"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1350 E., 2022/1265 K.
DAVA TARİHİ : 11.02.2014- 30.12.2014
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kısmen kaldırılarak kaldırılan yönlerden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 5. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2014/120 E., 2021/850 K.
Taraflar arasındaki katılma alacağı davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, birleşen davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davalı-davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün kısmen kaldırılarak kaldırılan yönlerden yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı ... kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. ... kadın vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ev hanımı olduğunu, ... Mahallesi'ndeki taşınmazlar edinilirken müvekkilinin 200 gr altınını davalıya verdiğini, malların 2002 yılından sonra edinildiğini, alacağa konu 273 ada 71 parsel 185 ve 186 nolu bağımsız bölümler (... Mahallesi'ndeki taşınmazlar), 21570 ada 3 parsel 1 nolu bağımsız bölümün davalı adına kayıtlı olduğunu ve davalı-davacı adına kayıtlı hesapta 150.000,00 TL mevduatın olduğunu, taşınmazlarının bedellerinin tespiti ile müvekkilin hissesine düşen % 50'lik kısmının aynen, mümkün değilse bedelinin müvekkile ödenmesi gerektiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak şimdilik 20,000,00 TL'nin yasal faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
2. ... kadın vekili 29.05.2018 tarihli dilekçesinde; tasfiyeye konu malların davalı-davacı adına kayıtlı ...plakalı araç, 21570 ada 3 parsel 1 nolu bağımsız bölüm, 272 ada 71 parsel 185 ve 186 nolu bağımsız bölümler, Akkonak kooperatif hissesi, banka hesabındaki mevduat ile Aksiyon Bilgisayar adlı işletmenin işletme değeri ve işletmeye ait mevcut malların mali değeri ve davalı-davacıya ait Karaman ve Çumra'da bulunan taşınmazlar olduğunu açıklamıştır.
3. ... kadın vekili 12.11.2021 tarihli dilekçesinde; 273 ada 71 parsel 185 nolu bağımsız bölüm yönünden 62.500,00 TL, 273 ada 71 parsel 186 nolu bağımsız bölüm yönünden 62.500,00 TL, 21570 ada 3 parsel 1 nolu bağımsız bölüm yönünden 130.000,00 TL; banka hesabı yönünden 150.000,00 TL, 42 AAF 99 plakalı araç yönünden 37.500,00 TL, Akkonak kooperatif hissesi yönünden 160.000,00 TL, ev eşyaları yönünden 3.025,00 TL olmak üzere toplam 605.275,00 TL olarak artırdığını, Aksiyon Bilgisayar adlı işletme yönünden de alacağın hesaplanması gerektiğini belirterek taleplerinin ve davanın kabulünü talep etmiştir.
4. ... kadın vekili 08.12.2021 tarihli dilekçesinde de; dava dilekçesindeki talep miktarının 273 ada 71 parsel 185 ve 186 nolu bağımsız bölümler yönünden 5.000,00 TL, 21570 ada 3 parsel 1 nolu bağımsız bölüm yönünden 5.000,00 TL; banka hesabı yönünden 500,00 TL, ... plakalı araç yönünden 4.000,00 TL, Akkonak kooperatif hissesi yönünden 4.000,00 TL, Aksiyon Bilgisayar adlı işletme yönünden 500,00 TL, ev eşyaları yönünden 1.000,00 TL olduğunu açıklamıştır.
5. ... kadın vekili birleşen dava yönünden süresinde cevap dilekçesi sunmamıştır.
