"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı erkek tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
1-Davacının murisin katkı payı alacağı miktarına yönelik temyiz itirazlarının incelemesinde:
Dosyadaki yazılara, mahkemece bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına ve bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün bulunmamasına göre davacı erkeğin temyiz itirazları yersizdir.
2-Davacı erkeğin diğer temyiz itirazlarının incelemesinde:
Mahkemece bozma öncesi yapılan yargılama neticesinde, davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile 11.170,13 TL alacağın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, karar, davacı tarafından temyiz edilmiş, 8. Hukuk Dairesi’nin 19.04.2017tarihli ilamı ile hükmün onanmasına karar verilmesi üzerine davacı tarafından karar düzeltme talep edilmiştir. 8. Hukuk Dairesi’nin 28.02.2017 tarihli ilamı ile davacının karar düzeltme isteğinin kısmen kabulü ile bir kısım mirasçılar tarafından mirasın reddinden sonra davacının oluşan miras payı oranının ne olduğu tespit edilerek miras payına düşecek katkı payı alacağının belirlenmesi gerektiği belirtilerek bozma kararı verilmiş, tarafların diğer temyiz itirazlarının ise şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda verilen ikinci kararda ise, davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile 14.893,50 TL alacağın davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
... olduğu bir hüküm Yargıtay tarafından bozulan ve Yargıtay’ın bu bozma kararına gerek iradi ve gerekse kanuni şekilde uymuş olan hukuk mahkemesi, bozma kararı doğrultusunda inceleme yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Mahkeme, bozma kararından dönerek direnme kararı veremeyeceği gibi, hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan bölümleri hakkında da ... bir hüküm kuramaz. Bu müesseseye “usuli müktesep hak” veya “usule ilişkin kazanılmış hak” denir. “Usuli müktesep hak”, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay İçtihatları ile kabul edilmiş, usul hukukunun ana ilkelerindendir ve kamu düzeni ile ilgilidir. Açıkça bozmaya uyulmasına karar verilmesiyle, taraflardan birisi yararına usule ilişkin kazanılmış hak doğar. Bundan sonra mahkemenin yapacağı iş, bozma kararı uyarınca ve o doğrultuda işlem yapmak ve gerekli kararı vermekten ibarettir. Kural olarak, hakim ara kararından dönebilirse de, bozmaya uyulmasına ilişkin karar bunun istisnalarındandır. Farklı anlatımla; bozma kararına uyan mahkeme, bununla bağlıdır.
Ne var ki; mahkemece, bozmaya uyulduğu halde bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Şöyle ki, mirasçılar tarafından mahkeme kararıyla mirasın reddinden sonra davacının oluşan miras payının ne olduğu tespit ettirilerek oluşacak sonuca göre payına düşecek katkı payı alacağı miktarının belirlenmesi gerektiği belirtilerek mahkeme kararı bozulduğu halde bozma gereğince bir kısım mirasçılar tarafından mahkeme kararıyla mirasın reddinden sonra oluşacak murisin mirasçılarını gösterecek veraset belgesinin alınmadan denetime elverişli olmayacak şekilde karar verildiği anlaşılmaktadır. O halde, mahkemece, bozma ilamında belirtildiği şekilde bir kısım mirasçılar tarafından mahkeme kararıyla mirasın reddinden sonra oluşacak murisin mirasçılarını gösterecek veraset belgesinin dosya kapsamına alınarak sonucuna göre, bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda 2. bentte gösterilen sebeple BOZULMASINA, bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerin ise yukarıda 1. bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, davacının vekâlet ücretine yönelik temyiz itirazlarının bozma sebebine göre şimdilik incelenmesine yer olmadığına, istek halinde temyiz peşin harcının yatırına geri verilmesine, işbu kararın tebliğinden itibaren 15 ... içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi. 24.11.2022 (Prş)