"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2972 E., 2022/3163 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2022/58 E., 2022/103 K.
Taraflar arasındaki tapu iptal ve tescili ile aile konutu şerhi konulması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Kararın davacı ve davalı ... vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile hükmün kaldırılarak davaya "Aile Mahkemesi” sıfatıyla bakılmak üzere gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı ve davalı ... vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve davalı ... vekilleri tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde; Müvekkil davacının davalılardan ...'nın eşi olduğunu, davacının davalı ... ile 1978 tarihinde evlendiklerini, bu evliliklerinden üç çocukları olduğunu, ailenin uzun yıllardır ve halen Sinop İli ... İlçesi ... Mah.de kain tapunun 6 Ada 3 Nolu parselinde kayıtlı taşınmazda ikamet ettiklerini, tarafların arasındaki evlilik birliği halen sürmekte olduğunu, tarafların aile konutu olarak kullanmakta olduğu dava konusu taşınmazın davalılardan müvekkil davacı ve eski kayıt maliki Emanettin tarafından tapuda resmi işlemlerin 12.02.2018 tarihinde gerçekleştirilerek davalı ... isimli kişiye devredildiğini, tapudaki bu işleme davacının kesinlikle bir rızası bulunmadığını iddia ederek dava konusu taşınmaz üzerine 3. kişiye devrin önlenmesi adına tensiben teminatsız olarak ihtiyati tedbir konulmasına, bilahare davalılardan ... adına olan tapu kaydının iptali ve davalılardan müvekkil eşi olan diğer davalı olan ... adına her türlü takyidattan ari olarak tesciline, taşınmazdaki ipotek kaydının kaldırılmasına, ayrıca tapu kaydına aile konutu şerhinin verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Diğer davalı davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 07.10.2021 tarih ve 2019/238 Esas, 2021/294 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
2. Bölge Adliye Mahkemesinin 22.02.2022 tarih ve 2021/3648 Esas, 2022/667 Karar sayılı kararı ile davaya “Aile Mahkemesi” sıfatıyla bakılması gerektiği gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C. İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile somut olayda; taşınmaz aile konutu olduğu, davalı eş dava konusu aile konutunu davalılardan ...'ya devrettiği, bu işlem sırasında davalı eş tarafından davacı eşin açık rızası alınmadığı, yapılan keşif, bilirkişi raporu ve dosyadaki diğer kayıtlardan ve tüm dosya kapsamından bu taşınmaz üzerinde, 82,00 metre kare arsa üzerine oturan yapının en alt katının bodrum, giriş katının işyeri, 1. ve 2. katın ise mesken olarak kullanıldığı, dava konusu taşınmaz üzerinde herhangi bir kat irtifakı ya da kat mülkiyeti tesis ve tescil edilmediği, dava konusu taşınmazın kargir yapı niteliğinde bulunduğu, kargir yapı niteliğindeki taşınmazların aile konutu olarak kullanılan bölümün tespiti ile bu kısım üzerinde tapu iptal-tescil ve aile konut şerhi konulması gerektiği, davalı tarafın 20.01.2021 havale tarihli beyan dilekçesinde davacı ...'nın dava konusu taşınmazın satışından haberdar olduğunu, davacının talebi üzerine davacı tarafın evde oturmasına izin verdiğini, ancak kiraları kendisinin alacağını beyan ettiği, dinlenen tanıkların dava konusu taşınmazın aile konutu olduğunu beyan ettikleri, davacı eşin dava konusu taşınmazın satışına "açık muvafakatinin" bulunduğunu ispatlayamadığı, davalı ...'nın bankadan çekmiş olduğu krediye diğer davalı ...'nın kefil olduğunu, davacının ise eşinin kefil olmasına muvafakat ettiğini beyanı etse de kredi sözleşmesi dosya arasına alınmış, davacının davalı eşi ...'nın kefil olduğu krediye verdiği muvafakatin 2017 yılında davalı ... tarafından çekilen ticari krediye ilişkin olduğu dava konusu taşınmazın satışı ile ilgisinin bulunmadığı, davacı tarafından aile konutu olarak sadece ikinci katın kullanıldığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulü ile; Sinop ili ... İlçesi ... Mahallesi 6 ada 3 parsel üzerinde bulunan altında dükkan olan 3 katlı kargir ev niteliğindeki taşınmazın davacı tarafından aile konutu olarak kullanılan zemin üstü ikinci kat (son katın) tapu kaydının iptali ile davalı eş ... adına tapuya kayıt ve tesciline, aynı taşınmazın zemin üstü ikinci kat (son katın) tapusunun şerhler hanesine aile konutu olduğunun şerh edilmesine, inşaat bilirkişisinin 24.06.2021 havale tarihli ek raporunda yer alan resimli krokinin kararın eki sayılmasına, fazlaya ilişkin talebin reddine, ipoteğin kaldırılması davası tefrik edildiğinden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili, davanın birinci kat yönünden de kabulü gerektiğini, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... vekili, davanın tümüyle reddi gerektiğini, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava dosyası içeriğine, dosyadaki yazılara göre İlk Derece Mahkemesi kararında usule ve esasa ilişkin herhangi bir aykırılığın bulunmadığı, davanın esasıyla ilgili hükme etki edecek tüm delillerin dava dosyası içinde bulunduğu, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, bu nedenle inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesi ile istinaf başvurularının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili; davanın birinci kat yönünden de kabulü gerektiğini, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... vekili; davanın tümüyle reddi gerektiğini, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tapu iptal ve tescili ile aile konutu şerhi konulması davası olup, uyuşmazlık davanın kabulü koşulları oluşup oluşmadığı, dava konusu taşınmazın aile konutu olup olmadığı, taşınmaz devri yapılırken malik olmayan eşin açık muvafakatinin alınıp alınmadığı, taşınmaz yıkım kararı verilmiş olmasının ve yıkım kararının uygulanmış olmasının davanın konusuz kalmasına sebep olup olmayacağı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un (4721 sayılı Kanun) 194 üncü ve devamı maddeleri; 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Dava, tapu iptal tescili ile aile konutu şerhi konulması talebine ilişkindir. Yargılama devam ederken davalı ... vekili tarafından dava konusu taşınmaz hakkında yıkım kararı verilerek taşınmazın tamamen yıkıldığına ilişkin evrak sunduğu anlaşılmaktadır. Dava konusu taşınmazın yıkılıp yıkılmadığı hususunun mahallinde keşif yapılmak suretiyle araştırılması, dava konusu taşınmazın yıkılmış olması halinde davanın konusuz kalıp kalmadığı değerlendirerek sonucuna göre karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.