"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 27. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, 865 ada 1, 17, 18, 22, 23, 25, 26, 28, 30 ve 31 parsel sayılı taşınmazların Hazine adına kayıtlı iken 7367 sayılı Kanun kapsamında 09/09/1960 tarihinde davalı Belediyeye devredildiğini, dava konusu taşınmazların 1924 yılından itibaren “Kuleli Askeri Lisesi Komutanlığı” tarafından kullanıldığını, Milli Savunma Bakanlığının 23.12.2016 tarihli yazısında Kuleli Askeri Lisesinin bulunduğu taşınmazların 669 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kurulan Milli Savunma Üniversitesi Rektorlüğüne devredildiği ve hali hazırda da rektörlük binası olarak kullanılmaya devam edildiğinin belirtildiği, çekişme konusu taşınmazların Hazine adına tescili yönünde davalı Belediyeden değişik tarihlerde talepte bulunulmuş olmasına rağmen bugüne kadar cevap alınamadığını ileri sürerek, 775 sayılı Yasa'nın 3. maddesi uyarınca dava konusu taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile Hazine adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı, dava konusu taşınmazların iadesi yönünde talepte bulunulmadığını, devir tarihinden itibaren 58 yıl geçtikten sonra davanın açıldığını, zamanaşımı süresinin dolduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazların fiilen Kuleli Askeri Lisesi tarafından kullanıldığı, 7367 sayılı Yasa'nın 1. maddesi ve mülga 775 sayılı Gecekondu Kanunu'nun 3. maddesi gereğince dava konusu taşınmazların davalı adına olan kaydının iptali ile davacı adına tescilinin gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; zamanaşımı itirazında bulunarak, yolsuz tescilin söz konusu olmadığını, davacının dava açmadan önce davalı idareden taşınmazların iadesini talep etmediğini, mülga Kanunlara dayanarak davanın kabulüne karar verilemeyeceğini, 17 ve 18 parsel sayılı taşınmazların mer'i imar planında park olduğunu belirterek, kararın kaldırılmasını ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bu tür davaların herhangi bir zamanaşımı ve hak düşürücü süreye bağlı olmaksızın her zaman açılabileceği, aksine bir yasal düzenleme bulunmadığı gibi istikrar kazanan yargısal uygulamalar ile doktrinin de aynı görüşü benimsediği, öte yandan 775 sayılı Yasa'nın 3. maddesi 19.07.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4916 sayılı Yasa ile iptal edilmiş ise de sonradan yürürlüğe giren yasanın kazanılmış hakları etkilemeyeceği gerekçesiyle istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, istinaf talepli dilekçesinde ileri sürdüğü nedenleri tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 7367 sayılı Kanun'un 1.maddesinde; “Hazinenin mülkiyetinde ve Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan arazi ve arsalardan, belediye hudutları içinde bulunanlar, imar planı olsun veya olmasın, 6188 sayılı Kanun'da yazılı maksatlarda kullanılmak üzere bedelsiz olarak belediyelerin mülkiyetine geçer. Ancak, bir amme hizmetine tahsis edilmiş olanlarla, 6771 sayılı Kanun'un şümulüne giren arazi ve arsalar bu hükümden müstesnadır. Bu kanunun tatbiki dolayısiyle yapılacak imar planlarında umumi muvazeneye dahil dairelerin ihtiyaçlarını karşılamak maksadıyla tefrik olunanlar evvelce Hazineden belediyelere devredilmiş ise bedelsiz olarak Hazineye iade olunur." hükmü düzenlenmiştir.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 262.453,85 TL bakiye onama harcının temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.01.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.