"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1537 E., 2023/1146 K.
HÜKÜM/KARAR: Davanın Açılmamış Sayılmasına/Kabul-Karar Kaldırılarak Davanın Açılmamış Sayılmasına
İLK DERECE MAHKEMESİ: Yüksekova 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/601 E., 2023/678 K.
Taraflar arasındaki kadastrodan önceki nedenlere dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı Köy Tüzel Kişiliği temsilcisi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Köy Tüzel Kişiliği temsilcisi dava dilekçesinde özetle; Hakkari ili, Yüksekova ilçesi, ... köyünde yapılan kadastro çalışmaları sırasında 151 ada 1 parsel, 148 ada 7-157 parsel, 150 ada 10 parsel ve 101 ada 1 parsel sayılı taşınmazların hatalı bilgiyle ve yeterli araştırma yapılmaksızın Maliye Hazinesi adına tespitinin yapıldığını, bu yerlerin önceden de mera olduğunu, dava konusu merada köyün hayvanlarının otlatılıp bakımlarının yapıldığını ileri sürerek anılan taşınmazların davalı ... Hazinesi adına yapılan tespitin iptali ile davacı Köy Tüzel Kişiliği adına ... köyü merası olarak tespit ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3 üncü maddesinde öngörülen tutanaklarda belirtilen haklara, sınırlandırma ve tespitlere ait tutanakların kesinleştiği tarihten itibaren on yıl geçtikten sonra kadastrodan önceki hukuki sebeplere dayanarak itiraz olunamayacağını ve dava açılamayacağını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; duruşma günü ve duruşma tensip zaptının davacının dava dilekçesinde yazılı adresine tebliğe çıkarıldığı ve usulüne uygun tebliğ edildiği, davacı Köy Tüzel Kişiliği temsilcisinin duruşmaya gelmemesi ve davalının da davayı takip etmemesi nedeniyle 07.12.2022 tarihinde dosyanın işlemden kaldırıldığı, davacı Köy temsilcisinin 26.12.2022 tarihli yenileme dilekçesi verdiği, yeni duruşma günü verilerek taraflara usulüne uygun tebliğ edildiği, yenileme tensip zaptının ve yeni duruşma gün ve saatinin PTT kayıtlarına göre 03.01.2023 tarihinde Köy muhtarına ve davalı vekiline bizzat tebliğ edildiği ancak davacının 22.03.2023 tarihli duruşmaya gelmediği gibi davalının da katılmadığı, bu nedenle dosyanın taraflarca takip edilmemesi sonucu 22.03.2023 tarihinde işlemden kaldırıldığı, 6100 sayılı HMK’nın 150/5 inci maddesine göre yargılamaya devam edilmekte iken 22.03.2023 tarihli duruşmada işlemden kaldırılmasına karar verilen dava dosyasının taraflarca süresi içerisinde yenilenmediği gerekçesiyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesince davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmemesinin hukuka aykırı olduğunu beyanla kararın vekalet ücreti yönünden kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; somut durumda ön inceleme yapılmadan dosyanın işlemden kaldırılmasına ve davanın açılmamış sayılmasına karar verilen ve 1.000,00 TL değer üzerinden harçlandırılan davada, kendisini vekil ile temsil ettiren davalı yararına açılmamış sayılması kararı ile birlikte vekalet ücretine hükmedilmesi gerekir iken bu yönde hüküm tesis edilmemesinin hatalı olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf yasa yolu başvurusunun duruşma yapılmadan kabulü ile Yüksekova 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 17.07.2023 tarih, 2022/601 Esas ve 2023/678 Karar sayılı kararının kaldırılmasına ve davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, öte yandan davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 7/1 inci maddesi ve 13/2 inci maddesi uyarınca harçlandırılan dava değeri üzerinden hesaplanan 500,00 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine hükmedilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Köy Tüzel Kişiliği temsilcisi temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı Köy Tüzel Kişiliği temsilcisi temyiz dilekçesinde özetle; taşınmazların hatalı bilgiyle ve yeterli araştırma yapılmaksızın Maliye Hazinesi adına tespiti yapıldığını, bu yerlerin önceden de mera olduğunu, davanın hak düşürücü süreye uğramadığını, Maliye Hazinesinin bu yerler üzerinde herhangi bir kullanım ile tasarrufunun olmadığını, Bölge Adliye Mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğunu belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,
2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 150 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı Köy Tüzel Kişiliği temsilcisinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı Köy Tüzel Kişiliği temsilcisinin temyiz itirazının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 427,60 TL onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.04.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.