"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1417 E., 2022/1411 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Avanos Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2018/396 E., 2021/671 K.
Taraflar arasındaki ziynet ve eşya alacağı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince ziynet ve eşya alacağı davasının kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; çeyiz olarak müvekkiline verilen ve ileride anlaşmazlık durumunda bu eşyaları itiraz etmeden aynen ve bedelini taahhüt ettiklerine dair çeyiz senedi tanzim edildiğini, müvekkil ve eşinin boşandıklarını ve çeyiz eşyalarını davalılardan istemelerine rağmen vermedikleri için fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere çeyiz eşyalarının dava tarihindeki değerinin ve 5.000,00 TL tazminatın yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir.
2.Davacı vekili 27.09.2021 tarihli ıslah dilekçesinde; çeyiz alacağı olarak toplam 129.225,00 TL'nin ve 5.000,00 TL tazminatın yasal faiziyle birlikte ödenmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın zamanaşımı nedeniyle reddinin gerektiğini, taraflar arasında çeyiz senedi düzenlendiğini, söz konusu senedin müvekkillerine gelinin evden çıkarılmayacağı baskısı ile imzalatıldığını, senette belirtilen eşyaların senedin imzalandığı vakitte mevcut olmadığını, tarafların Türkiye'de hiç yaşamadıklarını, yurt dışında eşyaların bedelini müvekkilinin anne ve babasının kredi çekerek ödediklerini, senette yazan marka ve modelde eşyaların hiç alınmadığını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ...'a usulünce dava dilekçesi tebliğ edilmiş ancak yasal süre içinde davaya cevap verilmediği görülmüştür.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile somut olayda, tarafların evlenmeleri esnasında davalı erkek ve babası tarafından imza edilerek verilen çeyiz senedinin yerel örf ve adet gereği kadına özgülenmiş bir senet olduğu ve senedi davalıların imzalamış olması neticesinde senette yer alan ziynetlerin ve cezai şart olarak tanzim edilen 5.000,00 TL bedelin kadına, davalılarca verilmesi gerektiği; yerleşik Yargıtay İçtihatları doğrultusunda düğünde takılan ziynet eşyalarının kadına ait olduğunun kabulü gerekmekte olup, dosyamız arasına çeyiz senedi neticesinde kuyumcu bilirkişi raporu ile tespit edilen ve talepte var olan ziynet eşyaların kadına ait olduğu ve bu durumu çeyiz senedi ve tanıklar ile ispat etmiş olması neticesinde, kuyumcu bilirkişinin sunmuş olduğu açık, anlaşılır, denetime elverişli ve hükme esas alınabilir rapor uyarınca ve Yargıtay'ın yerleşik kadına özgülenen ve ziynetlerin kadına ait olacağı içtihadı uyarınca davanın kabulüne, 11.02.2007 tarihli çeyiz senedinde geçen; 300 gram burma bilezik karşılığı olan 61.500,00 TL toplam değeri karşılığının, 115 gram yüzlük altın karşılığı olan 23.725,00 TL toplam değeri karşılığının, 150 gram 22 ayar gerdanlık karşılığı olan 30.750,00 TL toplam değeri karşılığının, 1 adet oturma grubu karşılığı olan 2.000,00 TL toplam değeri karşılığının, 1 adet Vestel marka buzdolabı karşılığı olan 1.000,00 TL toplam değeri karşılığının, 1 adet Vestel marka çamaşır makinesi karşılığı olan 1.000,00 TL toplam değeri karşılığının, 1 adet Vestel marka bulaşık makinesi karşılığı olan 1.000,00 TL toplam değeri karşılığının, 1 adet Vestel marka fırın karşılığı olan 700,00 TL toplam değeri karşılığının, 1 adet Vestel marka 70 ekran televizyon karşılığı olan 500,00 TL toplam değeri karşılığının, 4 adet yün yatak takımı karşılığı olan 2.800,00 TL toplam değeri karşılığının, 4 adet ... halı karşılığı olan 2.000,00 TL toplam değeri karşılığının, 1 adet sandık karşılığı olan 750,00 TL toplam değeri karşılığının, 3 adet İstikbal marka kanepe karşılığı olan 1.500,00 TL toplam değeri karşılığının, davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacıya verilmesine, ayrıca senette adı geçen 5.000,00 TL tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın hukuka, hakkaniyete ve usule aykırı olduğunu, Yargıtay içtihatları gereği senet muhteviyatının incelenmesi gerektiğini, senet muhteviyatına göre müvekkillerin eşyaları teslim