"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1345 E., 2022/1362 K.
DAVALILAR : 1- ... vekili Av. ...
2- ...
3- ...
DAVA TARİHİ : 23.01.2017
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şefaatli Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2017/9 E., 2021/63 K.
Taraflar arasındaki evlenmenin butlanı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine, davalı ... idaresi yönünden ise davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Şefaatli Cumhuriyet Başsavcılığının 23.01.2017 tarih ve 2016/161 Esas sayılı davanamesi ile Viyana Başkonsolosluğu'nun 19.12.2016 tarihli yazısıyla davalılardan ...'nun diğer davalı ... ... ile 31.10.2016 tarihinde Viyana Eyaleti Ottogring Evlendirme Memurluğu'nda evlendiği, ...'nun, ...'nin esasen halası olduğu, ancak 27.10.2004 tarihinde ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2004/426 Esas nolu kararıyla ...'yi evlat edindiği, ... ... isimli davalının ise ... isimli şahsın torunu olduğu, ...'nin ise kendisinin dayısı olduğu ve davalıların arasında 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 129 uncu maddesinin birinci fıkrası gereğince evlenme engeli bulunduğu, bu nedenle davalıların yapmış olduğu evlenmenin 4721 sayılı Kanun 145 inci maddesinin dördüncü fıkrası gereğince mutlak butlan ile batıl olduğu anlaşılmış olduğu belirtilerek davlıaların 31.10.2016 tarihli evliliklerinin iptaline karar verilmesi kamu adına talep ve dava edilmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... süresinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; diğer davalı eşiyle aralarında evlenme engeli bulunmadığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı ...'nun 27.10.2004 tarihinde ... tarafından evlat edinildiği, ...'nun aynı zamanda davalı ... ...'un anneannesi olduğu, davalılar arasında evlenmeye engel olacak derecede hısımlığın bulunduğu belirtilerek davalı ... ve davalı ... arasındaki evliliğin 4721 sayılı Kanun'un 129 uncu maddesinin üçüncü fıkrası delaleti ile 145 inci maddesinin dördüncü fıkrası gereğince mutlak butlanla batıl sayılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; müvekkili ile evlenen ... arasında 4721 sayılı Kanun'un 129 uncu maddesinin birinci fıkrasına göre doğal olarak bir akrabalık olmadığını, evlatlığın iptali yönünde bir davanın açılıp açılmadığının araştırılmadığını ve müvekkilinin bu husustaki beyanlarının alınmadan karar verildiğini, müvekkilinin yurt dışında yaşadığını ve evlatlığın iptali yönünde dava açıldığını, bu dava sonucu evlatlığın iptali olacağından evliliğin de geçerli olacağını, delillerin toplanmadığını, müvekkilini bizzat dinlenmesi ve bilirkişiye başvurulması gerektiğini, davanın reddi gerektiğini belirterek; eksik inceleme ve davanın kabulü yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalı ...'nun istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı, davalı vekilinin istinaf aşamasında müvekkilinin beyanı ile öğrendiğini iddia ettiği evlatlığın iptali davasına dair bir dosya bilgisi vermediği, davalıların bizzat dinlenmesi gerektiği ve bilirkişiye başvurulmasına yönelik istinaf başvuru taleplerinin yersiz olduğu, davalı vekilinin bu doğrultuda dava açılmış olsaydı ise dosya numarasını bildirmesi gerekeceğini, böyle bir dosya numarası bildirilmediğine göre soyut beyanla yargılamanın ertelenip bekletilmemesi yönündeki İlk Derece Mahkemesinin tutumunda bir hata olmadığı, davalı vekilinin istinaf başvurusunda ileri sürdüğü hususların kabul edilebilir olmadığı, İlk Derece Mahkemesinin kararında bir isabetsizlik bulunmadığı belirtilerek davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; evliliğin Cumhuriyet Savcısı tarafından mutlak butlanla iptali davalarının nüfus kaydının düzeltilmesi niteliği olmadığı gibi dava sonucu verilecek iptal hükmünün nüfusa tescil edilecek olması da nüfus idaresinin hasım olarak gösterilmesini gerektirmediği, bu nedenle nüfus müdürlüğü hakkında davanın husumet yönünden reddi gerekirken İlk Derece Mahkemesi tarafından bu hususun gözetilmemesinin hatalı olduğu belirtilerek Şefaatli Nüfus Müdürlüğüne yöneltilen davanın husumet nedeniyle reddine hükmedilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; istinaf başvurusunun reddine dair kararının hatalı olduğunu belirterek istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının eksik inceleme ve davanın kabulü yönünden bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; mutlak butlan davasının kabulü için gerekli şartların gerçekleşip gerçekleşmediği, davalılar arasında evlenme engeli bulunup bulunmadığı, kararın eksik inceleme ile verilip verilmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 129 uncu maddesinin üçüncü fıkrası, 145 inci maddesi. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi, 371 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
05.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.