Logo

1. Hukuk Dairesi2023/712 E. 2024/3196 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Taşınmazın bir kısmının dere yatağı vasfında olup olmadığı ve Hazine adına tescil edilip edilemeyeceği hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.

Gerekçe ve Sonuç: Bölge Adliye Mahkemesi’nin, taşınmazın bir bölümünün dere yatağı niteliğinde olduğuna ve özel mülkiyete konu olamayacağına dair tespiti ile Hazine adına tesciline karar vermesi usul ve yasaya uygun görülerek temyiz istemleri reddedilmiş ve karar onanmıştır.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2022/1596 E., 2022/1140 K.

HÜKÜM/KARAR : KabulKısmen Kabul

İLK DERECE MAHKEMESİ : Kale(Denizli) Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2018/187 E., 2020/70 K.

Taraflar arasındaki taşınmazın tapu kaydının iptali ile dere yatağı olarak Hazine adına tescili davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davacı vekili ile davalı şirket temsilcisi tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ile davalı şirket temsilcisi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı Hazine vekili dava dilekçesinde özetle; Devlet Su İşleri Müdürlüğünün 26/03/2015 tarih, 186035 sayılı yazısında, Denizli ili, Kale ilçesi, ... (...) Mahallesi/Köyü sınırları içerisinde bulunan 973 parsel sayılı taşınmazın içerisinden geçen dere yatağının kadastral paftalarda dere yatağı olarak görünmediği ve dere yatağının kapanması durumunda muhtemel taşkınlara sebep olup can ve mal güvenliğinin tehlikeye düşeceği, dolgu ile doldurularak önüne duvar yapılmak üzere malzeme yığılmış olan dere yatağının eski hale getirilmesinin gerektiğinin belirtildiği iddiasıyla dava konusu taşınmazın 296,85 m² yüzölçümlü kısmının tapusunun iptali ile dere yatağı olarak Hazine adına tescilini, dere yatağı olarak ayrılan alanın düşüldükten sonra geri kalan kısmın tapu maliklerine verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı ... Süt ve Süt Ürünleri Gıda Tarim ve Hayvancılık Yem Petrol Ürünleri Nakliyat Taşımacılık Un ve Un Mamülleri Turizm Otomotiv İnşaat İnşaat Malzemeleri San. ve Ltd. Şti. cevap dilekçesinde özetle, dava konusu taşınmazın dere yatağı özelliğini taşımadığı, diğer taşınmazlarda da tapu kayıtlarında dere yatağı olarak belirtilmediği, derenin başlangıç noktası ile Varalı Deresi'nin birleştiği yere kadarki diğer tapulu taşınmazlara yönelik dere yatağı talebinin olmadığını, davanın zamanaşımı süresi geçtikten sonra açıldığını belirtip davanın reddini savunmuştur.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, Bölge Adliye Mahkemesince araştırma yapılmasına yönelik kaldırma kararından sonra yapılan yargılama sonucunda, davacının davasının kısmen kabulüne, Denizli ili Kale ilçesi ... Mahallesi ... Mevkii 101 ada 973 parselde bulunan ve 06.01.2020 tarihli fen bilirkişisi raporunda "Kırmızı "renk ile gösterilen 247,02 m²'lik alanın tapusunun iptaline, iptaline karar verilen alanın "dere yatağı vasfıyla Hazine adına tapuya tesciline karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalı şirket temsilcisi istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı Şirket yetkilisi istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davanın ıslah edilmiş durumu ile hükmün çelişkili olduğunu, davacının çelişkili davranma yasağına aykırı hareketle tek bir parsel bakımından dere yatağından bahsedilmesi mümkün değilken eldeki davayı açtıklarını, kamulaştırma işlemi ile hayata geçirilebilecek olan bir uygulamanın tapu iptal ve tescil davasına konu edilemeyeceğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

Davacı Hazine vekilinin istinaf başvuru dilekçesinde özetle; davanın kısmen kabulüne karar verilmesinin hukuka ve yasalara aykırı olduğunu, ayrıca hüküm kısmının 4 nolu bendinde "Davacının yapmış olduğu giderlerin kendi üzerinde bırakılmasına" ve 5 nolu bendinde "Davacı vekiline ücret takdir edilmesine yer olmadığına" denilerek müvekkil lehine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmemesinin hatalı olduğunu, HMK, Avukatlık Kanunu hükümleri gereği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi esas alınarak müvekkil İdare için vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava, davacı Hazine tarafından davalı Şirket adına kayıtlı çekişmeli taşınmazın bir bölümünün özel mülke konu olmayan dere yatağı niteliğinde bulunduğu iddiasına dayalı tapu iptali davası olup Mahkemece yapılan keşif toplanan deliller neticesinde çekişmeli taşınmazın 247,02 metrekarelik bölümünün dere yatağı niteliğinde olduğu ve bu kısmın özel mülke konu olamayacağı, davacı taraf davasını daha fazla yer için açtığından ve Kadastro Kanunu'nun 36/A maddesi uyarınca davacı yana vekalet ücreti takdiri de mümkün bulunmadığından davanın kısmen kabulüne karar verilmesinde ve davacı Hazine lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, davalı Hazine'nin istinaf başvurusunun açıklanan nedenle kabulü ile hükmün HMK'nın 353/b-2 maddesi uyarınca kaldırılmasına karar verilmiş, ancak bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediği gerekçesiyle,

A) İstinaf başvurusu yönünden;

1-Davalı ... Süt ve Süt Ürünleri Gıda Tarim ve Hayvancılık Yem Petrol Ürünleri Nakliyat Taşımacılık Un ve Un Mamülleri Turizm Otomotiv İnşaat İnşaat Malzemeleri San. ve Ltd. Şti. yetkilisinin istinaf başvurusunun HMK 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine,

2-Davacı hazine vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, Kale (Denizli) Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 23/06/2020 gün 2018/187 E. 2020/70 K. Sayılı kararının HMK 353/1-b-2 maddesi uyarınca kaldırılmasına,

B) Davasının esasına ilişkin olarak;

1-Davacının davasının kısmen KABULÜNE,

2-Denizli ili Kale ilçesi ... Mahallesi ... Mevkii 101 ada 973 parselde bulunan ve dosyada bulunan 06.01.2020 tarihli fen bilirkişisi raporunda "Kırmızı "renk ile gösterilen 247,02 m²'lik alanın tapu kaydının iptaline, bu kısmın tapudan terkin edilerek tescil harici bırakılmasına karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı şirket temsilcisi ile davacı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

1.Davacı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle, talepleri gibi dere yatağı vasfıyla tesciline karar verilmesi gerektiğini davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.

2.Davalı şirket temsilcisi temyiz dilekçesinde özetle; taşınmazın dere yatağı kapsamında olmadığını, davacı tarafça yanlış anlamlandırıldığını, kamulaştırma kararı verilebileceğini öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava, dere yatağı vasfındaki taşınmazın tapudan terkini ile Hazine adına tescili talebine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

2.1.3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun;14'üncü ve 16'ıncı maddesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 713'üncü maddesi.

3. Değerlendirme

1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Kadastro sonucu, Denizli ili, Kale ilçesi, ... (...) Mahallesi/Köyü çalışma alanın bulunan 973 parsel 1261,48 metrekare tarla vasıflı taşınmaz, ... ve müşterekleri adına tespit ve 30.12.1999 tarihinde tescil edilmiş, 14.05.2014 tarihinde ... Süt adına satış suretiyle tescil edilmiştir.

3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Taraf vekilllerinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13üncü maddesinin “j” bendi gereğince Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,

Aşağıda yazılı 343,23 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

06.05.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.