"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/376 E., 2021/343 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabul/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Pazar(Rize) 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/477 E., 2020/553 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I .DAVA
Davacılar ... ve müşterekleri vekili; Rize ili, Çamlıhemşin ilçesi, ... köyünde bulunan 141 ada 88 parsel sayılı taşınmazın davacıların mirasbırakanlarından intikal ettiğinin, taşınmazın halen davacıların zilyetliğinde olduğunu belirterek çekişmeli taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacıların miras payı oranında adlarına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; taşınmazın babalarından kaldığını, vergi kayıtlarının bulunduğunu, taşınmazda davacıların zilyetliğinin bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; çekişmeli taşınmazın davacıların mirasbırakanı ...’na ait olduğu, 50-60 senedir davacıların miras bırakanı tarafından vefatından sonra da mirascısı olan davacılar tarafından kullanıldığı, her ne kadar duruşmada dinlenen davalı tanıkları taşınmazın davaçıların mirasbırakanı ile bir ilgisi olmadığını belan etmiş iseler de, davalılar ile yakın akraba olmaları nedeniyle tarafsız bilirkişi beyanlarının hükme esas alındığı gerekçesi ile davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazın tapu kaydının iptali ile taşınmazın ... mirasçıları adına davacılar miras hisseleri oranında tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davalılar vekili istinaf dilekçesinde; tanıklarının yakın akraba olmaları nedeniyle beyanlarının dikkate alınmadığını, ancak davacı tanıklarının da yakın akraba olduklarını, mahalli bilirkişiler taşınmazları Kadıoğulları’nın kullandığını beyan etmiş iseler de bu kullanımın davalıların rızası ile olduğunu, dosyaya sunulan delillerin değerlendirilmediğini, taşınmaza ilişkin vergi kayıtlarının bulunduğunu belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesi kararında isabetsizlik bulunmadığı, vergi kayıtlarının zilyetlikle birleşmediği sürece mülkiyet belgesi olmayacağı davacıların zilyetliğinin feri nitelikte olduğunun ispatlanamadığı gerekçesi ile davalılar vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; davacıların zilyetliğinin feri nitelikte olduğunun ispatlandığını, vergi kayıtlarının delil olarak kabul edilmemesinin doğru olmadığını, taşınmazın ot biçme amacıyla davacılara verildiğinin tanık beyanları ile sabit olduğunu, kadastro tutanaklarının yeterince incelenmediğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713 üncü maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Kadastro sonucunda Rize ili, Çamlıhemşin ilçesi, ... köyü çalışma alanında bulunan 141 ada 88 parsel sayılı taşınmaz kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle ölü olduğu belirtilerek ... adına tespit ve tescil edilmiştir.
2.Mahkemece yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de mahalli bilirkişi ve tanıkların taşınmaz üzerinde sürdürülen zilyetlik konusunda çelişik beyanları bulunmasına rağmen çelişki giderilmemiş,davalı tanıkları usule aykırı olarak duruşmada dinlenmiş, taşınmazın mülkiyetinin kime ait olduğu hususu bilinmemesine rağmen yetersiz beyanlar ile yetinilmiş, taşınmazın kim tarafından hangi hukuki nedene dayalı olarak ne zamandan beri kullanıldığı kesin olarak belirlenmemiş, çekişmeli taşınmaza komşu parsellerin tespit tutanakları ve dayanakları Dairenin geri çevirme kararı sonrasında getirtilerek dosyasına konulmuştur. Bu şekilde eksik araştırma ve inceleme ile karar verilemez.
3. Hal böyle olunca; doğru sonuca varılabilmesi için Mahkemece mahallinde elverdiğince yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen ve davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, taraf tanıkları ve teknik bilirkişinin katılımı ile yeniden keşif yapılmalıdır.
Taşınmazın başında yapılacak keşif sırasında dinlenecek yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, dava konusu taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden kime nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri hangi hukuki nedene dayalı olarak ve ne suretle kullanıldığı, kullanımın asli zilyetliğe mi feri zilyetliğe mi dayandığı hususlarında maddi olaylara dayalı ayrıntılı bilgi alınmalı, davalı yanın dayanak vergi kaydı uygulanarak kapsamı belirlenmelidir. Yerel bilirkişi ve tanıkların, kayıt uygulanması ve taşınmazın tasarrufu hususundaki beyanlarının zemine uygunluğu komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli; teknik bilirkişiden uygulanan kaydın hudutları ile kapsamını belirtir, keşfi takibe imkan verir gerekçeli kroki ve rapor alınmalı, bundan sonra toplanan ve toplanacak deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir hüküm kurulmalıdır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalılar vekilinin temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın talep halinde temyiz eden davalılara iadesine,
Dosyanın kararı veren Pazar (Rize) 1. Asliye Hukuk Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Trabzon Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.