"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 38. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1985 E., 2022/2035 K.
KARAR : Başvurunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ: ... 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/947 E., 2022/966 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Her iki tarafın istinaf kanun yoluna başvurmaktan feragat etmesi üzerine karar 09.09.2022 tarihinde kesinleşmiştir.
Davalı kadın vekili tarafından 14.11.2022 tarihinde eski hale getirme talebiyle birlikte istinaf kanun yoluna başvurması üzerine İlk Derece Mahkemesince 21.11.2022 tarihli ek kararla eski hale getirme talebinin reddine karar verilmiştir.
Davalı kadın vekili tarafından ek kararın istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince ek kararın kaldırılmasına, eski hale getirme talebinin esastan reddine, istinaf dilekçesinin süreden reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı kadın vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmiş olup; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 04.07.2023 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde temyiz eden davalı ... ile vekilleri Av. ... ve... ile karşı taraf davacı ... vekili Av. ... geldiler. Gelenlerin konuşmaları dinlendikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen 04.07.2023 gününde Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında yaşanan geçimsizlikler nedeniyle evlilik birliğinin devamının mümkün olmadığını, bu nedenle tarafların birlikte imzaladıkları anlaşma protokolü kapsamında anlaşmalı boşanmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kadın cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince tarafların anlaşmalı boşanmalarına ve boşanmanın fer'ilerine karar verilmiştir.
2.Tarafların anlaşmalı boşanmalarına ilişkin hükmün 09.09.2022 tarihinde taraflara tebliğ edilip tarafların istinaftan feragat ettiklerine dair müşterek imzalı dilekçe sunmaları üzerine karar kesinleştirilerek nüfusa tescil edilmiştir.
3.İlk Derece Mahkemesince 21.11.2022 tarihli ek kararla davalı kadın vekilinin 12.11.2022 tarihli şikayet tutanağında kadının dövülüp tehdit edilerek anlaşmalı boşanmaya zorlandığı iddiası olmadığı ancak 13.11.2022 ve 14.11.2022 tarihli dilekçelerinde davalının dövülüp tehdit edilerek anlaşmalı boşanmaya zorlandığı iddiası ile eski hale getirme istemiyle birlikte istinaf talebinde bulunması üzerine eski hale getirme talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen 21.11.2022 tarihli ek kararına karşı süresi içinde davalı kadın vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; eski hale getirme talebinin kabulüyle istinaf incelemesi yapılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 98 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince "Eski hale getirme, istinaf yoluna başvuru hakkının düşmesi halinde Bölge Adliye Mahkemesinden talep edilir." Eski hale getirme talebi istinaf süresinin kaçırılmasına yönelik bulunduğundan bu talebi İlk Derece Mahkemesinin inceleme yetkisi olmadığından 21.11.2022 tarihli eski hale getirme talebinin reddine ilişkin ek kararının kaldırılmasına, davalının eski hale getirme ve istinaf talebinin incelenmesine gelince; davalı vekilinin kanuni süre geçtikten sonra istinaf talebinde bulunduğu ve eski hale getirme talep ettiği, davalı vekilinin eski hale getirme talebine eklemiş olduğu davalıya ait şikayet dilekçesi içeriği, ...ve ihtiyarı haricinde muameleler yapmaktan aciz olduğunu, dövülüp tehdit edilerek anlaşmalı boşanmaya zorlandığını tespit eder nitelikte olmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin eski hale getirme isteminin esastan reddine, istinaf edilen kararın istinaf eden davalıya 09.09.2022 günü tebliğ edildiği, söz konusu kararın kanunda öngörülen iki haftalık süre geçtikten sonra 14.11.2022 tarihinde verilen dilekçe ile istinaf edildiği, 6100 sayılı Kanun'un 346 ncı maddesine göre, istinaf kanuni süre geçtikten sonra yapılır ise, istinaf isteminin reddine karar verme yetkisinin hükmü veren mahkemeye ait olduğu, ne var ki aile mahkemelerince verilen kararların yasal süre geçtikten sonra istinaf edilmesi veya istinaf kabiliyetinin bulunmaması halinde dosyanın yerel mahkemece istinaf isteminin reddine karar verilmeden, Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesi durumunda, bu konuda bir karar verilmek üzere, dosya mahalline geri çevrilmeden doğrudan doğruya temyiz ve dolayısıyla istinaf isteminin reddine karar verilebileceğinin Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunca karara bağlandığı, bu durumda gösterilen sebeple kıyasen istinaf dilekçesinin süreden reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; müvekkilinin, dövülmesi ve tehdit edilmesi nedeniyle anlaşmalı boşanmaya zorlandığı, anlaşmalı boşanma şartlarının tehdit ve şiddetle kabul ettirilmiş olduğu, korkunun etkisinin kalktığı 12.11.2022 tarihinden itibaren 2 gün sonra 14.11.2022 tarihinde vermiş olduğu dilekçe ile talep ettiği eski hale getirme ve istinaf talebinin kabul edilmemesinin hatalı olduğunu, sundukları belgeler ve savcılık dosyaları da dikkate alınarak davanın kabulü yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı vekilinin eski hale getirme talebinin kabulü şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği ve bu bağlamda istinaf talebinin süreden reddinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 95 inci, 96 ncı, 97 nci, 98 inci, 99 uncu ve 100 üncü maddeleri, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 166 ncı maddesinin üçüncü fıkrası.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı kadın vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Duruşma için takdir olunan 8.400,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.07.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.