"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
Taraflar arasındaki ipoteğin kaldırılması ve aile konutu şerhi konulması davasından dolayı bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın kısmen kabulü ile yargılama giderlerine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili ve davalılardan ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece Mahkeme kararının düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
Davacı vekili ve davalılardan ... vekili tarafından Dairece verilen kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla; kesinlik, süre ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, karar düzeltme dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde özetle; 1981 yılından itibaren ... İlçesi, ... Mahallesi 6745 parsel üzerinde bulunan taşınmazda oturduklarını, burasının aile konutları olduğunu, eşi davalı ...'nin rızası ve bilgisi dışında bu taşınmaz üzerine diğer davalı ... yararına ipotek tesis ettirdiğini, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesi gereğince rızası ve bilgisi dışında konulan bu ipoteğin kaldırılmasını ve tapuda aile konutu şerhi konulmasını dava ve talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; taşınmazın aile konutu olmadığını, yapılan tesbit keşfinde alınan raporla davacının taşınmazda oturmadığının sabit olduğunu, tensiple konulan tedbirin kaldırılmasını, aksi kanaat söz konusu ise ipotek bedeliyle orantılı teminat yatırılmasını, davalının oğlunun borcu için ipotek bedeliyle orantılı teminat yatırılmasını, davalının oğlunun borcu için ipotek tesis edildiğini, davanın reddi gerektiğini talep ve beyan etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, dava konusu taşınmazın birden çok bölümünün olduğu gerekçesiyle davacının oturduğu ve aile konutu olduğu sabit olan bağımsız bölüm yönünden davanın kabulü ile bu bölüm üzerindeki ipoteğin kaldırılmasına, diğer bağımsız bölümler yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1.Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 17.12.2013 tarihli 2013/7716 Esas, 2013/29796 Karar sayılı kararıyla, mahkemece peşin harç noksanlığı tamamlanmadan işin esasının incelenmesinin doğru olmadığı gibi davacının aile konutu şerhi konulması talebi hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmemesinin de usul ve kanuna aykırı olduğu belirtilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemece, dava konusu taşınmazın birden çok bölümünün olduğu, davacının oturduğu ve aile konutu olduğu sabit olan bağımsız bölüm yönünden davanın kabulü ile bu bağımsız bölüm yönünden ipoteğin kaldırılmasına, bu konuta aile konutu şerhi konulmasına, diğer bağımsız bölümler yönünden davanın reddine, karar verilmiştir. Karara karşı, süresi içinde davacı ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 03.02.2016 tarihli ve 2015/25052
Esas, 2016/1665 Karar sayılı kararıyla, Mahkemece gerek tespit dosyası gerek tanık beyanları hüküm kurmaya elverişli olmadığı halde mahallinde keşif yapılıp, taraf tanıklarının keşif mahallinde dinlenip sonucu uyarınca karar verilmesi gerektiği düşünülmeden yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm tesisinin doğru görülmediği gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
C. Üçüncü Bozma kararı
1.Bozmaya uyan mahkemece, dava konusu taşınmazın 1. normal katının aile konutu niteliğinde olduğu ve dava konusu taşınmaza ipotek tesis edilirken, davacının onayının alınmadığı gerekçesiyle ... İli, ... İlçesi, ... Mah., 6745 parselde bulunan davalı ... adına kayıtlı taşınmazın 1. normal katının aile konutu olduğunun tespiti ile tapu kaydının şerhler bölümüne 1. normal katın aile konutu olduğunun şerh düşürülmesine, ayrıca diğer davalı ... lehine 02.11.2009 tarihinde konulan ipoteğin 1. normal kat yönünden iptaline, davanın bodrum kat, zemin kat ve çatı katı yönlerinden reddine, dava konusu taşınmazın tamamının değeri üzerinden hesaplanan nispi karar ve ilam harcı ile yargılama giderlerinin davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Karara karşı, süresi içinde davacı ve davalı ... vekilince temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairenin 07.03.2019 tarihli, 2017/3600 Esas ve 2019/2386 Karar sayılı kararıyla, dava