"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1041 E., 2022/1795 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile esas hakkında yeniden hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Batı 5. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/306 E., 2021/322 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kabulüne, karşı davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
... kadın vekili dava dilekçesinde özetle; davalı-davacının müvekkiline sürekli şiddet uyguladığını, hakaret ettiğini, aşağıladığını, tehdit ettiğini, müvekkilini tarlada çalıştırıp paralarını elinden aldığını, müvekkilinin hastane işleri için çocuklarının yanına geldiğini, davalı-davacı tarafından dayak yediği için geri gitmek istemediğini, davalı-davacının müvekkilinin hastane işleri ile ilgilenmediğini, doktora götürmediğini bu nedenle 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun)162 inci ve 166 ıncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, dava tarihinden itibaren geçerli olmak üzere aylık 1.500,00 TL tedbir/yoksulluk nafakasının davalı birleşen dosya davacısından alınarak davacı birleşen dosya davalısına ödenmesine, 250.000,00 TL maddî, 350.000,00 TL manevî tazminatın yasal faiziyle birlikte davalı birleşen dosya davacısından alınarak davacı birleşen dosya davalısına ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı erkek vekili, cevap ve birleşen dava dilekçesinde özetle; kadının davacı birleşen davalının üç yıl önce göz ameliyatı olmak için çocuklarının yanına gittiğini, bir daha geri dönmediğini, tarafların 3 yıldır ayrı yaşadıklarını,müvekkilinin yakınlarını evden kovduğunu, müvekkilinin ameliyat olduğunu, bakımı ile eşinin ilgilenmediğini, gelmediğini bu nedenle asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, erkeğin kadına süreklilik arz eder şekilde fiziksel şiddet uyguladığı, hakaret ettiği, taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte geçimsizliğin bulunduğu, boşanmaya neden olan olaylarda erkeğin tam kusurlu olduğu süreklilik arz eder şekilde fiziksel şiddete maruz kalan ve en son yine fiziksel şiddete uğrayan kadının ortak konuta ve fiziksel şiddet uygulayan kocasının yanına dönmek istememesinin makul tepki niteliğinde olduğu gerekçesiyle ispatlanamayan birleşen davanın reddine, asıl davada hayata kast, pek kötü ve onur kırıcı davranış sebebi ile boşanma talebinin reddine, asıl davanın evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle kabulü ile tarafların boşanmalarına, kadın lehine dava tarihinden itibaren hükmedilen aylık 450,00 TL tedbir nafakasının, kesinleşmeden itibaren aylık 550,00 TL yoksulluk nafakası olarak devamına, 40.000,00 TL maddî, 30.000,00 TL manevî tazminatın kararın kesinleşmesinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte erkekten alınarak kadına verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1-... kadın vekili istinaf dilekçesinde; maddî-manevî tazminat ve nafaka miktarlarının çok düşük olduğunu belirterek istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
2-Davalı-davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde; kadının tam kusurlu olduğunu,birlik görevlerini yerine getirmediğini belirterek kusur belirlemesi, kadının davasının ve fer'î taleplerinin kabulü ile birleşen davalarının reddi yönünden istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, boşanma yüzünden zedelenen kişilik hakları ile mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamı, 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesindeki hakkaniyet ilkesi dikkate alındığında, ... kadın yararına verilen tazminatların ve yoksulluk nafakasının miktarlarının az olduğu, ... kadının maddî ve manevî tazminat ile yoksulluk nafakası miktarlarına yönelik istinaf talebinin kabulüne, erkeğin tüm, kadının sair istinaf taleplerinin esastan reddine, davacı- davalı kadının tazminat taleplerinin kısmen nafakanın tümden kabulüne, kadın yararına aylık 1.500,00 TL yoksulluk nafakası, 100.000,00 TL maddî tazminat ile 100.000,00 TL manevî tazminatın yasal faiziyle birlikte davalı-davacı erkekten alınarak, davacı -davalı kadına verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1-... kadın vekili temyiz dilekçesinde; maddî-manevî tazminat ve yoksulluk nafakası miktarlarının çok düşük olduğunu belirterek temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
2-Davalı-davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde; kadının tam kusurlu olduğunu, birlik görevlerini yerine getirmediğini belirterek kusur belirlemesi, kadının davasının ve fer'îlerinin kabulü ile birleşen davalarının reddi yönünden temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; kadının boşanma davasının kabulü ile erkeğin davasının reddi şartlarının oluşup oluşmadığı, kusur belirlemesi, delillerin takdirinde hata edilip edilmediği, tazminatlar, nafakalar ve miktarları noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 190 ıncı, 194 üncü, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Kanun’un 4 üncü, 6 ncı, 166 ncı maddesi, 169 uncu, 174üncü maddesi, 175inci ve 176 ncı maddesi.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı-davacı erkek vekilinin tüm, ... kadın vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında ... kadın yararına hükmolunan maddî ve manevî tazminat azdır. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesindeki hakkaniyet ilkesi ile 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkraları, 6098 sayılı Kanun'un 50 nci ve 51 inci maddesi hükümleri nazara alınarak, daha uygun miktarda maddî ve manevî tazminat takdiri gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının maddî ve manevî tazminatların miktarı yönlerinden ... kadın yararına BOZULMASINA,
2.Davalı-davacı erkek vekilinin tüm, ... kadın vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozma kapsamı dışında kalan temyize konu bölümlerinin 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden Hikmet'e yükletilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıran ...'e geri verilmesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.