"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2128 E., 2023/190 K.
KARAR : Bozma ilamına uyularak, yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen ziynet alacağı davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kısmen bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince direnme kararı verilmiş, Mahkemenin kararının direnme kararı niteliğinde olmadığı anlaşılmıştır.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde; tarafların anlaşmalı boşandıklarını, davalının boşanma sürecinde davacıya ait davacının evde bulunan altınlarını da alarak evden gittiğini, bu altınların verilmediğini belirterek altınların dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte iadesini olmadığı takdirde bedelini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek cevap dilekçesinde; davacının iddialarının doğru olmadığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 18.12.2019 tarihli, 2017/564 Esas, 2019/781 Karar sayılı kararıyla; davacıya düğünde 11 adet ray bilezik, 1 adet taşlı kolye, 17 adet çeyrek altın, 1 adet saat, davalıya 12 adet çeyrek altın takıldığı, davalının takıları evlendikten sonra borçlar nedeni ile bozdurduğunu savunduğu, davalının bunları iade edilmemek üzere kendisine verildiğini ya da bağışlandığını isbat edemediği, düğünde kim tarafından takılırsa takılsın gelin ve damada takılan takıların geline ait olduğu, bunun aksini iddia edenin iddiasını isbat ile yükümlü olduğu, davalının hediye takılan takıların kendisine ait olduğunu iddia ve isbat edemediğinde davacı ve davalıya takıldığı belirlenen takıların davacıya ait olduğu kabul edileceği, davacı evlilik birliği kurulurken davalının 51 cumhuriyet altınını mihre olarak vermeyi vaat ettiğini iddia etmiş olup bu yönde yazılı belge ibraz etmediğinden isbat edilemediği gerekçesi ile toplam değeri 12.408,00 TL olan toplam 88 gram 22 ayar 11 adet ray bilezik, toplam değeri 7.047,00 TL olan 29 adet çeyrek altının aynen davalıdan alınıp davacıya verilmesine, olmadığı taktirde bedellerinin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili kararın kısmen kabulünü, davalı vekili; davanın kabulü yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 01.03.2022 tarihli, 2020/669 Esas, 2022/262 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesince ziynet eşyası davasının kabulü isabetli ise de mahkemece erkeğe takılan çeyrek altınların da iadesine karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesi ile erkeğin ziynet davasına yönelik istinaf talebinin kısmen kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, toplam değeri 12.408,00 TL olan toplam 88 gram 22 ayar 11 adet ray bilezik, toplam değeri 4.131,00 TL olan 17 adet çeyrek altının aynen davalıdan alınıp davacıya verilmesine, olmadığı taktirde bedellerinin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine, reddedilen ziynet eşyalarına yönelik kadının istinaf talebinin reddine, davalının vekalet ücretine yönelik istinaf talebinin kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın tarafından, ziynet alacağı talebinin reddedilen kısmı yönünden; davalı erkek tarafından ise kadının ziynet alacağı davasının kabul edilen kısmı yönünden temyiz edilmiştir.
2.Dairemizin 10.10.2022 tarih, 2022/5260 Esas, 2022/7935 Karar sayılı ilamıyla, davalı erkeğin temyize konu ettiği ziynet alacağı miktarı karar tarihindeki kesinlik sınırını aşmayıp, temyiz sınırı altında kaldığından ziynet alacağı davasına ilişkin karar kesin olduğundan davalı erkeğin, ziynet alacağı davası yönünden temyiz dilekçesinin reddine, davacı kadının temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; davalı erkek eş tarafından aksine bir anlaşma ve yerel adet olduğu iddia edilmediği gibi; altınların geri istenmemek üzere kendisine verildiği hususu da ispat edilmediğine göre ilgili Bölge Adliye Mahkemesince erkek eşe takılan 12 adet çeyrek altın yönünden de davacı kadının isteğinin kabulü gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı olduğundan bahisle hükmün bozulmasına, sair yönlerden hükmün onanmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Yargıtay bozma ilamında karşı oydaki görüş benimsendiği, davacının bedele yönelik talebinin feragat dikkate alınarak önceki kararda aynen iadeye yönelik hususlarda direnilmesine, erkeğin ziynet davasına yönelik istinaf talebinin kısmen kabulüne, vekâlet ücretine yönelik istinaf talebinin kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, toplam değeri 12.408,00 TL olan toplam 88 gram 22 ayar 11 adet ray bilezik, toplam değeri 4.131,00 TL olan 17 adet çeyrek altının aynen davalıdan alınıp davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin taleplerin reddine, reddedilen ziynet eşyalarına yönelik kadının istinaf talebinin reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen direnme kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı kadın vekili; davanın kısmen kabulünün usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı erkek vekili; hükmün tamamının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ziynet alacağı davasının kısmen kabulünün doğru olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 1 inci, 2 nci, 6 ncı, 220 nci, 222 nci ve 226 ncı maddeleri. 6100 sayılı Kanun'un 190 ıncı maddesi, 369 uncu maddesi, 370 inci ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı kadın vekilinin tüm, davalı erkek vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulü ile 88 gram 22 ayar 11 adet ray bilezik, 29 adet çeyrek altının aynen veya bedelinin erkekten alınarak kadına verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince erkeğe takılan 12 adet çeyrek altının da kadına iadesine karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesi ile erkeğin ziynet alacağı davasına yönelik istinaf talebinin kısmen kabulüne, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, 88 gram 22 ayar 11 adet ray bilezik, 17 adet çeyrek altının aynen olmadığı taktirde bedellerinin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınıp davacıya verilmesine karar verilmiştir. Kararın taraflarca temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 10.10.2023 tarihli kararı ile erkek eşe takılan 12 adet çeyrek altın yönünden de davacı kadının isteğinin kabulü gerektiği gerekçesi ile hükmün bozulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince kararda direnilmesine denilmek suretiyle kadının bozma ilamından sonra bedel talebinden feragat ettiği, erkeğe takılan ziynetlerin kadına verilmemesinin doğru olduğu gerekçesi ile her ne kadar usule uygun direnme hükmü olmasa da 22 ayar 11 adet ray bilezik, 17 adet çeyrek altının aynen davalıdan alınıp davacıya verilmesine, sair taleplerin reddine karar verilmiştir. Yapılan incelemede; Bölge Adliye Mahkemesince bozma ilamından sonra verilen kararda 12 adet çeyreğin erkeğe takılması sebebiyle bu altınlar yönünden ret kararı verilmesi doğru ise de, davacı kadının aynen olmazsa ziynetlerin bedeli yönünden talebinin kesinleştiği ve erkek yararına usuli kazanılmış hak oluştuğu dikkate alınmadan, hem aynen iade hem de bedel yönünden hüküm kurulması gerekirken, davacı kadının bozma kararı sonrası bedel yönünden feragat ettiği dikkate alınarak sadece aynen iade yönünden hüküm kurulması doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Yukarıda (2) numaralı paragrafta belirtildiği üzere davacı kadın vekilinin tüm, davalı erkek vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine,
2.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Aşağıdaki temyiz giderinin ...'ya yükletilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıran ....'e iadesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,23.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.