"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1725 E., 2023/1986 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... (Sinop) Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/269 E., 2023/58 K.
Taraflar arasında muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı miras payı oranında tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların kardeş olup muris ...'ın mirasçısı olduklarını, 20.03.2019 tarihinde ölen murisin 01.10.1998 tarihli ölünceye kadar bakım sözleşmesiyle Sinop ili, ... ilçesi, Çarşı mahallesinde kain 21 ada 7 ve 8 parsel sayılı taşınmazlarını
üzerindeki benzinlik ile beraber mirastan mal kaçırmak amaçlı ve muvazaalı olarak davalıya devrettiğini, zaten murisin temlik tarihinde dava konusu taşınmazdaki benzinlikten elde ettiği gelir ile kendisine baktırabileceğini, davalının murise bakmadığını, temlik edilen taşınmazın değeri ile bakım edimi arasında orantısızlık olduğunu, taşınmazın murisin malvarlığı içerisinde büyük değere sahip olduğunu, murisin asıl amacının davalıya bağış yapmak olduğunu ancak bağışın şekil yönünden geçersiz olduğunu, murisle davacıyı görüştürmeyen davalının, davacının eşi ve kızını yaralama ve hakaret etme suçlarından yargılanıp ceza aldığını; cevaba cevap dilekçesinde, davalının dayandığı 19.03.2003 tarihli mirastan feragat sözleşmesinin hükümsüz olduğunu, davalıya yapılan devri bilmeyen davacının dava konusu taşınmazın murisin ölümüyle mirasçılara intikâl edeceğini bilerek feragat sözleşmesini imzaladığını, davacının mirasçılıktan da çıkarılmadığını, ivazın da davacıya ödenmediğini, bakılmadığı için murisin huzurevine gönderildiğini, huzurevi masrafının murisin emekli maaşı ile ödendiğini ileri sürerek dava konusu 21 ada 7 ve 8 parsel sayılı taşınmazların davalı adına tapu kayıtlarının davacının miras payı oranında iptali ile davacı adına tescilini, olmazsa tenkisini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının Sinop Noterliğinin 19.3.2003 tarih ve 2091 yevmiye sayılı mirastan feragat sözleşmesi ile dava konusu taşınmazdaki miras payından ivazlı olarak davalı lehine feragat ettiğini, ivazın davacıya ödendiğini, mirasçılık sıfatı kalmayan davacının taraf sıfatı olmadığını, murisin tüm bakım ve ihtiyacının davalı tarafından karşılandığını, hemşire olan dava dışı kardeşleri ...'ün bilgisine istinaden murisin Alzheimer hastalığının tedavisi amacıyla huzurevine nakledildiğini, iyileşme sağlanamayınca davalının, murisi ...'ye geri getirdiğini, burada da murise ve eşine davalı tarafından bakıldığını; ikinci cevap dilekçesinde, 2091 yevmiye sayılı mirastan feragat sözleşmesinde anne..., davacı ve dava dışı ...'ün miras paylarından davalı lehine feragat ettiklerini, 2092 yevmiye sayılı sözleşmede anne..., davacı ve davalının davadışı ... lehine feragat ettiklerini, 2093 yevmiye sayılı sözleşmede ise muris, davalı ve dava dışı ...'ün anne...'in maliki bulunduğu iki adet apartman dairesindeki miras paylarından feragat ettiklerini, 2091 yevmiye sayılı sözleşmede feragat konusu taşınmazın 1998 yılında davalıya ölünceye kadar bakma sözleşmesine istinaden devredildiğinin yazılı olduğunu, davacının bu hususu bilerek mirastan feragat ettiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; murisin ölünceye kadar kendisine bakan davalıya duyduğu minnet duygusunun karşılığı olarak dava konusu taşınmazı davalıya devrettiği, tanıkların ortak beyanlarından murise hastalığında davalı ve eşi tarafından bakıldığı, dava konusu taşınmazın ölünceye kadar bakım sözleşmesi tarihindeki değerinin bakım borcuna karşılığının hayatın olağan akışına ve günümüzün ekonomik şartlarına uygun olduğu, murisin mirastan mal kaçırma kastının ispatlanmadığı, ölünceye kadar bakım sözleşmesi ivazlı akit olduğundan tenkise de tabi olmadığı, kaldı ki Sinop Noterliğinin 19.03.2003 tarihli ve 2091 sayılı mirastan feragat sözleşmesi ile davacının akaryakıt istasyonunun bulunduğu dava konusu taşınmazlar açısından davalı lehine ivazlı şekilde mirastan feragat ettiği, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 528. maddesi uyarınca mirasçılık sıfatı ortadan kalkan davacının dava açma ehliyetinin de bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV.İSTİNAF
