"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2164 E., 2024/100 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 13. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/482 E., 2022/362 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili; dava konusu 2002 ada 42 parsel sayılı taşınmaz Hazine adına kayıtlı iken 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 30. maddesi kapsamında Mazbut Yeni Bahçede Defterdar ... Vakfı adına tescil edildiğini, ancak taşınmazın vakıf yoluyla meydana gelen kültür varlığı olmadığını, kanuni şartların oluşmadığını ileri sürerek tapu kaydının iptali ile Hazine adına tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı ... İdaresi vekili; taşınmazın aslının vakıf olduğunu ve vakıf yoluyla meydana getirildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen karar ile; dava konusu taşınmazın vakıf taşınmazı olup vakıf yoluyla meydana getirildiği, eski eser mahiyetinde korunması gerekli kültür varlığı olduğu, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 30. maddesi gereğince taşınmazın vakfı adına tescili işleminde hukuka aykırı bir yön bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmazın mazbut vakıf taşınmazı olup vakıf yoluyla meydana getirildiği, ayrıca taşınmazın vakıf kültür varlığı olduğu, 5737 sayılı Kanun'un 30. maddesindeki yasal koşulların oluştuğu, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiş olmasında usul ve yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; Mahkemece denetime elverişsiz bilirkişi raporu esas alınarak karar verildiğini, bilirkişi raporunda taşınmazın rayiç değerinin de çok yüksek tespit edildiğini, öncelikle vakfın türünün, vakfiyenin tüm geldi kayıtlarının araştırılması gerektiğini, taşınmazın tapu kaydında vakıf şerhi bulunmasının tek başına taşınmazın vakfı adına tescili için yeterli olmayacağını, evveliyatı itibarıyla vakıfla ilişkili taşınmazların sadece zemin olarak vakfedilip daha sonraki dönemlerde kullanıcılar veya işgalciler veya sonraki malikler tarafından yapı yapılabildiğini, dolayısıyla taşınmazın vakıf yoluyla meydana getirildiğinin kesin olmadığını belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
İstanbul ili, Fatih ilçesi, ... Mahallesi ... Vakfından kök 2002 ada 25 parsel sayılı taşınmazın 05.02.1952 tarihinde kadastro yoluyla ..., Evkaftan Mazbut Yeni Bahçede Defterdar ... Vakfından olan kök 2002 ada 24 parsel sayılı taşınmazın ise 05.02.1952 tarihinde kadastro yoluyla Mehmet Ali adına tespit ve tescil edildiği, intikal, taksim ve satış işlemleri sonucunda 25 parselin 13.06.2005 tarihinde, 24 parselin ise 28.04.2006 tarihinde Karaman İnşaat'a satış suretiyle devredildiği, 02.03.2007 tarihinde 24 ve 25 parselin tevhidi sonucu oluşan 2002 ada 42 parsel sayılı taşınmazda 18.05.2010 tarihinde kat irtifakı tesis edilerek 1, 2 ve 3 nolu bağımsız bölümlerin Karaman İnşaat adına tescil edildiği, daha sonra anılan bağımsız bölümlerin 03.06.2015 tarihli trampa işlemiyle Hazine adına tescil edildiği, 16.11.2018 tarihinde ise 5737 sayılı Kanun kapsamında Evkaftan Mazbut Yeni Bahçede Defterdar Ahmet Çelebi Camii Şerifi Vakfı adına tescil edildiği, tapu kayıtlarında 2. Grup Korunmaya Muhtaç Kültür Varlığı şerhinin bulunduğu anlaşılmaktadır.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin "j" bendi gereğince temyiz eden davacı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.04.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.