"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1147 E., 2023/1072 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Artvin 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/345 E., 2023/141 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve geri çevirme kararı ile getirtilen evrakla birlikte Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... vekili dava dilekçesinde; kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayalı olarak Artvin ili, Ardanuç ilçesi, ... köyünde bulunan 170 ada 70 parsel sayılı taşınmazın bir kısmının kadimden beri davacı tarafından kullanıldığını ancak hatalı şekilde davalı adına tespit ve tescil edildiğini ileri sürerek 170 ada 70 parsel sayılı taşınmazdaki dava konusu bölümün davalı adına tapu kaydının ifrazen iptali ile davacı adına tescilini ve davacı adına kayıtlı 170 ada 69 parsel sayılı taşınmazına tevhidini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu 70 parsel sayılı taşınmazın kadastro öncesinde davalının muris babası ... adına tapulu olduğunu, eski tapu kaydının revizyon görmediğini, davalıya ait 70 parsel sayılı taşınmazdaki yapının 50 yıllık olduğunu, davalı ve babası ... tarafından hayvan barınağı ve eve giriş için kullanıldığını belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı adına kayıtlı 70 parsel sayılı taşınmazın zemininde önceden beri bulunan binanın batı ve güney duvarlarının davacının 69 parsel sayılı taşınmazıyla sınır teşkil ettiği, 69 ve 70 parseldeki yapıların arasındaki dava konusu alan ile 70 parselin güneyindeki dava konusu alanın taşınmazın önceki sahipleri ile sonrasında davacının babası ... ve davacı tarafından kullanıldığı, davacı ve babasının eklemeli kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğinin ispatlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu 70 parsel sayılı taşınmazdaki (A) harfli 125,74 metrekare yüz ölçümlü bölümün davalı adına tapu kaydının ifrazen iptali ile davacıya ait 69 parsel sayılı taşınmaza eklenmek suretiyle davacı adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamında alınan beyanların davacının iddiasını doğruladığı, fen bilirkişi raporuna ekli krokide belirtilen kullanım durumunun keşifte alınan beyanlarla uyumlu olduğu gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; dinlenen mahalli bilirkişi ve tespit bilirkişilerin dava konusu taşınmazı kimin kullandığını bilmediklerini beyan ettiklerini, davacı tanığı ...'in davalı ile hasım olduğunu, davacı tanığı Bahtişen'in de davacının kardeşi olduğunu, davalının babası adına eski tapu kaydının uygulanmadığını, tanıkların 70 parsel güneyindeki alanın davalının babası tarafından gübre dökülmek suretiyle kullanıldığını beyan ettiklerini, davacının babasının tek başına malik sıfatıyla kullanımı olmadığını, tanık beyanlarındaki çelişkilerin yüzleştirme yapılarak giderilmediğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasını, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun, "Dava Konusunun Devri" başlıklı 125. maddesinin ilgili bölümü şöyledir; “ (1) Davanın açılmasından sonra, davalı taraf, dava konusunu üçüncü bir kişiye devrederse, davacı aşağıdaki yetkilerden birini kullanabilir: a) İsterse, devreden tarafla olan davasından vazgeçerek, dava konusunu devralmış olan kişiye karşı davaya devam eder. Bu takdirde dava davacı lehine sonuçlanırsa, dava konusunu devreden ve devralan yargılama giderlerinden müteselsilen sorumlu olur. b) İsterse, davasını devreden taraf hakkında tazminat davasına dönüştürür.”
2. Dosya içeriği ve UYAP ortamından temin edilen TAKBİS ve aile nüfus kayıtlarından; dava konusu Artvin ili, Ardanuç ilçesi, ... köyünde kain 170 ada 70 parsel sayılı taşınmazın kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle, 1990 yılında üzerine kargir samanlık inşa ettiği belirtilerek davalı ... adına 384,92 metrekare yüz ölçümlü kargir samanlık ve bahçesi vasfıyla tespit edildiği, tespitin 01.12.2011 tarihinde kesinleşerek taşınmazın davalı ... adına tescil edildiği, UYAP üzerinden temin edilen aile nüfus kaydına göre davalı ...'nin dava sırasında 09.02.2024 tarihinde öldüğü, dava konusu 70 parsel sayılı taşınmazın 05.04.2024 tarihli intikâl işlemiyle davalı ...'ın dava dışı mirasçıları olan eşi ..., çocukları ... , ... ve ... adlarına elbirliği halinde tescil edildiği, elbirliği halinde malikler ..., ... ve ...'in hisselerini 16.04.2024 tarihli ve 2380 yevmiye sayılı satış suretiyle pay temliki işlemiyle davalı ...'ın oğlu ... 'ye sattıkları, böylece dava konusu 70 parsel sayılı taşınmazın güncel malikinin ... olduğu, öte yandan davacı ... tarafından dava konusu taşınmaz bölümünün ifrazen tevhidini istediği kendi adına kayıtlı 69 parsel sayılı taşınmazını da dava sırasında 18.08.2022 tarihli ve 3087 yevmiye sayılı satış işlemiyle ...'ye sattığı, davacı ...'nin de dava sırasında 06.05.2023 tarihinde öldüğü, Dairenin geri çevirme kararı üzerine davacı ... mirasçılarının davayı takip ettikleri anlaşılmaktadır.
3. Dava konusu 69 ve 70 parsel sayılı taşınmazlar dava açıldıktan sonra ... ve ... 'ye devredilmesine rağmen re'sen nazara alınması gereken HMK’nın 125/1. maddesi gereğince işlem yapılmaması doğru değildir.
4. Hâl böyle olunca, Mahkemece güncel tapu kayıtları ve ilgili resmi akitler dosya arasına alındıktan sonra HMK'nın 125/1. maddesi gereğince davayı takip eden davacı ... mirasçılarına seçimlik hakları hatırlatılarak dava konusu taşınmazlar yönünden davayı ne şekilde sürdüreceklerinin sorulması ve sonucuna göre işlem yapılması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının değinilen yönden kabulü ile temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına,
Peşin alınan harcın istek hâlinde temyiz eden (ölü) davalı ... mirasçılarına iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.