A.İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B.İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ölünceye kadar bakım sözleşmesi süresince murisin bakıma muhtaç olduğu zamanda davalının bakım borcunu yerine getirip getirmediğinin dikkate alınmadığını, davalı tanığı...'ın davacının eşine karşı işlediği suçtan dolayı ceza aldığını, murise Alzheimer teşhisi konulduğunda davalının bakım borcunu yerine getirmediğini, 19.03.2003 tarihli mirastan feragat sözleşmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu, feragat sözleşmesi imzalandığında davacının taşınmazın davalıya devredildiğinden haberdar olmadığını, murisin feragat sözleşmesi tarihinde maliki olmadığı dava konusu taşınmaz hakkındaki feragati kabule yetkili olmadığını, ivazın da davacıya ödenmediğini, aradan geçen sürede davalının taşınmazdan elde ettiği gelirde de tüm mirasçıların hakları olduğunu, murisin ölümüyle davacıya miras kalmadığını, dava konusu taşınmazın değerinin, murisin eşi ve dava dışı kızı ... adına kayıtlı olan dava dışı taşınmazlardan çok fazla olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının kaldırılmasını istemiştir.
C.Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı ile muris tarafından yapılan ivazlı mirastan feragat sözleşmesinin ayakta olduğu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 528/2. maddesi uyarınca mirastan feragat edenin mirasçılık sıfatını kaybedeceği gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki gerekçelere ek olarak mirastan feragat sözleşmesi yapıldığı tarihte murisin 65 yaş üzerinde olduğunu, muris için alınan akıl sağlığı raporunun aynı gün kullanılmadığını, feragatin murisin ölüm tarihi itibariyle hüküm doğuracağını belirterek Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının ortadan kaldırılmasını ve İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukukî nedenine dayalı miras payı oranında tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis istemine ilişkindir.
2.İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369/1, 370 ve 371. maddeleri,
01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı,
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 528. maddesi,
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 511 ve 560. maddeleri,
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 237, 611 ve 614. maddeleri,
2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26. maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Dosya kapsamından, muris ...'ın 20.03.2019 tarihinde ölümüyle geriye eşi ..., kızı ....., davalı ve davacıyı mirasçı olarak bıraktığı, ölmeden önce murisin 01.10.1998 tarihli ve 373 yevmiye sayılı ölünceye kadar bakma akdi ile dava konusu taşınmazları ölünceye kadar kendisini bakıp gözetmesi karşılığında davalı oğluna temlik ettiği, davacı, dava dışı kardeş ... ve dava dışı anne...'in feragat edenler sıfatıyla, murisin de feragati kabul eden sıfatıyla imzaladıkları Sinop Noterliğince düzenlenen 19.03.2003 tarihli ve 2091 yevmiye sayılı mirastan feragat sözleşmesine istinaden feragat edenlerin dava konusu taşınmazlar ve üzerindeki akaryakıt istasyonundan kendilerine gelecek miras paylarından füruğlarına şamil olacak şekilde davalı lehine ivazlı olarak feragat ettikleri, feragat sözleşmesinde dava konusu taşınmazlar üzerinde muris ve davalı arasında akdedilmiş ölünceye kadar bakım mukavalesinin mevcut olduğunun belirtildiği, murisin de feragat beyanlarını kabul ettiği anlaşılmaktadır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1. maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 157,75 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.10.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.