"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1423 E., 2023/158 K.
DAVACI (MÜTEVEFFA) : ...
MİRASÇILAR
DAVALILAR : 1-... vekili Av. ...
2- ... vekilik Av. ... vd.
3-... vekili Av. ... vd.
DAVA TARİHİ : 27.08.2020
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Adana 6. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2020/482 E., 2021/979 K.
Taraflar arasındaki soybağının reddi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı mirasçıları vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı mirasçıları vekili tarafından temyiz edilmekle;kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı (müteveffa) vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile eşi Şerife Solmaz'ın 30.12.2009 tarihinde resmi olarak evlendiklerini, 11.12.2004 tarihinde Berçem, 30.10.2010 tarihinde Süleyman isimli iki çocuklarının olduğunu, müvekkilinin evlilik öncesinde Fayize ... ile ... ilişkisi yaşadığını, kadının müvekkilini kandırdığını, 01.03.1992 doğumlu Zeynep isimli çocuğun babasının kendisi olduğuna ikna ettiğini, müvekkilinin nüfusuna kaydını sağladığını, gerçekte Zeynep isimli çocuğun babasının müvekkili olmadığını, bu durumun davadan çok kısa süre içerisinde Zeynep'in annesi Fayize ... tarafından vicdan azabı ile anlatması üzerine müvekkilince öğrenildiğini, Zeynep'i hile ile müvekkili tarafından tanındığı, gerçekte kızı olmadığı, aynı şekilde müvekkilini evlilik öncesinde yine Vahide Ayakdaş isimli kadın ile birliktelik yaşadığını, Vahide'nin de müvekkiline sadık kalmadığını, başkasından hamile kaldığını, 27.08.1983 doğumlu ...'ın müvekkilinin çocuğu olmadığını, Vahide'nin müvekkilinden hamile kaldığı yönünde müvekkilini ikna ettiğini, çocuğun müvekkilinin üzerine kaydının yapıldığını, Vahide'nin vefat ettiği, vefat etmeden önce vicdan azabı ile gerçeğin müvekkiline söylendiğini, müvekkilinin bu durumları öğrenir öğrenmez dava açtığını iddia ederek Zeynep Solmaz ve ...'ın soybağının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekilleri cevap dilekçelerinde; hak düşürücü sürenin dolduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 06.04.2015 tarihli vasiyetname ile öz çocukları olmaması sebebiyle davalı ... ve ...'ı mirasçılıktan çıkardığını vasiyet ettiği, davalıların öz çocukları olmadığını 2015 yılında öğrendiği ve 1 yıl içerisinde bir soy bağının reddi davası açmadığı, hak düşürücü sürenin dolduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı mirasçıları vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı mirasçıları vekili, davayı hak düşürücü süre içinde açtıklarını, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılamanın, açılan davanın hak düşürücü sürenin dolması nedeni ile reddine ilişkin karar ve karar gerekçesinin toplanan tüm delillere usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı mirasçıları vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı mirasçıları vekili, davayı hak düşürücü süre içinde açtıklarını, Bölge Adliye Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tanımanın iptali ve soybağının reddi istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, davaların hak düşürücü süre içinde açılıp açılmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun)300 üncü, 289 uncu maddeleri; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 ... maddesinin dördüncü fıkrası ile 371 ... maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı mirasçıları vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davalı ..., davacının nüfusuna Diyarbakır 1. Noterliği'nin 26.08.1999 tarih ve 024924 yevmiye sayılı tanıma senedine göre tescil edildiğine göre davalı ... aleyhine açılan dava "tanımanın iptali davası" niteliğinde olup, 4721 sayılı Kanun'un 300 üncü maddesi gereğince tanıyanın dava hakkının, iptal sebebinin öğrenildiği veya korkunun etkisinin ortadan kalktığı tarihten başlayarak bir yıl ve her hâlde tanımanın üzerinden beş yıl geçmekle düşeceği hükmü gözetilerek, davalı ... aleyhine açılan davanın 4721 sayılı Kanun'un 300 üncü maddesinde düzenlenen hak düşürücü süre geçtikten sonra, açıldığı anlaşılmaktadır. Davanın bu gerekçe ile reddine karar verilmesi gerekirken, İlk Derece Mahkemesince davalı ... aleyhine açılan davanın soybağının reddi davası olduğu, 4721 sayılı Kanun'un 289 uncu maddesinde düzenlenen hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı gerekçesiyle reddine karar verilmiş olması ... görülmemiştir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, sonucu itibarıyla ... bulunan İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek ve düzeltilerek onanması, 6100 sayılı Kanun’un 370 ... maddesinin dördüncü fıkrası hükmü gereğidir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı mirasçıları vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Davacı mirasçıları vekilinin İlk Derece Adliye Mahkemesince yapılan değerlendirmeye yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesinin davalılardan Zeynep aleyhine açılan davadaki gerekçeye yönelik esastan ret kararının KALDIRILMASINA, sonucu itibarıyla ... olan İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek ve düzeltilerek ONANMASINA,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının yatırana iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.