"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3080 E., 2022/3127 K.
KARAR : İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması
İLK DERECE MAHKEMESİ : Elbistan Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/143 E., 2022/692 K.
Taraflar arasındaki anlaşmalı boşanmaya ilişkin Mahkeme kararının muvazaa nedeniyle iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir. Kararın davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının esası incelenmeksizin kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Gönderme kararı sonrasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar evliyken davalıdan kaynaklı çocuklarının olmadığını, Kuzey ... Türk Cumhuriyeti'nden bir taşıyıcı anne ile 15.05.2012 doğumlu bir çocuklarının olduğunu, davalı yurt dışında oturum almak için davacıyı kandırarak anlaşmalı boşanmaya razı ettiğini, tarafların muvazaalı olarak anlaşmalı boşandıklarını, çocuğun velayetini davalı annenin aldığını, davalının boşandıktan sonra yurt dışına gider gitmez davacı ile bağını kestiğini, çocuk ile baba arasında kişisel bağına engel olduğunu, davalının başka biriyle ... ilişkisi kurduğunu, davalının davacıyı kandırarak tüm mal varlığını sattırdığını ve yüklü miktarda borç içinde bıraktığını, çocuğun geçici velayetinin taşıyıcı annesinin ismi gizli tutulması nedeniyle hayattaki tek kan bağı olan davacı babaya verilmesini, boşanma kararının iptal edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kadın vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 24.06.2020 tarih ve 2020/325 Esas, 2020/395 Karar sayılı kararı ile muvazaa nedeniyle boşanma kararının iptali istenmiş ise de; boşanmanın mahkeme kararı olması nedeniyle muvazaadan söz edilemeyeceği, hiç kimsenin kendi muvazaasına dayanarak bir hak talep edemeyeceği, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 2 nci maddesi gereğince herkesin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorunda olduğu, bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasının hukuk düzenince korunamayacağı, dava şartlarının yargılamanın her aşamasında resen mahkemece göz önüne alınması gerektiği, hukuki yararın da dava şartı olması nedeniyle davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığından açılan davanın usulden reddine karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesinin Gönderme Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekilince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine; Bölge Adliye Mahkemesinin 25.01.2022 tarih ve 2021/1136 Esas, 2022/78 Karar sayılı kararı ile davaya ilişkin tensip zaptı düzenlenmediği gibi dava dilekçesinin de davalıya tebliğ edilmediği, teati aşaması tamamlanmaksızın karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu, bu hususlara riayet edilmeksizin yazılı şekilde hiç bir usulü işlem yapılmaksızın davanın esası hakkında hüküm kurulmasının usul ve kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle davacının istinaf talebinin kabulü ile esasa ilişkin istinaf sebepleri incelenmeksizin İlk Derece Mahkemesi kararının usulden kaldırılmasına, dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C.İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile muvazaa nedeniyle boşanma kararının iptali istenmiş ise de; boşanmanın mahkeme kararı olması nedeniyle muvazaadan söz edilemeyeceği, hiç kimsenin kendi muvazaasına dayanarak bir hak talep edemeyeceği, 4721 sayılı Kanun'un 2 nci maddesi gereğince herkesin haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük kurallarına uymak zorunda olduğu, bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasının hukuk düzenince korunamayacağı, dava şartlarının yargılamanın her aşamasında resen mahkemece göz önüne alınması gerektiği, hukuki yararın da dava şartı olması nedeniyle davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığından açılan davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile toplanan deliller ve dosya kapsamına göre davacının iddiası, davalının cevabı, tarafların usul ve kanunun aradığı şekilde boşandıkları, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava dilekçesinde de ileri sürdüğü sebeplerle davanın reddi yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, anlaşmalı boşanmaya ilişkin Mahkeme kararının muvazaa nedeniyle iptaline ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri. 4721 sayılı Kanun'un 2 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı erkek vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.