"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1354 E., 2024/972 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Pervari Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/197 E., 2023/108 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle; Siirt ili, Pervari ilçesi, ... köyünde yapılan kadastro çalışmaları sırasında kendisine babasından kalan yaklaşık 5.000 m2'lik alanın 107 ada 42 parsel sayılı taşınmaz içerisinde davalı adına tespitinin yapıldığını, davalı adına yapılan tespit nedeniyle açtığı Pervari Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/606 Esas sayılı davayı kazandığını, ancak fen bilirkişisinin yanlış ölçüm yapması sonucunda kendisine 5.000 m2 verilmesi gerekirken sadece 857,64 m2'lik alanın verildiğini ve kalan yaklaşık 4.142,36 m2'lik hakkının kaybolduğunu ileri sürerek ifraz sonucu oluşan davalı adına kayıtlı 107 ada 43 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesinde düzenlenen 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini ve davanın reddi gerektiğini, taşınmazın yüz ölçümünde meydana gelen eksilmenin hangi taşınmazlardaki artıştan kaynaklandığının yani tespit ilgililerinin belirlenip davanın bunlara yöneltilmesi gerektiğini, Kadastro Kanunu'nun 22/a maddesi uyarınca yapılan yenileme çalışmalarının uygulama niteliğini kaybeden, teknik nedenlerle yetersiz kalan, eksikliği görülen veya zemindeki sınırları gerçeğe uygun göstermediği tespit edilen kadastro haritalarının tekrar düzenlenmesini ve bununla ilgili olarak tapu sicilindeki gerekli düzeltmelerin yapılmasını kapsadığını, Komisyonun yaptığı tespitin ilgili yasal düzenlemelere uygun olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin tarih ve sayısı yukarıda belirtilen kararı ile; Mahkemenin 15.03.2019 tarihli ve 2016/606 Esas, 2019/40 Karar sayılı kararı ile 107 ada 42 parsel sayılı taşınmazın 857,64 m2'lik bölümünün tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verildiği ve kararın kesinleştiği, eldeki dosya ile Mahkemenin 2016/606 Esas sayılı dosyasının taraflarının ve konusunun aynı olduğu, HMK'nın "Dava Şartları" başlıklı 114/1-i bendinde; "Aynı davanın daha önceden kesin hükme bağlanmamış olması" nın dava şartı olarak düzenlendiği, HMK'nın 115/1. maddesi uyarınca Mahkemenin dava şartlarını yargılamanın her aşamasında re'sen araştıracağı, her iki dava dosyasının taraflarının, dava konusunun ve dava sebebinin aynı olduğu gerekçesiyle davalı ... hakkında açılan davanın kesin hüküm nedeniyle usulden reddine ve davalı ... Müdürlüğüne karşı açılan davanın ise pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Mahkemenin vakıa ve hukukî değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı temyiz dilekçesinde özetle; Yerel Mahkemece verilen kararın hatalı olduğunu, eksik araştırma ve inceleme ile karar verildiğini, davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro öncesi hukuki nedenlere dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; Siirt ili, Pervari ilçesi, ... köyü 107 ada, 42 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespit çalışmaları sonucunda davalı ... adına 03.02.2014 tarihinde tescil edildiği, davacının daha önce açtığı davada, Pervari Asliye Hukuk Mahkemesinin 15.03.2019 tarih ve 2016/606 Esas, 2019/40 Karar sayılı ilamı ile davanın kabulüne karar verilerek 12.06.2017 tarihli fen bilirkişi raporunda (B) harfi ile gösterilen 857,64 m2'lik bölümün davalı ... adına kayıtlı tapusunun iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verildiği, kararın istinaf edilmeyerek 15.04.2019 tarihinde kesinleştiği, 107 ada, 42 parsel sayılı taşınmazın anılan karar uyarınca ifraz edildiği, 107 ada, 44 parsel sayılı taşınmazın 857,64 m2 yüz ölçümüyle davacı adına, 107 ada 43 parsel sayılı taşınmazın 11.214,89 m2 yüz ölçümü ile davalı ... adına kaydedildiği anlaşılmıştır.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacının temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 187,80 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.03.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.