"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasındaki davadan dolayı Oltu Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 22/03/2019 tarihli ve 2017/967 Esas - 2019/223 Karar sayılı hükmün onanmasına ilişkin olan 02/11/2021 tarihli ve 2021/7719 Esas - 2021/6354 Karar sayılı kararın düzeltilmesi süresinde davalı Hazine vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü:
-KARAR-
Davacı ..., ... ilçesi, ... Mahallesi 151 ada 2 parsel sayılı taşınmazı 40-50 yıldır kullanmasına rağmen kadastro tespiti sırasında davalı Hazine adına tescil edilmesinin yerinde olmadığını belirterek tapu kaydının iptali ile adına tescili istemiyle dava açmış, Mahkemece bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonunda, davanın kısmen kabulüne, 19.11.2018 tarihli jeodezi ve fotoğrametri bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölümün mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespitine, (C) harfi ile gösterilen bölüm üzerinde bulunan samanlığın davacı tarafından inşa edildiğinin kabulü ile mülkiyetinin davacıya ait olduğunun tespitine ilişkin olarak verilen kararın davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, hüküm Dairece onanmış, Dairenin kararına karşı bu defa davalı vekili tarafından karar düzeltme talebinde bulunulmuştur.
1. Karar düzeltme dilekçesinde yazılı nedenler, HUMK'un 440. maddesinde gösterilen dört halden hiçbirisine uymamaktadır. Bu nedenle davalı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan karar düzeltme isteği yerinde değildir.
2. Dairece onanan kararın 3. bendinde 19/11/2018 tarihli jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen 76,22 m²'lik samanlığın davacı tarafından inşaa edildiğinin kabulü ile mülkiyetinin davacıya aidiyetinin tespitine karar verilmiştir.
Bilindiği üzere, bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur (4721 sayılı TMK mad. 684/1). Arazi üzerindeki mülkiyet, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını da kapsar. Bu mülkiyet kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer (TMK mad. 718). 22.12.1995 tarihli ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da vurgulandığı gibi Eşya Hukukunda, muhdesattan, bir arazi üzerinde yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlamak gerekir. Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (TMK mad. 722, 724 ve 729). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın, arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez.
Ne var ki; çoğun içinde az da vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın mülkiyetinin aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin veya aidiyetinin tespitine karar verilmesi gerekir.
Diğer taraftan, tapu sicillerinin tutulması, kamu düzeni ile ilgili olup re'sen gözetilmesi gerekeceği kuşkusuzdur.
Öte yandan, TMK'nın 1007. maddesi gereğince kusursuz sorumluluk ilkesi çerçevesinde tapu sicilinin tutulmasından doğan bütün zararlardan Hazine sorumludur.
Anılan bu husus karar düzeltme isteği üzerine re'sen yapılan inceleme sonucu anlaşıldığından davalı vekilinin karar düzeltme isteğinin 6100 sayılı HMK'nın geçici 3.maddesi yollamasıyla HUMK.'un 440. maddesi uyarınca kabulüne karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair karar düzeltme taleplerinin reddine, Dairenin 02.11.2021 tarihli 2021/7719 Esas, 2021/6354 Karar sayılı onama kararının belirtilen nedenlerle kısmen ortadan kaldırılmasına, hükmün 3. bendi hükümden tamamen çıkarılarak yerine 3. bent olarak “ Erzurum ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 151 ada 2 parsel içerisinde kalan ve 19/11/2018 tarihli jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi raporunda (C) harfi ile gösterilen 76,22 m²'lik samanlığın davacı tarafından meydana getirildiğinin TESPİTİNE, fazlaya ilişkin taleplerinin REDDİNE," cümlesinin yazılmasına, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 438/7. maddesi gereğince hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, 18/04/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.