"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/765 E., 2021/1164 K.
DAVA TARİHİ : 06.05.2016
KARAR : Kabul
İLK DERECE MAHKEMESİ: Seferihisar Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/179 E., 2017/468 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından harç ve yargılama giderlerine hasren temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Hazine vekili; dava konusu 580 ( yeni 110 ada 6 ), 584 ( yeni 110 ada 3 ) ve 638 ( yeni 104 ada 74 ) parsel sayılı taşınmazların 4070 sayılı Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun uyarınca davalıya satıldığını, dava dışı Kemal Kocatürk’ün açtığı idari dava neticesince davalıya yapılan satışın dayanağı olan idari işlemin iptaline karar verildiğini, dayanak idari işlem iptal edildiğinden davalı adına oluşan kaydın yolsuz hale geldiğini ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile Hazine adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı; dava konusu taşınmazları 4070 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak bedeli karşılığında satın aldığını, bahsi geçen idare mahkemesi kararının usule ve yasaya aykırı olduğunu, idari davadan haberdar edilmediğini, savunma hakkının kısıtlandığını, açıkça Anayasaya aykırı karar verildiğini, bireysel başvuruda bulunacaklarını, bu durumun bekletici mesele yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Seferihisar Asliye Hukuk Mahkemesi 28.11.2017 tarihli 2016/179 Esas, 2017/468 Karar sayılı kararı ile; ... 2. İdare Mahkemesinin 2014/1273 Esas, 2014/1061 Karar sayılı kararı ile davalıya yapılan satışa ilişkin idari işlemin iptal edildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi 29.03.2018 tarih 2018/344 Esas, 2018/521 Karar sayılı kararı ile; dava konusu taşınmazların davalıya satışına ilişkin idari işlemin iptaline karar verildiği, Danıştay incelemesinden geçerek hükmün kesinleştiği, davalı adına oluşan tescilin yolsuz hale geldiği, davanın kabulüne karar verilmesinde kural olarak bir hata bulunmadığı, ancak davanın açılmasına davalı tarafın sebep olmadığı, davacı idarenin kusuru ile idari işlemin iptal edildiği, davalının harç ve yargılama giderlerinden sorumlu tutulamayacağı gerekçesiyle istinaf isteminin kabulüne, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1.b.2 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına, davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde hükmün esası yönünden davalı vekili tarafından, hükmün fer’ilerinden sorumlu tutulmasına ilişkin kısım yönünden davacı vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Dairenin 09.02.2021 tarihli 2018/2796 Esas, 2021/659 Karar sayılı kararı ile "...çekişmeli taşınmazların davalıya satışına ilişkin idari işlemin ... 2. İdare Mahkemesinin 18.09.2014 tarih ve 2014/1273 Esas, 2014/1061 sayılı kararı ile iptaline karar verildiği ve Danıştay incelemesinden geçerek kesinleştiği, Türk Hukukunda kabul edilen illilik prensibi gereğince de davalı adına oluşan tescillerin yolsuz hale geldiği gözetilerek davanın kabulüne karar verilmiş olmasında herhangi bir isabetsizlik yoktur. Davalı vekilinin temyiz nedenleri yerinde görülmediğinden reddine. Davacı vekilinin temyiz nedenlerine gelince;...Eldeki davada, davalı taraf verdiği cevap dilekçesi ile iddiaları kabul etmemiş ve davanın reddi gerektiğini savunmuştur. Yargılama neticesinde ise toplanan deliller uyarınca davanın kabulüne karar verilerek davalı aleyhine hüküm kurulmuştur. Davalı hakkında 6100 sayılı HMK’nın 312 inci maddesinin uygulanma olanağı bulunmadığı açıktır. Hal böyle olunca, 6100 sayılı HMK’nın 326/1 inci fıkrası gözetilerek yargılama giderlerinden davada haksız çıkan davalının sorumlu tutulması gerekirken kanuni dayanağı gösterilmeden ve yanılgılı değerlendirme ile davacı tarafın sorumlu tutulması doğru değildir...” gerekçesiyle bozulmuştur.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 25.06.2021 tarih 2021/765 E., 2021/1164 K. Karar sayılı kararı ile; tescilin yolsuz olduğu, davalının davanın reddini savunduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile yargılama giderlerinden davalının sorumlu tutulmasın karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından harç ve yargılama giderlerine hasren temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davalının davanın açılmasına sebebiyet vermediğini, davacının değil davalının zarara uğradığını, yargılama giderleri, harç ve vekalet ücretine ilişkin 3 üncü, 4 üncü ve 5 inci maddelerinin kaldırılarak Tapu Kanunu 36/A maddesi hükmü uyarınca giderlerin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yolsuz tescil hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olup yargılama giderleri temyiz konusu yapılmıştır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı HMK’nın 326/1 inci ve 312 inci maddeleri
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması HMK'nın 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Alınması gereken 269,85 TL onama harcının fazla yatırılan peşin harçtan mahsubu ile, fazla yatan kısmın istek halinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.11.2023 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.