"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/810 E., 2021/857 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen kabul-Kısmen Ret / Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 6. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2012/541 E., 2020/413 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, ... ili,... ilçesi, ...köyü 112 ada 40 parsel sayılı taşınmazın babasından kendisine kaldığını, ancak taşınmazın bir kısmının kadastro çalışmaları sırasında 112 ada 244 parsel sayılı taşınmaz olarak davalı Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, yine davalı Hazine adına tespit ve tescil edilen 112 ada 659 parsel sayılı taşınmazda 8 dönümlük yerin de babasından kendisine kaldığını, ancak Hazine adına kayıtlı taşınmaz sınırlarına katıldığını, taşınmazları mirasçılar olarak taksim etmediklerini, diğer kardeşlerini de davaya dahil edeceğini, veraset ilamında yer alan herkesin dava konusu yerlerde hakkı bulunduğunu beyan etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili, dava konusu taşınmazların Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğunu, davacının kazandırıcı zamanaşımı yoluyla iktisap için nizasız, fasılasız ve ekonomik amaca uygun zilyetliği bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, dava konusu 112 ada 659 parsel sayılı taşınmazın 4611,14 m2'lik kısmının uzun yıllardır imar ve ihya edilerek tarımsal amaçlı olarak kullanıldığı, davacı tarafın uzun yıllar zilyetliğinde bulunduğu gerekçesiyle anılan kısma ilişkin davanın kabulüne; dava konusu 112 ada 244 parsel sayılı taşınmazın 1757,42 m2'lik kısmının eğimli ve engebeli olduğu, sulama imkanı olmayan, erozyona açık, tarımsal amaç ile kullanılmayan, içerisinde üretime dair herhangi bir zirai kalıntının bulunmadığı, aksine bu yerde mera bitkilerinin bulunduğu, bu kısmın zilyetlikle iktisabı mümkün olmayan, imar ve ihya edilmeyen yerlerden olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B.İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, zilyetlikle edinmeye ilişkin kanuni şartların davacı lehine oluşmadığını bildirerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davanın kabulüne karar verilen taşınmaz yönünden davacı tarafından malik sıfatıyla çekişmesiz ve kesintisiz zilyetliğin sürdürüldüğü, adına zilyetlikle iktisap şartlarının gerçekleştiği, Mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle 6100 sayılı HMK’nin 353/1-b-1 maddesi uyarınca Hazinenin davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesindeki itiraz nedenlerini yineleyip kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı ... Medeni Kanunu'nun (TMK) 640 ıncı, 701 inci, 702 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Kadastro sonucu, dava konusu ... ili,... ilçesi, ...köyü 112 ada 244 parsel sayılı ve 112 ada 659 parsel sayılı ham toprak vasıflı taşınmazlar Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması nedeniyle davalı Hazine adına tespit edilmiş, kadastro tespitlerinin 25.04.2002 tarihinde kesinleşmesi ile davalı Hazine adına tescil edilmiştir.
2. Dosya içeriği ve toplanan delillere göre; davacı irsen intikal ve taksime dayanıp dava konusu taşınmazların bir kısmına ilişkin olarak kendi adına iptal-tescil isteği ile dava açmış ise de duruşma sırasındaki beyanında mirasbırakan babası Mehmet Karaca'dan kalan taşınmazları mirasçılar olarak taksim etmediklerini, veraset ilamında yer alan herkesin dava konusu yerlerde hakkı bulunduğunu bildirmiştir.
Bilindiği üzere, bir ya da bir kısım mirasçının, terekeye ait bir mal, hak veya alacaktan yalnız kendi payına düşen kısım için 3. kişiye karşı dava açması halinde mirasçıların iştirak halindeki payları üzerinde tasarrufta bulunmak yetkisi bulunmadığından davanın reddi gerekir. Böyle bir dava, diğer mirasçıların paylarını kapsamadığından ve aynı zamanda onlar adına da açılmadığından, davaya diğer mirasçıların katılmasına (icazet vermesine) ve bir mirasçının yalnız kendi payı için açtığı davaya icazet verip davayı devam ettirmesine olanak yoktur.
3. Somut olaya gelince; dava tarihi itibariyle dava konusu taşınmazlar (temyize konu taşınmaz) davalı Hazine adına kayıtlı olup terekesi iştirak halinde mülkiyet hükümlerine tabi olan davacının mirasbırakanı Mehmet Karaca'nın davacı dışında başka mirasçıları da bulunduğu, mirasbırakanın terekesine göre üçüncü kişi konumunda olan davalı Hazine aleyhine kendi adına açtığı tapu iptali tescil davasında davacının aktif husumet ehliyeti ve bunun sonradan tamamlanma olanağı bulunmadığından davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken esas yönünden inceleme yapılması bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR:
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.