II. CEVAP
1. Davalı-davacı erkek vekili 05.05.2017 tarihli cevap dilekçesinde; davacı-davalının boşanma aşamasında aile konutunu mal kaçırma amacıyla devrettiğini, ... lehine nafaka hükmedildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
2. Davalı-davacı erkek vekili birleşen dava dilekçesinde; evlilik birliği içinde edinilmiş tüm taşınmaz ve ev eşyalarının tespit edilerek tespit edilen tüm malvarlığının yarısı oranında müvekkili lehine katılma alacağından dolayı alacağa hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, asıl dava yönünden; davacı-davalının 273 ada 71 parsel 185 ve 186 nolu bağımsız bölümler, 21570 ada 3 parsel 1 nolu bağımsız bölüm, banka hesabındaki mevduat, ... plakalı araç, Akkonak kooperatif hissesi, Aksiyon Bilgisayar adlı işletme ve işletmedeki menkuller yönünden katılma alacağı talep ettiği; 273 ada 71 parsel 185 ve 186 bağımsız bölümler yönünden evlilik birliği içerisinde edinildiği nazara alınarak inşaat bilirkişinin hesaplamış olduğu değer üzerinden katılma alacağının kabulüne karar vermek gerektiği, ... her ne kadar 200 gram altın ile katkı yaptığını iddia etmiş ise de, bu hususun dosya kapsamı, dinlenen tanık beyanları ile ispatlanamadığı, davacı-davalının yemin deliline de dayanmadığı nazara alınarak hesaplamada dikkate alınmadığı, yine davalı-davacı işbu taşınmazların 220 ada 5 parsel sayılı taşınmazın satışı ile satın alındığı iddia etmiş ise de, taşınmazların edinme ve devir tarihleri nazara alındığında vu savunmaya itibar edilmediği; 21570 ada 3 parsel 1 nolu bağımsız bölüm yönünden taşınmazın evlilik birliği içerisinde edinildiği nazara alınarak inşaat bilirkişisinin hesapladığı değer üzerinden katılma alacağının kabulüne karar vermek gerektiği; banka hesabında boşanma davasının açıldığı 29.01.2014 tarihi itibariyle herkesin hesabında bulunabilecek miktarda mutad bir rakam olarak 685,45 TL bulunduğu nazara alınarak katılma alacağı talebinin reddine karar vermek gerektiği; 42 AAF 99 plakalı araç yönünden evlilik birliği içerisinde edinildiği nazara alınarak makine mühendisi bilirkişisinin hesapladığı değer üzerinden katılma alacağının kabulüne karar vermek gerektiği, davalı-davacının eski araçların satımı ile alındığı iddia etmiş ise de bu hususun ispatlanamadığı; Akkonak kooperatif hissesi yönünden davalı-davacının hissesini boşanma davası açılmadan 4 gün önce sattığı, bu devri katılma alacağını azaltmak kastıyla yaptığı anlaşılmakla bu hissenin edinilmiş mallara eklenerek inşaat bilirkişisinin 11.03.2021 tarihli ek raporu doğrultusunda malın devredildiği tarihteki nitelikleri nazara alınarak tespit edilen değeri üzerinden katılma alacağın kabulüne karar vermek gerektiği; Aksiyon Bilgisayar adlı işletme ve işletmedeki menkul mallar yönünden işletmenin 01.01.2002 tarihinden önce elde edilen gelir ile kurulduğu, işletmenin ve menkul malların kişisel mal olduğu kanaatine varılarak işletme ve menkul mallar yönünden katılma alacağı talebinin reddine karar vermek gerektiği, kâr payları üzerinde ise işletmenin 2009-2014 yılları arasında cüz'i kâr ettiği, rutin geçim ihtiyacına yetecek ölçüde olduğu kanaatine varılarak kâr payları yönünden talebin de reddine karar vermek gerektiği gerekçesiyle; 273 ada 71 parsel 185 nolu bağımsız bölüm yönünden 62.500,00 TL, 273 ada 71 parsel 186 nolu bağımsız bölüm yönünden 62.500,00 TL, 21570 ada 3 parsel 1 nolu bağımsız bölüm yönünden 130.000,00 TL, 42 AAF 99 plakalı araç yönünden 37.250,00 TL, Akkonak kooperatif hissesi yönünden 160.000,00 TL katılma alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsiline, banka hesabındaki mevduat ve Aksiyon Bilgisayar adlı işletme ve işletmedeki menkuller yönünden açılan davanın reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı-davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
2. Birleşen dava yönünden; 20739 ada 9 parsel, 12159 ada 10 parsel sayılı taşınmazlar yönünden ispatlanamadığından davanın reddine, ev eşyaları yönünden açılan davanın da feragat nedeniyle reddine, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı-davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı-davacı erkek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı-davacı erkek istinaf dilekçesinde; 273 ada 71 parsel 185 nolu bağımsız bölümün evlilik öncesi elde edilen gelir ile edinildiğini, kişisel mal olduğunu; 273 ada 71 parsel 186 nolu nolu bağımsız bölümün miras kalan bahçenin satışından elde edilen para ile satın alındığını, kişisel mal olduğunu; 21570 ada 3 parsel 1 nolu