"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/692 E., 2022/1274 K.
DAVA TARİHİ : 02.04.2018
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 5. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/137 E., 2022/42 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince erkeğin davasının reddine, kadının davasının kabulüne, tarafların boşanmalarına ve fer'ilerine karar verilmiştir.
Kararın davalı karşı davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile hükmün kaldırılmasına, dosyanın yeniden karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince erkeğin davasının reddine, kadının davasının kabulüne, tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın davalı- karşı davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı- karşı davacı erkek vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 12.03.2024 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde temyiz eden davalı-karşı davacı ... vekili Avukat ... ve karşı taraf davacı-karşı davalı ... ile vekili Avukat ... geldiler. Gelenlerin sözlü açıklanması dinlendi. İşin incelenerek karara bağlanması için Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1-Davacı-karşı davalı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; erkeğin evlilik birliğinden doğan yükümlülükleri yerine getirmediğini, aile bütçesine katkı sağlamadığını, müvekkiline küfür ve hakaret ettiğini, ortak haneye geç geldiğini, alkol aldığını, müvekkiline tehditlerde bulunduğunu, müvekkilini aşağıladığını, abartılı kıskançlıklarda bulunduğunu, müvekkiline ait kartla yüklü harcamalar yaptığını iddia ederek tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesi birinci maddesi uyarınca boşanmalarına, müvekkili yararına 100.000,00 TL maddî ve 100.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
2. Davacı- karşı davalı kadın vekili 14.01.2019 tarihli ıslah dilekçesi ile davalı- karşı davacı erkekten talep ettikleri 100.000,00 TL maddî tazminatın 4721 sayılı Kanun'un 174 üncü maddesinin birinci fıkrası kapsamında hükmedilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı- karşı davacı erkek vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde yer alan iddiaların doğru olmadığını, davacı-karşı davalının evlerinin çok yakın olması nedeniyle sıklıkla annesi ile vakit geçirdiğini, ailesinde kaldığını, bu durumun evlilik birliğini çekilmez hale getirdiğini, müvekkilinin yemeğini dahi kendi yapmak durumunda kaldığını, davacı-karşı davalının annesinin müvekkiline hakaret ettiğini, aşağıladığını, müvekkilinin evlilik birliğinin yükümlülüklerini yerine getirdiğini, kadının kazancının bir kısmını çalışmayan kardeşine verdiğini iddia ederek, asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, müvekkili yararına 15.000,00 TL maddî, 15.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 12.11.2020 tarihli ve 2018/624 Esas, 2020/587 Karar sayılı ilamı ile; erkeğin, kadına hakaret ettiği, aşağıladığı, küfrettiği, iteklediği, erkeğin tanık anlatımlarının sadece erkekten duyuma dayalı olduğu, görgüye dayalı olmadığı, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında erkeğin tam kusurlu olduğu, kadının kusurunun ispatlanamaması karşısında asıl davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, mevcut ve beklenen menfaatleri zarar gören kadın için evlilik süresi de göz önüne alınarak bir miktar maddî, kişilik hakları zarar gören kadın için bir miktar manevî tazminata karar verilmesi, karşı davanın da reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile erkeğin davasının reddine, kadının davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, kadın yararına 30.000,00 TL maddî ve 20.000,00 TL manevî tazminata, erkeğin tazminat taleplerinin reddine hükmedilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı- karşı davacı erkek vekili tarafından hükmün tamamı yönünden istinaf yoluna başvurmuştur.
