"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2990 E., 2022/2274 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile esas hakkında yeniden hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Konya 3. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/32 E., 2022/932 K.
Taraflar arasındaki mehir senedinden kaynaklı ziynet ve eşya alacağı ile düğünde takılan ziynetler yönünden açılan alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davaların kısmen kabulü ve kısmen reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından kabul edilen eşyalar yönünden, davacı vekili tarafından reddedilen ziynet alacağı davası yönünden temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
Dosya içeriğine göre eşyalar yönünden hüküm altına alınan ve temyize konu edilen toplam miktar 6.734,50 TL olup Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi itibari ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362 nci maddesi uyarınca kesinlik sınırı olarak belirlenen 107.090,00 TL’nin altında kaldığı anlaşılmakla; davalı ... vekilinin temyiz dilekçesinin eşya alacağı davası yönünden reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile davalı ...'in Konya 3. Aile Mahkemesinin 2016/258 Esas sayılı dosyası ile boşandıklarını, taraflar evlenirken mehir senedi düzenlendiğini, mehir senedinde yazılı olan 44.sıradaki bir adet 30 gram bileklik ile 45.sırada yer alan 3 adet 90 gram altın bileziğin müvekkiline hiç teslim edilmediğini, mehir senedinde yer alan altınların dışında da müvekkiline anne ve babası tarafından 2 adet burma bilezik, amcası tarafından 1 adet bileziğin düğün hediyesi olarak takıldığını, ayrıca düğünde takılan 30 adet çeyrek altın ve paralarla 2 adet 22 ayar kilitli burma bilezik alındığını, mehir senedinin 43 ve 44. sırasında yer alan ziynet eşyaları dışındaki ziynetler ile düğünde amca, baba ve anne tarafından takılan bilezikler ve çeyrek altın ve paralarla alınan bileziklerin ise davalılar tarafından borç olarak alındığını ancak daha sonra müvekkiline iade edilmediğini, mehir senedinde yer alan eşyaların ise ortak hanede kaldığını, müvekkilinin eşyaları yanına almasına fırsat vermeden ortak haneden uzaklaştırıldığını belirterek mehir senedinde yer alan ziynet eşyaları ve eşyalar ile ailesi tarafından takılan 3 adet bilezik ve düğünde takılan çeyrek altın ve paralarla alınan 2 adet burma bileziğin aynen iadesi, aynen iadesi mümkün olmadığı takdirde fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000,00 TL'nin faizi ile birlikte davalılardan tahsilini talep etmiş, 06.07.2021 tarihli ıslah dilekçesi ile de dava değerini 114.564,00 TL olarak ıslah etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; dosyaya sunulan mehir senedinin fotokopi olup aslının mahkemeye sunulmadığını, senedin zaman aşımına uğradığını, senette davalı ... ve davacının babasının imzasının bulunmadığını, senet içeriğinde hem kız tarafında hem de erkek tarafına sorumluluk yüklendiğini, senet içeriğinde bahsi geçen eşyaların davacıya teslim edildiğinin anlaşıldığını, davalılar tarafından senetten kaynaklanan tüm sorumlulukların yerine getirildiğini, ziynetlerin davalılarca bozdurulduğu iddiasının doğru olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesinin 08.07.2021 tarihli ilk kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 21.12.2021 tarih ve 2021/2620 Esas, 2021/2149 Karar sayılı kararı ile mehir senedinin 43. sırasında ve 44. sırasında yer alan ziynetler yönünden davalı ...'e karşı davanın genel mahkemelerde görülmesi gerektiği, mehir senedinin 43 ve 44. sırasında yer alan ziynetler dışındaki mehir ziynetlerinin davacının zilyetliğine teslim edildiği, davacının bu ziynetlerle ilgili iddiasının davalılarca kendisinden alınarak iade edilmediği yönünde olduğu, ispat külfetinin bu aşamada davacıya ait olduğu, ancak dinlenen tanık beyanlarının soyut ve duyuma dayalı olması sebebi ile itibar edilemeyeceği, davacıya yemin delilinin hatırlatılmadığı, her ne kadar İlk Derece Mahkemesinin son celsesinde davacı toplanmasını istediği başka bir delilinin olmadığını beyan etmiş