bağımsız bölüm yönünden kararın istinaf edilmediğini; 42 AAF 99 plakalı aracın edinilmesinde evlilik öncesi sahip olunan aracın satışından elde edilen paranın kullanıldığını, hesaplamada bu hususun dikkate alınmadığını, dava dilekçesinde talep edilmeyen aracın sonradan davaya dahil edildiğini, delillerini sunamadığını; Akkonak kooperatif hissesinin devir tarihindeki değerinin dikkate alınması gerektiğini, inşaata kooperatif hissesi devredildikten sonra başlandığını, değer tespitinin hatalı olduğunu, hissenin emlakçılık yaptığı için alınıp satıldığını, tasfiye dahil edilemeyeceğini; borçların dikkate alınmamasının hatalı olduğunu; davacı-davalıya ıslah için süre verildiğini, ıslah hakkını kullandığı, 2021 yılında ikinci kez ıslah yapıldığını, bunun mümkün olmadığını, hayata kast nedeniyle katılma alacağının kaldırılması gerektiğini; birleşen davada tasfiye konusu taşınmazların da tasfiyede dikkate alınması gerektiğini belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, asıl dava yönünden; banka hesabındaki mevduat hesabı ve 21570 ada 3 parsel 1 nolu bağımsız bölüm yönünden verilen kararın istinaf edilmeksizin kesinleştiği; 273 ada 71 parsel 185 ve 186 nolu bağımsız bölümler için davacı-davalının altınla katkı yaptığı iddiasına Mahkemece itibar edilmediği, davacı-davalının istinafının olmaması sebebiyle bu durumun davalı-davacı lehine usulü kazanılmış hak oluşturduğu; dava dilekçesinde, davalı-davacı adına kayıtlı mal varlığı olan 21570 ada 3 parsel 1 nolu bağımsız bölüm, 273 ada 71 parsel 185 ve 186 nolu bağımsız bölümler ile banka hesabındaki mevduat hesabı için tasfiye talep edildiği, ancak davacı-davalının daha sonra 29.05.2018 tarihli dilekçesi ile davalı-davacı adına kayıtlı 42 AAF 99 plakalı araç, Akkonak kooperatif hisse ile Aksiyon Bilgisayar adlı işletmenin işletme değeri ve işletmeye ait mevcut malların mali değeri ve davalı-davacıya ait Karaman ve Çumra'da bulunan gayrimenkullerinde asıl dava konusu olduğunun belirtildiği, ancak 29.05.2018 tarihli dilekçede dava konusu olduğu belirtilen bu mal varlığı değerlerinin dava dilekçesinde tasfiyeye konu edilmediği, dava dilekçesinde talep edilmeyen bir alacak kaleminin daha sonra ıslah dilekçesi ile dahi olsa dava konusu yapılamayacağı, bunun için harç yatırılmış olmasının da bu talepleri geçerli bir dava haline getirmeyeceği, dolayısıyla davalı adına kayıtlı 42 AAF 99 plakalı araç, davalı adına alınan Akkonak Siteleri Konut Yapı Kooperatifi'ne ait hisse yine davalıya ait Aksiyon Bilgisayar isimli işletmenin işletme değeri ve işletmeye ait mevcut malların mali değeri ile davalıya ait Karaman ve Çumra'da bulunan taşınmazlar yönünden usulünce açılmış bir dava olmaması sebebi ile karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerektiği; dava dilekçesinin davalı-davacıya usulüne uygun olarak tebliğ edilmediği, ancak davalının 05.05.2017 tarihinde davaya cevap dilekçesini sunduğu dolayısıyla en geç bu tarihte davadan haberdar olmuş sayılması gerektiği, 05.05.2017 tarihinde verdiği dilekçesinde ileri sürmediği savunma vasıtalarının ilerleyen aşamalarda ileri sürülmesi mümkün olmadığı gibi bunların da dikkate alınamayacağı, buna göre 273 ada 71 parsel 185 ve 186 nolu bağımsız bölümlere yönelik davalı-davacının kişisel mal savunmasının dikkate alınamayacağı, her iki taşınmazın da evlilik birliği içinde edinilmesi sebebi ile muhtemel karar tarihine en yakın tarihteki değerleri üzerinden davanın kabulüne karar verilmesinde isabetsizlik olmadığı gerekçesiyle; davalı-davacı erkeğin asıl davada 273 ada 71 parsel 185 ve 186 nolu bağımsız bölümler yönünden başvurusunun esastan reddine, asıl davada 42 AF 99 plakalı araç, Akkonak kooparatif hissesi ile Aksiyon Bilgisayar adlı işletme ve işletmedeki menkuller yönünden başvurusunun kabulü ile, İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının asıl davada (5,6,7) nolu bentleri ve buna bağlı olarak harç ve vekâlet ücretine yönelik (8,9,10) nolu bentleri ile yargılama giderlerine yönelik hüküm fıkrasının (1) nolu bendinin kaldırılarak, kaldırılan yönlerden yeniden hüküm kurulmak suretiyle (asıl dava yönünden diğer bentlerin aynen muhafazasına), asıl davada (5,6,7) nolu bentler yerine geçmek üzere 42 AF 99 plakalı araç, Akkonak kooparatif hissesi ile Aksiyon Bilgisayar adlı işletme ve işletmedeki menkuller yönünden usulüne uygun açılmış bir dava olmadığından karar verilmesine yer olmadığına, kabul ve ret oranına göre hesaplanan yargılama giderleri ile vekâlet ücretine karar verilmiştir.
