"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2014/193 E., 2016/282 K.
HÜKÜM : Kısmen Kabul
Taraflar arasında görülen tapusuz taşınmazın tescili davasında Mahkemece yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı Hazine vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Hazine vekili dava dilekçesinde; Ayvalık ilçesi, ... köyünde bulunan tescil harici yerlerin 3402 sayılı Kanun'un 16 ve geçici 8 inci maddesi gereğince tahdit ve tespitleri için kadastro çalışmaları sırasında köyiçi mevkiinde bulunan ve dava dilekçesi ekindeki krokide işaretlenen, ...'ın işgali ve kullanımında olan 300 metrekarelik alanın tescil harici bırakıldığını, Kadastro Kanunu gereğince tescil harici bırakılan yerlerin Hazine adına tecilinin şart olduğunu belirterek tescil dışı bırakılan 300 metrekarelik alanın ... adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı, yargılama sırasında; kendisine gösterilen krokideki alanı hayvan barınağı olarak kullandığını, burayla ilgili bir mülkiyet iddiasının bulunmadığını, ancak ikinci keşifte gösterilen ev kısmın kendisine babasından kaldığını, babasının da 60'lı yıllarda inşa edip oturmaya başladığını, onun vefatından sonra da kendisinin oturduğunu, 1981 yılından beri evin olduğu kısmı kullandığını, kardeşleri arasında yapılan paylaşım sonucu da bu kısmın kendisine düştüğünü, bu kısma yönelik davayı kabul etmediğini belirtmiştir.
III. MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı Hazine vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
Davacı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; Balıkesir ili Ayvalık ilçesi ... köy içi mevkiinde bulunan ve kadastro çalışmaları sırasında tescil harici bırakılan 300 metrekarelik yerin Hazine adına tescilinin talep edildiği, Mahkemece 226,75 metrekarelik kısmın Hazine adına tesciline 75.51 metrekarelik kısmın ise davalının talebi olmamasına rağmen Medeni Kanun 713/1 inci madde gereği davalının kullanımında olduğundan davalı yararına zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kısmen kabul edilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, ayrıca vekalet ücretine de hükmolunmadığını belirterek ve re’sen nazara alınacak sebeplerle tamyiz kanun yoluna başvurmuştur.
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; tensip zaptının ve ön inceleme duruşma gününü belirten tebligatın gönderildiğine ve tebliğ edildiğine dair mazbatanın dosya içerisinde bulunmadığını, davalının duruşmadan haberinin olmadığını ve katılamadığını, duruşmanın yapıldıktan sonra gönderilen tebligatın da usulüne uygun gerçekleştirilmediğinden davalının delillerini bildirmesinin mümkün olamadığını, dava tarihi itibari ile de tescile konu taşınmazın kullanımının üzerinden 30 yıldan fazla süre geçtiğini, Mahkemece 226,75 metrekare ile ilgili olarak mülkiyet iddiasının bulunmadığı belirtilmiş ise de davalının mülkiyet kelimesinin anlamını dahi bilmediğini, ayrıca ne kadar süredir taşınmazın davalı tarafından kullanıldığına dair bir tespit yapılmadığını, davalının 44 sene önce bu eve taşınıp o günden bu yana kullanmakta olduğunu, davalının 72,51 metrekare alan gibi 226,75 metrekare alan ile ilgili olarak lehine kazandırıcı zamanaşımı koşullarının gerçekleşmiş olduğunun ortada olduğunu, mahalli bilirkişi beyanlarının birebir aynı olarak tutanağa geçirildiğini ve olayı çözer mahiyette olmadığını, 226,75 metrekare alan ile ilgili olarak da kazandırıcı zamanaşımı koşullarının oluşması sebebiyle davanın reddi gerektiğini ileri sürerek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava; tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı HMK’nın 114/1-d maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14 ve 17 inci maddeleri, Türk Medeni Kanunu'nun 713 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
Dava, TMK'nın 713 ncü maddesi uyarınca tescil istemine yönelik olup aynı maddenin 3 üncü fıkrası uyarınca bu nitelikteki davaların ilgili kamu tüzel kişiliğine birlikte yöneltilmesi gerekir. Taraf teşkili dava şartlarından olduğundan bu şart sağlanmadan davanın esasına girilemez. Somut olayda, davacı Hazine tarafından davalı ...'a husumet yöneltilerek dava açılmış, yargılama sırasında ...'ne husumet yöneltilmiş, Mahkemece çekişmeli taşınmazın bulunduğu Büyükşehir Belediyesi'ni davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre verilmeden ve bu şekilde taraf teşkili sağlanmadan hüküm kurulması cihetine gidilmiştir. Oysa, taraf teşkilinin sağlanması 6100 sayılı HMK’nın 114/1-d maddesi gereğince dava şartlarındandır ve yargılamanın her aşamasında re’sen gözetilmesi gerekir. Ayrıca kadastro sonucunda tespit harici bırakılan yerler için açılan tescil davalarında TMK’nın 713/4 ve 5 inci fıkraları gereğince keşif sonucu elde edilen bilirkişinin rapor ve haritasına göre gerekli gazete ilanlarının yöntemine uygun bir biçimde yapılması, ilanın yapıldığı gazete ile ilan tutanaklarının dosya arasına konulması ve yasal 3 aylık sürenin dolmasının beklenilmesi gerekirken, bu ilanlar yapılmadan hüküm kurulmuştur.
Hal böyle olunca Mahkemece, davaya konu taşınmazın bulunduğu ... köyünün bağlı olduğu Balıkesir Büyükşehir Belediyesini davaya dahil etmesi için davacı tarafa süre verilmeli; öte yandan gerekli ilanlar yapılmalı, daha sonra tarafların iddia ve savunmaları çerçevesinde toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı Hazine vekili ve davalı vekilinin yerinde bulunan temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi gereğince BOZULMASINA, sair hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına,
Temyiz eden davacı Hazine harçtan muaf bulunduğundan bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
Peşin yatırılan temyiz karar harcının istek halinde davalıya iadesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
29.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.