi.
Birinci fıkranın (e), (f) ve (g) bentlerindeki hâllerde yargılamanın iadesinin istenebilmesi, bu sebeplerin kesinleşmiş bir ceza mahkûmiyet kararı ile belirlenmiş olması şartına bağlıdır. Delil yokluğundan başka bir sebeple ceza kovuşturmasına başlanamamış veya mahkûmiyet kararı verilememiş ise ceza mahkemesi kararı aranmaz. Bu takdirde dayanılan yargılamanın iadesi sebebinin, yargılamanın iadesi davasında öncelikle ispat edilmesi gerekir. ‘’ düzenlemesi mevcuttur.
6.3. Değerlendirme
(IV/2.) no.lu paragrafta belirtilen ve hükmüne uyulan bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılarak (IV/3.) no.lu paragrafta yer verilen gerekçeyle yazılı şekilde karar verilmesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
V. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; yargılamanın iadesini talep edenler vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddiyle, usul ve yasaya ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 21,40 TL bakiye onama harcının temyiz eden yargılamanın iadesini talep edenlerden alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14/09/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.