2. Birleşen dava yönünden; 12159 ada 10 nolu parsel sayılı taşınmazın devrinin mal kaçırma kastı ile yapılmadığı; 20739 ada 9 nolu parsel sayılı taşınmazın davacı-davalıya ait olduğu, tasfiyeye dahil edilmesi gerektiği, buna göre taşınmazın muhtemel karar tarihindeki değeri olan 1.000.000,00 TL'nin yarısı üzerinden davalı-davacının 500.000,00 TL katılma alacağı olduğu, ancak dava dilekçesinde 10.000,00 TL talep ettiği, ilerleyen aşamalarda talebini de artırmadığı gözetilerek bu taleple bağlı kalınarak karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle; davalı-davacı erkeğin 12159 ada 10 nolu parsel sayılı taşınmaza yönünden başvurusunun esastan reddine, 20739 ada 9 nolu parsel yönünden istinaf başvurusunun kabulü ile, birleşen davada (1) nolu bent ile harç ve vekâlet ücretine yönelik (4 ve 5) nolu bentleri ile yargılama giderlerine yönelik hüküm fıkrasının (2) nolu bendinin kaldırılarak, kaldırılan yönlerden yeniden hüküm kurulmak suretiyle (birleşen dava yönünden diğer bentlerin aynen muhafazasına), birleşen davada (1) nolu bent yerine geçmek üzere 20739 ada 9 nolu parsel yönünden davalı-davacı erkeğin 500.000,00 TL katılma alacağı olduğunun tespiti ile taleple bağlı kalınarak 10.000,00 TL katılma alacağının tahsiline, fazlaya ilişkin hakların saklı tutulmasına, kabul ve ret oranına göre hesaplanan yargılama giderleri ile vekâlet ücretine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
... kadın vekili temyiz dilekçesinde; davalı-davacı lehine asıl davada lehine vekâlet ücreti hükmedilmesinin hatalı olduğunu, davalı-davacının vekilinin bulunmadığını; 42 AF 99 plakalı araç, Akkonak kooparatif hissesi ile Aksiyon Bilgisayar adlı işletme ve işletmedeki menkuller yönünden ıslah ile dahi dava konusu yapılamayacağını yönelik değerlendirmenin hatalı olduğunu, 29.05.2018 tarihli dilekçe ile tasfiye konusu malların belirtildiğini, bu yönde kararın hatalı olduğunu belirterek davalı-davacı lehine vekâlet ücreti hükmedilmesine ve karar verilmesine yer olmadığına yönelik kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, talep, ıslah, katkının ispatı ve delillerin değerlendirilmesi, yargılama giderleri ve vekâlet ücreti ve usuli kazanılmış hak noktasında toplanmaktadır. Dava, katılma alacağı istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 26 ncı maddesi, 33 üncü maddesi, 141 inci maddesi, 176 ve devamı maddeleri, 190 ıncı maddesi, 323 üncü maddesi, 326 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun (1136 sayılı Kanun) 164 üncü maddesi, 168 inci maddesi, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin (AAÜT) 13 üncü maddesi; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 6 ncı maddesi, 179 uncu maddesi, 202 nci maddesi, 219 uncu maddesi, 222 nci maddesi, 225 inci maddesinin ikinci fıkrası, 229 uncu maddesi, 230 uncu maddesi, 231 inci maddesi, 235 inci maddesinin birinci fıkrası, 236 ıncı maddesinin birinci fıkrası; 4722 Sayılı Türk Medenî Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun'un (4722 sayılı Kanun) 10 uncu maddesi; Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 09.05.1960 tarih ve 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre, ... kadın vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. ... kadın vekilin asıl davada davalı-davacı lehine hükmedilen vekâlet ücretine yönelik temyiz itirazlarının incelemesinde; somut olayda, İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar verilmesine karar verildiği, ancak yargılamanın herhangi bir aşamasında kendisini vekille temsil ettiren davalı-davacı erkek lehine vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken vekâlet ücreti hükmedilmediği, davalı-davacı erkeğin vekâlet ücreti yönünden kararı istinaf etmediği anlaşılmakla, bu hususta ... kadın lehine usuli kazanılmış hak oluşmuştur. O halde, Bölge Adliye Mahkemesince ... kadın lehine vekâlet ücreti yönünden oluşan usuli kazanılmış hak göz ardı edilerek davalı-davacı erkek lehine vekâlet ücreti hükmedilmesi hatalı olmuş ve bozmayı gerektirmiştir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, sonucu itibariyle doğru bulunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin dördüncü fıkrası hükmü gereğidir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. ... kadın vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. ... kadın vekilinin temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kısmen kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasında yer alan “... ASIL DAVADA 9.bent yerine geçmek üzere: Davalı-davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden asıl davada reddedilen miktar üzerinden AAÜT gereğince takdir ve hesap edilen 18.200,00TL vekâlet ücretinin ... kadından alınarak davalı-davacı erkeğe ödenmesine, ... ” ibaresinin çıkartılması suretiyle temyize konu kararın DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.