"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : GAZİANTEP BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 16. HUKUK DAİRESİ
İLK DERECE MAHKEMESİ : BOZOVA ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kısmen kabulüne ilişkin kararın, davalı Hazine temsilcisi ile davalılar ..., ... vekilleri tarafından ayrı ayrı istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesi tarafından yapılan inceleme sonucunda; başvuruların ayrı ayrı esastan reddine dair verilen karar, süresi içinde davalı Hazine temsilcisi ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili, Şanlıurfa ili, ..... ilçesi, .... Mah-Köyü sınırları içerisinde bulunan 30.000,00 metrekare yüzölçümlü arazinin kadastro çalışmaları sırasında taşlık olduğu için tapulama harici bırakıldığını, davacının emek ve sermayesi ile tarım arazisi haline getirildiğini ve 30 yılı aşkın süredir üzüm bağı ve antep fıstığı dikilmek suretiyle kullanıldığını ileri sürerek, taşınmazın davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Bozova Asliye Hukuk Mahkemesinin 30.11.2016 tarihli 2014/822 Esas, 2016/585 Karar sayılı kararıyla; taşınmazın dava devam ederken tapulama harici yerden ihdas işlemi ile 27.02.2015 tarihli 462 yevmiye numarası ile Hazine adına tapuya kaydedildiği ve tescil gördüğü, davanın 23.12.2014 tarihinde açıldığı, bu haliyle davacının tescil talebinin iptal tescile dönüştüğü hem dava tarihi hem de ihdas tarihinden evvel davacı tarafından bilirkişi raporunda (A) harfi ile işaretli bölüm yönünden TMK'nın 713. maddesi kapsamında tescile ilişkin şartların tamamlandığı gerekçesiyle 21.03.2016 tarihli rapora ekli krokide (A) harfi ile gösterilen 1698 numaralı parsel içinde kalan 25.475,13 m2 lik alanın Hazine adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, fazlaya dair talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
1. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine temsilcisi ile davalılar ..., ... vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2. İstinaf Nedenleri
Davalı Hazine temsilcisi istinaf dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, alınan rapor ve krokilerin hüküm kurmaya yeterli olmadığını ileri sürerek, istinaf yoluna başvurmuştur.
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; gerekçeli kararda imar-ihyanın ne şekilde gerçekleştiğinin belirtilmediğini, imar-ihya ile iktisap koşullarının davacı yönünden oluşmadığını, Mahkemenin eksik inceleme yaptığını, hava fotoğraflarının gerektiği gibi incelenmediğini, davalı yönünden davanın sıfat yokluğundan reddedilmesi gerekirken aksi yönde hüküm kurulduğunu ileri sürerek, gerekçeleriyle istinaf yoluna başvurmuştur.
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu zira Mahkemenin, dava konusu taşınmazın yirmi yıl nizasız ve aralıksız kullanıldığı hususunda yeterli araştırma yapmadan karar verdiğini ileri sürerek, istinaf yoluna başvurmuştur.
3. Gerekçe ve Sonuç
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 13.02.2017 tarihli 2017/52 Esas, 2017/48 Karar sayılı kararıyla; Mahkeme tarafından yapılan keşifte usulüne uygun olarak hava fotoğrafı uygulamasının yapıldığı, imar-ihya ve zilyetlik durumlarının şüpheye yer bırakmayacak şekilde tespit edildiği, taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan yerlerden olmadığı, bilirkişi raporlarının hüküm kurmaya elverişli olduğu gerekçesiyle istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine temsilcisi ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davalı Hazine temsilcisi ve davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle, Yerel Mahkeme ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, istinaf dilekçesindeki taleplerinin tekrarı ile ret kararının bozulmasını talep etmişlerdir.
3.Gerekçe
3.1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Çekişmeli taşınmaz bölümünün yörede yapılan kadastro çalışmaları sırasında tespit harici bırakıldığı, bilahare karar tarihinden önce, 2015 yılında Hazine adına hali arazi vasfıyla 1698 parsel numarasıyla ihdasen tapuya tescil edilen taşınmaz içerisinde kaldığı anlaşılmıştır.
Dava, yörede yapılan kadastro sırasında tespit harici bırakılan ve bilahare yargılama sırasında “ hali arazi” vasfıyla ihdasen Hazine adına tapuya kayıt ve tescil edilen taşınmazın, tapu kaydının iptali ile davacı adına tescili isteğinden ibarettir.
3.2.İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 6. maddesinde, "Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, taraflardan her biri, hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür."
Olağanüstü zamanaşımı başlıklı 713. maddesinin birinci fıkrasında “ Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir.”
Yedinci fıkrasında “Kararda, tescili istenilen taşınmazın niteliği, yeri, sınırları ve yüzölçümü belirtilir ve karara, uzmanlarca düzenlenen teknik bilgileri içeren krokisi de eklenir.”
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun Tapuda kayıtlı olmayan taşınmaz malların tespiti başlıklı 14. maddesinde, “Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir. (Değişik ikinci fıkra: 3/7/2005 - 5403/26 md.) Sulu veya kuru arazi ayrımı, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu hükümlerine göre yapılır.”
İhya edilen taşınmaz mallar başlıklı 17.maddesinde, “Orman sayılmayan Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan ve kamu hizmetine tahsis edilmeyen araziden, masraf ve emek sarfı ile imar ve ihya edilerek tarıma elverişli hale getirilen taşınmaz mallar 14 üncü maddedeki şartlar mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adına, aksi takdirde hazine adına tespit edilir. İl, ilçe ve kasabaların imar planının kapsadığı alanlarda kalan taşınmaz mallarda bu hüküm uygulanmaz.” düzenlemeleri yer almaktadır.
3.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, kararın (IV/3.) numaralı paragrafta yer verilen Bölge Adliye Mahkemesi kararının dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve delillerin takdirinin yerinde olmasına göre yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
VI. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; davalı Hazine temsilcisi ve davalı ... vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA, aşağıda yazılı 49,30 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalı ... Başkanlığından alınmasına, 24.10.2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.