ise de, bu beyanının yemin delilini kapsamayacağı, bu nedenle davacıya mehir senedinin 43 ve 44.sırasında yer alan ziynet eşyaları dışındaki mehir ziynetleri hakkındaki iddiasının ispatı açısında yemin delilinin hatırlatılarak sonucuna göre işlem yapılması gerektiği, mehir senedindeki altınlar ile davacıya düğünde anne, baba ve amcası tarafından takılan bilezikler ve düğünde takılan çeyrek altınlar ve paralarla alınan bileziklerin birbirinden farklı kalemler olduğu, davacının düğünde kendi ailesinin taktığı ziynetler ve çeyrek altın ve paralarla alınan bilezikler yönünden iddiasının davalılarca kendisinden alınarak iade edilmediği yönünde olup, bu ziynetler yönünden de ispat külfetinin davacıda olduğu, bu konudaki tanık beyanlarının soyut ve davacıdan duyuma dayalı olduğu, itibar edilemeyeceği, davacıya yemin delilinin hatırlatılmadığı gözetilerek yemin delilinin hatırlatılarak sonucuna göre işlem yapılması gerektiği belirtilerek İlk Derece Mahkemesi kararın kaldırılmasına karar verilmiş, sair yönlerden tarafların istinaf başvurusunun kaldırma sebebine göre incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya kapsamında mevcut tüm bilgi ve belgeler incelendiğinde; davalı ...'in davacının eski eşi olduğu, davalı ...'in ...'in babası olduğu, davacı ile davalı ...'in boşandıkları, taraflar arasında 29.08.2004 tarihli 'mehir senedidir' başlıklı belgenin düzenlendiği, mehir senedinin içeriğinde bir kısım ziynet eşyası ile ev eşyalarının yer aldığı, davalı ...'in imzasının olduğu, Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi'nin 21.12.2021 tarihli ilamı uyarınca davalı ... yönünden mehir senedinde yer alan 43. ve 44. Sıradaki ziynetler için davacının talebinin bu dosyadan tefrik edildiği, yargılamanın yeni esas üzerinden devam edildiği, davacıya yemin teklifinin hatırlatıldığı, davacının yemin teklifini sunmayacağına dair beyanda bulunduğu, yemin delilinin kesin nitelikte bir delil olduğu davacının davasını ispatlayamadığı gözetilerek davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili yasal süresi içerisinde verdiği istinaf dilekçesinde özetle; davasının ispatladığını, davanın kabulü gerektiğinden bahisle istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalılar vekili katılma yolu ile yasal süresi içerisinde verdiği istinaf dilekçesinde özetle; vekâlet ücreti yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesininyukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; "... mehir senedinde belirtilen ve hiç alınmadığı iddia edilen 44. sırasındaki 1 adet 30 gram bileklik ve 45. sırasındaki 3 adet 90 gram altın bilezik için İlk Derece Mahkemesi tarafından Dairemiz kararı doğrultusunda davalı ... için görevsizlik verilmek üzere tefrik kararı verildiği, mehir senedinde yukarıda belirtilen ziynet eşyaları dışındaki ziynet eşyaları ile davacıya düğünde anne, babası ve amcası tarafından takılan bilezik ve düğünde takılan çeyrek altın ve paralarla alınan ziynetler yönünden davacının iddiasının daha önce davalılar tarafından borç alınarak bozdurulup, iade edilmediği yönünde olduğu, her ne kadar davacı istinafta davalının sadakatsiz davranışlar sergilediği ve davacıyı üzerindeki giysilerle baba evinde bıraktığını ve altınların davalıda kaldığını iddia etmiş ise de, altınların daha önce davalılar tarafından bozdurulduğu yönündeki iddiası karşısında istinaf dilekçesindeki bu beyanına itibar edilemeyeceği, altınların davalılar tarafından bozdurulduğu konusundaki tanık beyanlarının soyut olduğu, davacıya yemin delilinin hatırlatıldığı, davacının yemin delilini kullanmadığı, bu nedenle ziynet eşyaları yönünden davanın reddi kararının doğru olduğu anlaşılmakla davacının bu yöndeki istinafının reddine karar verilmiştir.
Her ne kadar mehir senedinde yazılan ancak hiç alınmadığı iddia edilen 44.sırasındaki 1 adet 30 gram bileklik ve 45.sırasındaki 3 adet 90 gram altın bilezik için davalı ...'e de dava açılmış ise de; davalı ...'in senette imzasının olmaması sebebi ile bu ziynetler yönünden husumet yöneltilemeyeceği için davanın reddi kararı sonuç itibarı ile doğru olmuştur.