alan değil teslim eden sıfatıyla imzaladıklarını, iş bu senet muhteviyatının aksinin karşı taraf davacı tarafından ispatlanması gerektiğini, oysa dosyada bu yönde bir ispat olmadığını, bilirkişi raporunda değerleri tespit edilen ve maddeler halinde yazılan ziynet eşyalarının bedellerine ve cinslerine itiraz ettiklerini, itirazlarının kabul görmeyerek bilirkişi raporunda belirtilen bedeller üzerinden hüküm kurulduğunu, çeyiz senedinde belirtilen diğer ziynet eşyalarının ve ev eşyalarının da bedellerine itiraz ettiklerini, senet muhteviyatına bakıldığında müvekkillerin senedi ''eşyaları teslim alan'' olarak değil ''senedi verenler'' olarak imzaladığının görüldüğünü, senet metninden müvekkillerin eşyaları teslim alan olmadığının açık olduğunu, dinletmiş oldukları tanıkların ifadeleri, senet içeriği gereği, davacı tarafın çeyiz senedine dayanarak açmış oldukları bu davanın haksız olduğunu, kadının senet metnine göre eşyaları aldığını, davanın reddi gerektiğini belirterek tamamı yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile toplanan deliller ve özellikle davacı tarafça sunulan davalılar tarafından imzalanmış olan senet içeriği uyarınca; davaya konu eşyaların davacıya ait olduğu, çeyiz senedi ile davalıların belirtilen eşyaları aynen iade etmeyi olmadığı takdirde bedellerini ödemeyi kabul ettikleri; bu senet kapsamında davalıların eşyaları davacıya çeyiz olarak verdikleri; davalı ... eşyaların aslında alınıp davacıya verilmediğini, senedin manevi zorlama ile imzalatıldığını ileri sürmüşse de bu iddiasını ispatlayamadığı, diğer davalının ise cevap vermediği, davacının ileri sürdüğü vakıaların tümünü inkar etmiş sayıldığı, ancak süresinde cevap vermediği için delil sunma hakkı bulunmadığı, dolayısıyla davacının senetle ispatladığı iddiasının aksini ispatlayamadığı, davanın kabulünde isabetsizlik bulunmadığı belirtilerek davalılar vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf başvurusunun esastan reddinin hatalı olduğunu belirterek istinaf dilekçesinde gösterilen sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının tamamı yönünden bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, ziynet ve eşya alacağı talebine ilişkin olup, uyuşmazlık, davanın kabulünün yerinde olup olmadığı, ispat yükü noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 1 inci maddesi, 2 nci maddesi 6 ncı maddesi, 220 nci maddesi, 222 nci maddesi, 226 ncı maddesi 6100 sayılı Kanun'un 176 ncı maddesi, 179 uncu maddesi, 190 ıncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalılar vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Dava; çeyiz senedinden kaynaklanan ziynet ve eşya alacağına ilişkindir. Ziynet ve eşya alacağı davalarında davacının dava açarken tercih hakkı bulunmaktadır. Eşyaların aynen teslimini isteyebileceği gibi bedelini de isteyebilir. Davacı dava dilekçesinde; çeyiz senedinde yer alan ziynet eşyalarının toplam bedelinin yasal faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep ve dava etmiştir. 11.02.2007 tarihli çeyiz senedinde; 300 gr burma bileziğin bedeli 8.400,00 TL, 115 gr yüzlük altının karşılığı 3.220,00 TL, 150 gr altın gerdanlığın karşılığı 4.200,00 TL olarak belirlenmiş olup herhangi bir uyuşmazlık çıkması halinde ziynet eşyalarının veya bedelinin itiraz edilmeksizin teslim edileceği çeyiz senedini veren davalılarca taahhüt edilmiştir. Davacının tercih hakkını kullanarak ziynet eşyalarının bedelini istediği göz önüne alındığında; İlk Derece Mahkemesince davalıların, ziynet eşyaları yönünden çeyiz senedinde taahhüt ettikleri bedellere hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde ziynet eşyalarının dava tarihi itibarıyla hesaplanan bedellerine hükmedilmesi doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ziynet alacağı yönünden ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının ziynet alacağı yönünden BOZULMASINA,
3. Davalıların sair temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozma kapsamı dışında kalan temyize konu bölümlerinin 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana geri verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.