"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/561 E., 2022/307 K.
HÜKÜM/KARAR : Kısmen kabul - kısmen ret
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairece; Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının davalı vekilince (katılma yolu ile) temyizi üzerine Mahkemece; 27.09.2022 tarihli ek karar ile talebin süreden reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacılar vekili ve ek kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; mirasbırakan babaları ...’in 583 parsel sayılı taşınmazdaki paylarını davalı torunu ...’a, 198 parsel sayılı taşınmazdaki paylarını ise davalı oğlu ...’a satış göstermek suretiyle temlik ettiğini, işlemlerin mirasçılardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında adlarına tescilini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalılar; satış işlemlerinin gerçek olduğunu, satış bedellerinin rayiçlerine uygun olarak mirasbırakana ödendiğini belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 20.11.2018 tarihli ve 2017/588 Esas, 2018/535 Karar sayılı kararıyla; yapılan temliklerin mirastan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunun kanıtlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili ve katılma yoluyla davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 05.10.2020 tarihli ve 2019/1339 Esas, 2020/1023 Karar sayılı kararıyla; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b-1 ... maddesi uyarınca tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; davacılar vekilinin maddi hatanın giderilmesi talebi 26.11.2020 tarihli ek karar ile reddedilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde, davalılar vekili ve katılma yoluyla davacılar vekili; ek kararına karşı ise davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 22.09.2021 tarihli ve 2020/3882 Esas, 2021/4480 Karar sayılı kararıyla; davacılar vekilinin ek karara yönelik temyiz itirazının reddiyle ek kararın onanmasına; davalı ...'in esasa yönelik temyiz itirazının değer yönünden reddine; davacılar vekili ile davalı ...'in esasa yönelik temyiz itirazlarının kabulüyle, dava konusu 198 sayılı parselin itirazından oluşan ve Karayolları Genel Müdürlüğünce kamulaştırılan 1274 sayılı parselin gerçek değerinin keşfen saptanması, bunun yanında anılan parsel bakımından 6100 sayılı HMK'nın 125 ... maddesi uyarınca usuli işlemlerin tamamlanması, ondan sonra bir karar verilmesi gereğine değinilerek karar bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin 31.03.2022 tarihli ve 2021/561 Esas, 2022/307 Karar sayılı kararıyla; 198 parsel sayılı taşınmazın ifrazı ile oluşan 1274 parsel sayılı taşınmaz yönünden mirasbırakandan davalıya devredilen 1/8 pay karşılığı olan 36.380,31 TL'den HMK'nın 125 ... maddesi uyarınca tercih hakkını bedelden yana kullanan davacıların miras payına (3/4) isabet eden toplam 27.285,23 TL'nin davalı ...'den alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine; haklarındaki hüküm daha önce kesinleşen 583 sayılı parsel ile 198 sayılı parselin ifrazından oluşan 1273 sayılı parsel yönünden yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili ve katılma yolu ile davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Verilen Ek Karar
İlk Derece Mahkemesinin 27.09.2022 tarihli kararıyla; davalılar vekilinin UYAP sistemi üzerinden gönderdiği 26.09.2022 tarihli dilekçesi ile mahkeme kararına karşı istinaf(temyiz) talebinde bulunduğu, ancak kararı 29.08.2022 tarihinde tebliğ aldığı, yasal süresi içinde dilekçe göndermediği gerekçesiyle davalılar vekilinin süresinde olmayan talebinin reddine karar verilmiştir.
C.Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen ek kararına karşı davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
C. Temyiz Sebepleri
1. Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; Yargıtay bozma kararı sonrasında mahkemece dava konusu tüm parseller yönünden yeni bir karar tesis edilmesi gerektiğini, 583 parsel ve eski 198 parsel (yeni 1273 parsel) yönünden kesinleştiğinden bahisle yeni bir karar tesis edilmemiş olmasının doğru olmadığını, eski 198 parsel yeni 1273 ve 1274 parsel sayılı taşınmazlar yönünden mirasbırakan ...'den davalıya geçen pay 2/8 iken 1/8 olarak kabul edilerek maddi hata yapıldığını ve buna bağlı olarak miktar yönünden yarı yarıya hatalı bir karar tesis edildiğini, kamulaştırılan 1274 parsel sayılı taşınmaz için bedel yönünden tercih hakkının kullanıldığı 2021 yılı itibariyle belirlenen bedeli yerine ilk dava tarihi olan 2017 yılındaki değeri baz alınarak hesaplama yapıldığını, ayrıca faiz de talep edilmiş olmasına rağmen faiz yönünden bir karar tesis edilmediğini, dava konusu 1273 ve 1274 parsel sayılı taşınmazlar yönünden eksik hükme bağlanan kısımların tamamlanması, vekalet ücretinin de yeni kararda güncellenmesi gerektiğini bildirerek ve önceki beyanlarını tekrarla kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalılar vekili ek karara ilişkin temyiz dilekçesinde özetle; davacının temyiz başvurusuna cevap olarak katılma yolu ile temyiz başvurusu yaptıklarını, başvurularının yerinde olduğunu, dilekçelerinin katılma yolu ile temyiz başvurusu olarak değerlendirilip ilgili mahkemeye gönderilmesini talep etmiştir.
D. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 344 üncü, 346 ncı, 352 nci, 362 nci ve 366 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Somut olayda; İlk Derece Mahkemesince verilen 27.09.2022 tarihli ek karar davalılar vekiline 03.10.2022 tarihinde tebliğ edilmiş, davalılar vekilince ek karara ilişkin temyiz dilekçesi ise 6100 sayılı HMK'nın 366 ncı maddesinin atfıyla 346/2 nci maddesinde düzenlenen 1 haftalık yasal süre geçirildikten sonra 17.10.2022 tarihinde verildiğinden temyiz dilekçesi süre yönünden reddedilmelidir.
2. Diğer taraftan; pay oranında açılan muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı davalarda, davacılar ve davalılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmayıp ihtiyari dava arkadaşlığı bulunduğundan, dava değerinin davayı açan mirasçı veya mirasçıların her birinin payına isabet eden değer olacağı kuşkusuzdur.
Dosya içeriğine göre; çekişme konusu 198 parsel sayılı taşınmazın ifrazı neticesinde oluşan 1273 parsel sayılı taşınmazın mirasbırakan tarafından temlik edilen 1/8 payının dava tarihi itibariyle keşfen saptanan değeri 23.418,52 TL; 1274 parsel sayılı taşınmazın mirasbırakan tarafından temlik edilen 1/8 payının dava tarihi itibariyle keşfen saptanan değeri 36.380,31 TL olup anılan taşınmazlardaki çekişme konusu payların keşfen saptanan toplam 59.798,83 TL değeri üzerinden her bir davacının 1/4'er miras paylarına karşılık gelen 14.949,70 TL Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi itibariyle kesinlik sınırı olan 107.090,00 TL’nin altında kaldığından, temyiz dilekçesinin 6100 sayılı HMK'nın 362 nci ve 366 ncı maddesinin atfıyla 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca temyiz dilekçesi değer yönünden reddedilmelidir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalılar vekilinin ek karara ilişkin temyiz dilekçesinin süre yönünden REDDİNE,
2. Davacılar vekilinin temyiz dilekçesinin değer yönünden REDDİNE,
Peşin alınan temyiz harçlarının istek hâlinde ilgililerine iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.09.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.