konusu taşınmaz üzerine zemin, bodrum, 1. kat ve çatı katından oluşan binanın bulunduğu, 1. katın aile konutu olarak kullanıldığı ve mahkemece de bu bölüm yönünden ipoteğin kaldırılmasına karar verildiği, açıklanan sebeplerle bilirkişilerden ek rapor alınmak suretiyle aile konutu olarak kullanılan ve ipoteğin kaldırılmasına karar verilen katın değeri üzerinden nispi karar ilam harcı ve yargılama giderine (oranlama yapılarak) hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulmasının doğru olmadığı gerekçesiyle hükmün bozulmasına, diğer yönlerden kararın onanmasına karar verilmiştir. Davacı kadının karar düzeltme talebi ise reddedilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda dosyasının bilirkişi heyetine tevdii edildiği ve ek kararının alındığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, aile konutu olarak kullanılan bölüm üzerindeki ipoteğin kaldırılmasına ve aile konutu şerhi konulmasına ve oranlama yapılarak nispi karar ilam harcı ve yargılama giderine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Dairenin 01.06.2022 tarihli ve 2022/4415 Esas ve 2022/5299 Karar sayılı kararıyla, davacı tarafından açılan ipoteğin kaldırılması ve aile konutu şerhi konulması davasının yapılan yargılaması sonucunda ilk derece mahkemesince davanın kısmen kabulüne, aile konutu olarak kullanılan bölüm üzerindeki ipoteğin kaldırılmasına ve aile konutu şerhi konulmasına dair verilen hükmün, davacı ve davalı ... tarafından temyizi üzerine Dairemizin 07.03.2019 tarih ve 2017/3600 Esas ve 2019/2386 Karar sayılı ilamı ile harç ve yargılama giderleri yönünden bozulduğu, sair yönlerden ise hükmün onanmasına karar verildiği halde bozma sonrası mahkemece kesinleşen yönlerden yeniden hüküm kurması doğru olmadığından bu yanlışlık yeniden yargılamayı gerektirmediğinden hükmün düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
V. KARAR DÜZELTME
A. Karar Düzeltme Yoluna Başvuran
Dairenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içnde davacı ve davalı ... vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
B. Karar Düzeltme Sebepleri
1.Davacı vekili karar düzeltme dilekçesinde özetle; davanın kısmen kabulünün hatalı olduğunu, taşınmazın tamamında yaşandığını, evin tamamen müvekkil ve çocuklarının kullanımına özgülenmiş olduğunu belirterek kararın düzeltilmesini ve mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı ... vekili karar düzeltme dilekçesinde özetle; davanın reddi gerekirken kısmen kabulü kararının hatalı olduğunu, davacının ipotek işleminden haberi olduğunu, taşınmazın keşif tarihindeki değeri esas alınarak yargılama giderlerine hükmedilmesi gerekirken dava tarihindeki değeri üzerinden yapılan hesaplamanın hatalı olduğunu, davanın tümden reddine karar verilmek üzere bozulması gerekirken aksi yönde onama kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek kararın düzeltilmesini ve mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Dairenin; 07.03.2019 tarihli ve 2017/3600 Esas, 2019/2386 Karar sayılı kararında düzeltilmesi gereken bir yanlışlığın bulunup bulunmadığı davanın kabulü yönünde gerekli şartların oluşup oluşmadığı gibi, yargılama giderlerine hükmedilirken dava tarihindeki değer mi yoksa keşif tarihindeki değer üzerinden mi hesaplama yapılması gerektiği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesi atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 440 ıncı, 442 nci maddesi, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Yargıtay kararının düzeltilmesi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Mahkemece verilen karar, Dairemizce yasal ve hukuki dayanakları gösterilmek suretiyle düzeltilerek onanmış olup, karar düzeltme istemi 1086 sayılı Kanun'un 440 ıncı maddesindeki nedenlerden hiçbirisine dayanmamaktadır. Bu nedenle yerinde olmayan istemin reddi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Karar düzeltme talebinin REDDİNE,
1086 sayılı Kanun 442 nci maddesinin son ve 4421 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ve 4 üncü maddesinin (b) bendinin (1) inci alt bendi delaletiyle takdiren 660,00 TL para ceza ile 375,10 TL karar düzeltme ret harcının düzeltme isteyenlerden tahsiline,
08.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.