"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1693 E., 2022/1827 K.
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen karşılıklı boşanma davalarında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi kararının kadın lehine hükmedilen maddî tazminat ve yoksulluk nafakasının az olduğundan bahisle bozulmasına, bozma kapsamı dışında kalan temyize konu bölümlerinin onanmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, kadın lehine aylık 5.000,00 TL yoksulluk nafakası ile 450.000,00 TL maddî tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı davalı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; evlilik birliğinin davalı-davacı erkeğin kusurlu davranışları ile temelinden sarsıldığını, erkeğin zina ettiğini iddia ederek, tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 161 inci olmadığı takdirde 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, müvekkili yararına aylık 7.500,00 TL tedbir, 12.500,00 TL yoksulluk nafakası ile 5.000.000,00 TL maddî ve 2.000.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı- davacı erkek vekili cevap ve birleşen dava dilekçesinde özetle; evlilik birliğinin davacı davalı kadının kusurlu davranışları ile temelinden sarsıldığını iddia ederek tarafların 4721 sayılı Kanunun 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, müvekkili yararına 1.000.000,00 TL maddî ve 1.000.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 13.11.2020 tarihli, 2016/640 esas, 2020/858 karar sayılı ilamı ile zina olayının üzerinden yaklaşık 2 yıl geçtikten sonra davanın açıldığı, kanunun aradığı hak düşürücü süre içerisinde davanın açılmadığı, davalı erkeğin iş yerinde çalışan kadınla ilişkisinin olduğu ve evlilik dışı bir çocuğunun olduğu, ortak evden ayrılarak bu kadınla yaşamaya devam ettiği, erkeğin evlilik birliğinin temelinden sarsılmasında tam kusurlu olduğu, kadına atfı kabil bir kusurun bulunmadığı gerekçesi ile erkeğin davasının reddine, kadının zina sebebine dayalı davasının reddine, kadının davasının 4721 sayılı Kanunun 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca kabulü ile tarafların boşanmalarına, kadın yararına aylık 2.000,00 TL tedbir ve 3.000,00 TL yoksulluk nafakasına, 75.000,00 TL maddî ve 75.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
1.İlk Derece Mahkemesinin 13.11.2020 tarihli kararına kararına karşı; ... kadın vekili tarafından zina sebebine dayalı davanın reddi, nafaka ve tazminatların miktarı yönünden İlk Derece Mahkemesinin kararının lehine kaldırılmasını talep ederek istinaf yoluna başvurmuştur.
2.Davalı-davacı erkek vekili tarafından, kadının davasının kabulü, reddedilen davası, kusur belirlemesi, aleyhine hükmedilen nafaka ve tazminatlar, reddedilen tazminat talepleri yönünden İlk Derece Mahkemesinin kararının lehine kaldırılmasını talep ederek istinaf yoluna başvurmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 07.03.2022 tarihli 2021/668 esas, 2922/271 karar sayılı kararı ile erkeğin zina eyleminin temadi ettiği, 6 aylık hak düşürücü sürenin bu nedenle dolmadığı, kadının zina sebebine dayalı davasının kabulüne karar verilmesi gerektiği, kadın yararına hükmedilen maddî ve manevî tazminatın az olduğu gerekçesi ile ... kadının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün ilgili bölümlerinin kaldırılarak yerine yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle ... kadının zina sebebine dayalı davasının kabulüne, tarafların 4721 sayılı Kanun'un 161 inci maddesi uyarınca boşanmalarına, ... kadının 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası kapsamında boşanma davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, ... kadın yararına 200.000,00 TL maddî, 200.000,00 TL manevî tazminata, ... kadının sair, davalı davacı erkeğin tüm istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı-karşı davalı kadın tarafından nafaka ve tazminatların miktarı; davalı-davacı erkek tarafından ise asıl ve birleşen dava ve ferileri yönünden temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairemiz 12.09.2022 tarihli 2022/4902 esas, 2022/6845 karar sayılı ilamı ile tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında ... kadın yararına takdir edilen maddî tazminat ve yoksulluk nafakasının az olduğu gerekçesi ile hükmün bozulmasına, temyize konu diğer bölümlerin ise onanmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla bozma ilamına uyulmakla, kadın yararına 5.000,00 TL yoksulluk nafakası ile 450.000,00 TL maddî tazminata hükmedilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.... kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; erkeğin ekonomik durumu, şirket sahibi oluşu, son bir yıl içerisinde artan enflasyon, döviz kuru, nazara alındığında yoksulluk nafakasının az olduğunu, maddî tazminatın da son derece düşük belirlendiğini, müvekkilinin maddî açıdan zor durumda olduğunu belirterek yoksulluk nafakası ile maddî tazminatın miktarı yönünden Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
2.Davalı-davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; müvekkilinin tek geçim kaynağının emekli maaşı olduğunu, müvekkilinin iflas ettiğini, hakkında çok fazla icra dosyası olduğunu, kadının müvekkilinin aldığı dairede yaşadığını, müvekkilinin emekli maaşı ile bakmakla mükellef olduğu kişilerin olduğunu, müvekkilinin şeker hastası olduğunu, müvekkilinin iddia edildiği gibi şirket sahibi olmadığını, kadın yararına hükmedilen 450.000,00 TL tazminat ile yoksulluğunun ortadan kalktığını, maddî tazminatın sebepsiz zenginleşmeye yol açacak nitelikte olduğunu, fahiş ve orantısız olduğunu belirterek yoksulluk nafakası ile maddî tazminatın miktarı yönünden Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflarca açılan karşılıklı boşanma davasında kadın yararına hükmedilen maddî tazminat ile yoksulluk nafakasının miktarı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü maddesinin birinci fıkrası, 175 inci maddesi. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu, 370 inci ve 371 inci maddeleri. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, Mahkemece bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olduğu, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ve kesinleşen yönlerin yeniden incelenmesinin hukuken mümkün bulunmadığı anlaşılmakla; davalı davacı erkek vekilinin tüm, ... kadın vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumlarına, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur derecelerine, paranın alım gücüne, ihlal edilen mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamı ile kişilik haklarına yapılan saldırının ağırlığına nazaran, kadın yararına hükmolunan maddî tazminat az olup, bozma ilamının amacına uygun bulunmamıştır. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi ile 6098 sayılı Kanun'un 50 nci ve 51 inci madde hükümlerinde düzenlenen hakkaniyet kuralları ile 174 üncü maddesinin birinci fıkrası nazara alınarak, daha uygun miktarda maddî tazminat takdiri gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının yukarıda (2) numaralı paragrafta belirtildiği üzere ... kadın yararına maddî tazminat miktarı yönünden BOZULMASINA,
2.Yukarıda (1) numaralı paragrafta belirtildiği üzere, davalı-davacı erkek vekilinin tüm, ... kadın vekilinin sair temyiz tirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmanın kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin ise 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden ...'e yükletilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıran ...'ye geri verilmesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,12.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.