Ziynet dışında kalan eşyalar yönünden İlk Derece Mahkemesi tarafından davanın ispatlanamadığından bahisle dava reddedilmiş ise de, mehir senedinde belirtilen eşyaların düğün sırasında davacıya alındığı, eşyalar yönünden mehir senedinin ifa edildiği, davalı ...'in senet edimini ifa ettiği, taraflar ile aynı evde de oturmadığı gözetilerek davalı ... yönünden davanın reddine karar verilmesinde isabetsizlik olmamakla birlikte, davacının ortak haneden ayrılması sebebiyle dava konusu edilen eşyaların davalı ...'in zilyetliğinde kaldığı, bu nedenle eşyalar yönünden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken reddine karar verilmesinin hatalı olduğu, davalılar yararına nispi vekâlet ücreti takdir edilmesi gerekirken maktu vekâlet ücreti takdir edilmesi hatalı olduğu" gerekçesiyle davalılar vekilinin vekâlet ücretine yönelik istinaf talebinin kabulüne, davacı vekilinin istinafının ise kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak; davanın kısmen kabulü ile 1 adet buzdolabı
450,00,
1 adet çamaşır makinesi
450,00,
1 adet fırın
300,00,
1 adet televizyon
150,00,
1 adet süpürge 110,00,
Yatak odası takımı set
1.100,00,
Oturma grubu
Set 750,00,
3 adet halı 3x35,00=105,00TL,
10 adet elbise 10x25,00=250,00, 30 adet başörtüsü 30x5,00=150,00, 2 adet manto 2x37,00=74,00, 10 adet ayakkabı 10x26,00=260,00,
260,00, 4 adet yorgan 4x37,00=148,00,
2 adet yastık 2x11,00=22,00, 5 adet minder 5x7,50=37,50, 2 adet perde 2x37,00=74,00, 1 adet halı
35,00, 4 adet perde 4x37,00=148,00, 2 adet yorgan 2x30,00=60,00, 2 adet yatak örtüsü 2x7,50=15,00, 20 adet yastık 20x7,50=150,00, 16 adet kırlent 16x7,50=120,00, 6 adet seccade 6x11,00=66,00, 1 adet Singer dikiş makinesi
150,00, 1 adet mutfak robotu 30,00, 1 adet tencere seti 110,00,
1 adet teflon seti 15,00,
1 adet yemek takımı
150,00,1 adet vitrin takımı
220,00, 1 adet gümüş takımı 150,00TL, 4 takım elbise 4x15,00=60,00, 15 adet başörtüsü 15x5,00=75,00, 30 adet çemper 30x7,50=225,00, 30 adet tülbent 30x6,00=180,00, 30 adet havlu 30x4,00=120,00, 15 adet yaygı 15x4,00=60,00, 30 adet patik 30x7,50=75,00, 15 adet çarşaf 15x6,00=90,00 olmak üzere belirtilen eşyaların aynen iadesi, aynen iadesi mümkün olmadığı takdirde bedelleri toplamı olan
6.734,50 TL'nin 5.000,00 TL'sinin dava tarihi olan 12.03.2019 tarihi itibari ile kalanına ıslah tarihi olan 06.07.2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ...'den alınarak davacıya verilmesine, eşyalar yönünden ...'ye karşı açılan davanın reddine, ziynetler yönünden her iki davalıya karşı açılan davanın reddine, mehir senedinin 44. sırasındaki 1 adet 30 gram bileklik ve 45. sırasındaki 3 adet 90 gram altın bilezik için davalı ...'e karşı açılan davanın husumetten reddine, kabul edilen miktar üzerinden alınması gerekli olan 460,03 TL karar harcının peşin ve tamamlama harcı olarak alınan toplam 2.118,16 TL den mahsubu ile Hazineye irat kaydına, artan 1.658,13 TL nin karar kesinleştiğinde talep halinde tarafına iadesine, davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar üzerinden AAÜT 13/2 maddesi gereğince 6.734,50 TL vekâlet ücretinin davalılardan ... Kahveci'den alınarak davacıya ödenmesine, davalılar kendilerini vekil ile temsil ettirdiklerinden reddedilen miktar üzerinden AAÜT gereğince takdir ve hesap edilen 17.174,42 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalılara ödenmesine, yine davalılardan ... yönünden husumetten ret nedeniyle AAÜT 7/2 maddesi gereğince 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı ...'ye ödenmesine, davacı tarafından yapılan 504,43TL harç gideri, 162,10 TL ilk istinaf kanun yoluna başvurma harcı gideri, 1.352 TL tebligat, posta, talimat, bilirkişi gideri olmak üzere toplam 2.018,53 TL yargılama giderinin kabul ret oranı dikkate alınarak 118,66 TL sinin davalılardan ... Kahveci'den alınarak davacıya ödenmesine, bakiyesinin kendi üzerinde bırakılmasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde; reddedilen ziynet alacağı davası yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı vekili katılma yoluyla temyiz dilekçesinde; davacı tarafından götürüldüğü ispatlanan eşyalar yönünden davacının talebinin kabul edilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kısmen kabul edilen eşyalar yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının ziynetler yönünden iddialarını ispatlayıp ispatlayamadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 1 inci maddesi, 2 nci maddesi, 6 ncı maddesi, 220 nci maddesi, 222 nci maddesi, 226 ncı maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı ... vekilinin eşya alacağı davasına yönelik temyiz dilekçesinin REDDİNE,
2.Davacı vekilinin temyizinin incelenmesine gelince;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davacıya yükletilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıran davalılara geri verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,15.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.