2.Bölge Adliye Mahkemesinin 29.01.2021 tarih ve 2021/82 Esas, 2021/142 Karar sayılı kararı ile; Mahkemece davalı-karşı davacı erkeğin delil listesinde yer alan tanık Yusufcan'ın dinlenilmesinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun (6100 sayılı Kanun) 241 inci maddesi gereğince vazgeçildiği ve davanın reddine karar verildiği, davalı-karşı davacı erkeğin davasının reddine karar verildiği dikkate alındığında, 6100 sayılı Kanun'un 241 inci maddesi koşullarının gerçekleşmediği, bu kapsamda davalı-karşı davacı erkeğin dinlenmeyen tanığı Yusufcan'ın beyanları tespit edilip, davalı-karşı davacı erkeğin delil listesinde bildirdiği diğer delilleri de toplanarak tüm deliller birlikte değerlendirilip hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, davalı-karşı davacı erkeğin iddiasını kanıtlama hakkının kısıtlanması sonucunu doğuracak şekilde eksik incelemeyle karar verilmesinin usul ve karuna aykırı olduğu gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararının esası incelenmeksizin kaldırılmasına, dosyanın kaldırma kararına uygun şekilde işlem yapılmak ve kaldırılan yönlerden hüküm kurulmak üzere mahal mahkemesine gönderilmesine, kararın kaldırılma sebebine göre davalı-karşı davacı erkek vekilinin diğer istinaf itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
C.İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, erkeğin, kadına hakaret ettiği, aşağıladığı, küfrettiği, iteklediği, erkeğin tanık anlatımlarının sadece erkekten duyuma dayalı olduğu, görgüye dayalı olmadığı, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında erkeğin tam kusurlu olduğu, kadının kusurunun ispatlanamaması karşısında asıl davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, mevcut ve beklenen menfaatleri zarar gören kadın için evlilik süresi de göz önüne alınarak bir miktar maddi, kişilik hakları zarar gören kadın için bir miktar manevi tazminata karar verilmesi, karşı davanın da reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile erkeğin davasının reddine, kadının davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, kadın yararına 30.000,00 TL maddî ve 20.000,00 TL manevî tazminata, erkeğin tazminat taleplerinin reddine hükmedilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı- karşı davacı erkek vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı- karşı davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; hükmün tamamı yönünden İlk Derece Mahkemesinin kararının lehine kaldırılmasını talep ederek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile hükmün usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı- karşı davacı erkek vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı- karşı davacı erkek vekili temyiz başvuru dilekçesinde Bölge Adliye Mahkemesi kararının hükmün tamamı yönünden bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında görülen boşanma davasında, evlilik birliğinin sarsılmasına sebebiyet verecek nitelikte geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, tarafların boşanma davasının kabulü koşullarının oluşup oluşmadığı, kadın ve erkek yararına maddî tazminat, manevî tazminata hükmedilmesi şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği ve kadın yararına hüküm altına alınan tazminatların miktarı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi ve 371 inci maddesi. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 inci maddesi, 51 inci maddesi.
3.Değerlendirme
İlk Derece Mahkemesince davalı-karşı davacı erkek tanığı ...'ın dinlenilmesi için tarafların bilgisi dışında Bakırköy Nöbetçi Aile Mahkemesine 10.03.2021 tarihinde talimat yazılmış, Bakırköy 15. Aile Mahkemesinin 2021/40 talimat sayılı evrakı üzerinden 06.07.2021 tarihinde tarafların yokluğunda yapılan duruşmada, adı geçen tanığın beyanları alınmıştır. Davalı karşı davacı erkek vekili 19.01.2022 tarihli dilekçesi ile tanığın yokluklarında dinlenilmesine muvafakatlarının olmadığı, tanığa bir kısım sorular yönelteceklerini belirterek tanığın tekrar dinlenilmesi için talimat yazılması, tanığın dinlenileceği duruşma gün ve saatinin taraflara tebliğ edilmesi talep edilmiş, Mahkemece 25.01.2022 tarihli ara karar ile gerekçe gösterilmeksizin tanığına yeniden dinlenilmesi talebinin reddine karar verilerek hüküm kurma cihetine gidilmiştir. 6100 sayılı Kanun'un 259 uncu maddesinin 4 üncü fıkrası uyarınca talep halinde talimat yolu ile dinlenecek tanıkların taraflara bildirilmesi yasal zorunluluk olup, tarafların haberi olmaksızın yokluklarında tanıklarının dinlenmesi, 6100 sayılı Kanun'un 27 inci maddesinde düzenlenen hukuki dinlenilme hakkına ve 152 inci maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen soru sorma hakkına aykırılık teşkil eden önemli bir usul hatası olup hükmün münhasıran bu sebeple bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalı karşı davacı erkek vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, karardan bir örneğinin ilgili Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesine gönderilmesine,
Duruşma için takdir olunan 17.100,00 TL vekâlet ücretinin Ebru'dan alınıp Serdar'a verilmesine, 17.100,00 TL vekâlet ücretinin Serdar'dan alınıp Ebru'ya verilmesine,
12.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.