"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/321 E., 2021/367 K.
HÜKÜM : Kabul
Taraflar arasında görülen İdari yoldan tescil edilen taşınmazın tapu kaydının iptali ile tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin ... köyü mezrası çalışmalarında dağlık, taşlık olması sebebi ile tarıma elverişsiz olduğu gerekçesi ile tapulama harici olarak bırakılan dava konusu taşınmazı 20 yılı aşkın süredir malik sıfatı ile zilyetliğinde bulundurduğunu, taşınmazı imar-ihya ettiğini belirtilerek dava konusu taşınmazın müvekkili adına tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiş
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesini, bilahare hazine adına tescilini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 11.07.2012 tarihli ve 2012/385 Esas, 2016/584 Karar sayılı kararıyla"Maliye Hazinesinin tescil talebinin reddine, 2-Davacının davasının kabulü ile, ... varlıca köyü, (Mahallesi)'de kain yukarı varlıca mezrası 140, 142, 143 no'lu parsellerin arasında kalan ve 519 no'lu parselin içinde bulunan 08.04.2013 tarihli fen bilirkişisi ... ve harita mühendisi .... rapor ve ekli krokide gösterilen 24.658,60 m²'lik alanın davacı ... adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ile davalı... Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 16.Hukuk Dairesinin 10.03.2021 tarihli 2017/2172 Esas, 2021/2302 Karar sayılı kararıyla " Kadastro Kanunu’nun 14 ve 17 nci maddeleri gereğince tapusuz taşınmazın tescili istemi ile açılmış olmakla beraber, davaya konu taşınmazın yargılama sırasında hali arazi niteliği ile idari yoldan davalı Hazine adına tapuya tescil edilmesi nedeniyle davanın tapu iptali ve tescil davasına dönüştüğünün kabulü zorunludur. Mahkemece, çekişmeli taşınmazın idari yoldan Hazine adına tescil edilmesi nedeniyle taşınmazın tapulu hale geldiği ve davanın tapu iptali ve tescil davasına dönüştüğü gözetilmeksizin tapu iptal ve tescil kararı yerine sadece tescil kararı verilmesi isabetsiz olduğu gibi; tescil davası yönünden ilgili kamu tüzel kişileri olarak yasal hasım konumunda bulunan davalılar ... ile... Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın davada taraf sıfatlarının kalmadığı gözden kaçırılarak bu davalılar yönünden davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi" gerekçesiyle hüküm bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taşınmazın dava tarihinden sonra 21.01.2013 tarihinde 2541 yevmiye numarası ile ... adına idari yoldan tescil edildiği, dinlenen mahalli bilirkişilerin dava konusu taşınmazın davacı tarafından imar ve ihya edildiği ve 20 yılı aşkın süredir nizasız ve fasılasız olarak davacı tarafından kullanıldığına ilişkin müşterek beyanları, dosyamız kapsamında bulunan ziraat mühendisi bilirkişi heyeti raporu ve harita mühendisi bilirkişi raporu ile taşınmazın imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı, tarımsal amaçlı kullanılmaya başlandığı ve 20 yılı aşkın süredir imar ihyasının tamamlanmış olduğu gerekçesiyle davanın kabulü ile,
1-)Davalı ... adına dava devam ederken idari yoldan tescil edilen ... 519 parsel sayılı taşınmazın davalı adına kayıtlı TAPU KAYDININ İPTALİ ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline,
2-)Davada taraf sıfatı kalmayan davalılar... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile ... yönünden davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle, imar-ihyanın nasıl yapıldığına ilişkin bilgi bulunmadığını, eksik araştırma ile karar verildiğini öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C.Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro sırasında tescil harici bırakılmış olup 21.1.2013 tarihinde ihdasen Hazine adına tapuya kayıt ve tescil edilen taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tescili isteğinden ibarettir.
2.İlgili Hukuk
a) 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 üncü ve 17 inci maddeleri, 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 13 üncü maddesi
3. Değerlendirme
a) Çekişmeli taşınmazın yörede 1974 yılında yapılan kadastro çalışmaları sırasında "taşlık" olarak tespit harici bırakıldığı, dava tarihinden sonra 519 parsel sayılı taşınmaz olarak Hazine adına tescil edildiği saptanmıştır.
b) Dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı Hazinenin sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak, davanın tapu iptal ve tescil davası olup Hazine aleyhine açılan davanın kabul edildiği anlaşıldığına göre yargılama gideri olan harcın Hazinenin harçtan muaf olduğu ve harç hususunun kamu düzeninden olması nedeniyle hüküm fıkrasının 3. bendinde davalı Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına karar verilmesi gerekirken, dava tescil davası gibi değerlendirilip harcın davacıya yükletilmesi doğru olmamış ise de bu yanılgının giderilmesi yargılamanın tekrarını gerektirmediğinden hükmün 6100 sayılı HMK'nın Geçici 3 üncü maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HMUK'nın 438/7 nci maddesi gereğince kararın düzeltilerek onanması gerekmektedir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
1.Davalı Hazine vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine,
3- Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazının değinilen yönden kabulü ile hüküm fıkrasının 3. bendi hükümden çıkarılarak; yerine "3- Davalı Hazine harçtan muaf olduğundan davalıdan harç alınmasına yer olmadığına, davacı tarafından yatırılmış bulunan133,65 TL peşin harç ve 500,00- TL tamamlama harcı ve bozma öncesinde alınan 1.495,80-TL bakiye karar-ilam harcı olmak üzere toplam 2.129,45- TL harcın davacıya iadesine," cümlesi eklenerek hükmün bu hali ile DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
06.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.