"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1215 E., 2022/2372 K.
DAVA TARİHİ : 04.07.2016
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2016/644 E., 2017/1119 K.
Taraflar arasındaki ipoteğin kaldırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili ve davalı banka vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı bankanın istinaf başvurusunun esastan reddine, davacının istinaf başvurusunun kısmen esastan reddi ve kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin ilgili hükümlerinin kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve davalı banka vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı ile davalı ...'nün yaklaşık 30 yıldır evli olduklarını, davalı adına Bursa ili, Osmangazi ilçesi, 693 ada, 8 parselde kayıtlı 3 katlı evin yaklaşık 20 yıldır aile konutu olarak kullanıldığını, davalının, davacının haberi olmadan ticari bir faaliyette kullanmak üzere bankadan ticari kredi çektiğini ve belirtilen taşınmaz üzerine 08.09.2014 tarihli ipotek konulduğunu belirterek davanın kabulü ile Bursa ili, Osmangazi ilçesi, 693 ada, 8 parselde bulunan taşınmaz üzerine davalı banka yararına kurulan ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı banka vekili cevap dilekçesinde; davalı bankan tarafından dava dışı Bitkihane Fitoterapi Gıda Tarım ve Hayvancılık San. Tic. Ltd. Şti.'ye kullandırılan kredinin teminatı olarak dava konusu taşınmaz üzerine 300.000,00 TL bedelli ipotek konulduğunu, borçlunun kredi koşullarına uymaması ve uyarılara rağmen taksitlerini ödememesi nedeniyle icra takibine geçildiğini, açılan işbu davanın haksız olduğunu, ipotek tarihinde taşınmazın tapu kayıtlarında aile konutu olduğuna ilişkin bilgi olmadığını, bankanın iyiniyetli olduğunu, icra dosyasında ekspertizin taşınmazın değeri için giderek evin içinin fotoğraflarını çektiğini, davacının bundan haberdar olmamasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, ayrıca taşınmazın en üst katında davacının ikamet ettiğini, diğer dairelerde kiracıların oturduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
2.Davalı ... cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, dava konusu taşınmazın 26.02.1991 tarihinde tesis kadastrosu sebebi ile davalı ... adına edinildiği, taşınmazda kat mülkiyeti kurulmadığı, taşınmazın bodrum, zemin, 1. ve 2. kattan oluştuğu, taşınmaz üzerine davalı bankadan 08.09.2014 tarih ve 31967 yevmiye numaralı 300.000,00 TL bedelli 1. dereceden ipotek tesis edildiği, davalı bankanın ipoteğin para çevrilmesi yolu ile takip başlattığı, davacının taşınmazın devrine açık rızası bulunduğunun ispat edilemediği. davacı eşin açık rızası alınmadan yapılan ipoteğin geçersiz olduğunun kabulü gerektiği, taşınmazın 2. katının uzun süreden beri aile konutu olarak kullanıldığı, diğer katlarda kiracıların bulunduğu, alınan bilirkişi raporunda taşınmazın güncel değerinin 2. kat yönünden 120.000,00 TL, ipotek işlemi tarihinde 94.831,50 TL olduğu anlaşılmakla davalı bankanın davacı eşin açık rızası bulunmaksızın tesis ettiği 1. derecedeki ipoteğin taşınmazın 2. katı yönünden kaldırılması gerektiği belirtilerek davanın kısmen kabulüne, Bursa İli, Osmangazi İlçesi, Yenikaraman Mah., 693 Ada, 8 Parselde kayıtlı taşınmazın (bodrum, zemin, 1.ve 2.kattan oluşan) en üst 2. katta bulunan daire yönünden ipoteğin kaldırılmasına, fazlaya ilişkin talebin reddine, kabul edilen ve reddedilen kısımlar yönünden davacı ve davalı banka yararına vekâlet ücretine hükmedilmesine, kabul ve ret oranına göre yargılama giderine hükmedilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı banka vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; taşınmazda kat mülkiyeti bulunmaması sebebi ile ayrı tapu kayıtları olmamasına rağmen sadece taşınmazın sadece taşınmazın en üst katı yönünden ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesinin hatalı olduğunu, taşınmazın tek tapu kaydı bulunduğunu, tüm bina üzerinden ipoteğin kaldırılmasına ve kararın aleyhe olan kısımlarının kaldırılmasına karar verilmesi gerektiğini belirterek davanın reddedilen kısmı yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı banka vekili istinaf dilekçesinde özetle; taşınmazın tapu kaydında aile konutu olduğuna dair şerh bulunmadığını, bankanın iyiniyetli olduğunu, başlatılan icra takibinde alınan ekspertiz raporunda taşınmazın içinin resimlerinin çekildiğini, davacının bu durumdan haberinin olmadığını belirtmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, taşınmazın tapu durumu dikkate alındığında katların ayrı ayrı satışının mümkün olmadığını, bu nedenle tüm binanın satışı için konulan ipoteğin devamı gerektiğini, davanın kötü niyetle açıldığını belirterek davanın kabul edilen kısmı yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, İlk Derece Mahkemesince davacı kadının 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesi kapsamında açık muvafakatı alınmaması sebebiyle aile konutu üzerine konulan ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesi yerinde ise de, kat mülkiyetine geçilmemesi sebebiyle davacının aile konutu olarak kullanılmayan diğer katlara ilişkin talebinin reddine karar verilmesinin davacıdan kaynaklanmadığı, tapudaki resmi kaydın bu şekilde olması sebebiyle davacı aleyhine yargılama giderlerine ve vekâlet ücretine hükmedilmesinin doğru olmadığı gerekçesi ile davacının yargılama giderleri ve vekâlet ücretine yönelik istinaf talebinin kabulüne, kararın kaldırılmasına, yerine yeniden hüküm kurulmasına, davanın kısmen kabulüne, Bursa İli, Osmangazi İlçesi, Yenikaraman Mah., 693 Ada, 8 Parselde kayıtlı taşınmazın (Bodrum, zemin, 1.ve 2.kattan oluşan) en üst ikinci katta bulunan daire yönünden ipoteğin kaldırılmasına, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacı yararına nispi vekâlet ücretine, davalı banka yararına vekâlet ücreti takdirine yer olmadığına, yargılama giderlerinin davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsiline, davacının sair; davalı bankanın tüm istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı banka vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrarlayarak davanın reddedilen kısmı yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı banka vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesindeki itirazlarına ek olarak reddedilen kısım yönünden lehe vekâlet ücretine hükmedilmemesinin hatalı olduğunu belirterek davanın kabul edilen kısmı ve vekâlet ücreti yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, aile konutu nedeniyle ipoteğin kaldırılması davasında davanın kabul edilen kısmının yerinde olup olmadığı, binanın tümü yönünden davanın kabulüne ya da reddine karar verilip verilemeyeceği, reddedilen kısım yönünden banka yararına vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 6 ncı ve 194 üncü maddeleri. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 190 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı-davalı banka vekilleri temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
11.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.