"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/538 E., 2023/556 K.
DAVA TARİHİ : 25.08.2021
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Niğde 1. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/847 E., 2022/741 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı-davalı erkek vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde özetle; kadının erkeği aldattığını, hakaret ettiğini, aşağıladığını, maaşına el koyduğunu, cebinde para olmadığından erkeğin yürüyerek işe gitmek zorunda kaldığını, kadının ve kız kardeşlerinin erkeğe komplo kurup onu gizli numaradan arayarak cinsel içerikli konuşmalar yapıp sesini kaydettiklerini ve bu olaydan sonra erkeğin evi terk ettiğini iddia ederek asıl davanın kabulüne karşı davanın reddine, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocuk Alperen'in velâyetinin erkeğe verilmesine, çocuk yararına aylık 750,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, erkek yararına 200.000,00 TL maddî ve 300.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı-davacı kadın vekili karşı dava dilekçesinde özetle; erkeğin iddialarının doğru olmadığını, erkeğin sadakat yükümlülüğüne aykırı hareket ettiğini, sosyal medeyadan başka kadınlarla yazıştığını iddia ederek asıl davanın reddine karşı davanın kabulüne, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocuk Alperen'in velâyetinin kadına verilmesine, çocuk yararına aylık 750,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, kadın yararına 250.000,00 TL maddî ve 250.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
2.Davalı-davacı kadın vekili ıslah dilekçesinde özetle; dava dilekçesi içeriğinde tanıklarından ve whatsapp yazışmalarından bahsetmişse de deliller başlığında bu delillerine yer vermediğinden bu hususu ıslah etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; erkeğin sadakatsiz davranışlarda bulunduğu, kadının kusurunun ispatlanamadığı, bu haliyle erkeğin tam kusurlu olduğu anlaşılmakla asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ortak çocuk ergin olduğundan velâyet, tedbir, iştirak nafakası hakkında karar verilmesine yer olmadığına, kadın yararına 30.000,00 TL maddî ve 30.00,00 TL manevî tazminata karar verilmiş, tashih şerhi ile maddi hata niteliğindeki yanlışlığın giderilmesine, kadın yararına 30.000,00 TL maddî tazminata hükmedilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı-davalı erkek vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, asıl davanın reddi, kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı-davacı kadın vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi'nin gerekçe kısmında kadın yararına 30.000,00 TL manevî tazminata hükmettiğini belirtmişse de; hüküm kısmında 30.00,00 TL manevî tazminata karar verdiğini; tahsis talep etmesine karşın bu konuda karar verilmediğini, tazminat miktarlarının az olduğunu belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; erkeğin tam kusurlu olduğu, bu nedenle asıl davanın reddinin isabetli olduğu, kadın yararına tazminat takdir edilmesinin ve miktarının usul ve yasaya uygun olduğu, kadın vekilinin kısa kararda manevî tazminatın yanlış yazımına yönelik yapmış olduğu istinaf başvurusunun incelenmesinde; bu hatanın İlk Derece Mahkemesince tashih edilebilir bir yazım yanlışı olduğu anlaşılmakla taraf vekillerinin istinaf itirazlarının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı-davalı erkek vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, asıl davanın reddi, kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat miktarları yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı-davacı kadın vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; tazminat miktarlarının az olduğunu belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflarca karşılıklı açılan açtığı evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki nedenine dayalı boşanma davasında; ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, kadın yararına maddî ve manevî tazminata hükmedilmesi şartlarının mevcut olup olmadığı, mevcutsa miktarların hakkaniyete uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 4 üncü, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü maddesi birinci ve ikinci fıkrası. 6098 sayılı Türk Boçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı-davacı kadın vekilinin tüm, davacı-davalı erkek vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Somut uyuşmazlıkta İlk Derece Mahkemesince, boşanmaya neden olan olaylarda, davacı-davalı erkeğin tam kusurlu olduğu kabul edilerek erkeğin karşı boşanma davasının reddi ile kadının asıl davasının kabulüne tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına karar verilmiş ise de; kadının erkeğe ".salak,.. gerizekalı" demek suretiyle hakaret ettiği, "...o beceremez..." diye aşağıladığı vakıalarının dinlenilen tanık Habibe ve İnayet beyanları ile ispatlandığı, kadına da bu eylemlerin kusur olarak yüklenmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Mahkemece belirlenen ve gerçekleşen tarafların kusurlu davranışları birlikte değerlendirildiğinde; evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına sebep olan olaylarda davacı-davalı erkeğin ağır, davalı-davacı kadının az kusurlu olduğunun kabulü gerekir. Bu halde taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak ve evliliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte geçimsizlik mevcut ve sabittir. Davacı-davalı erkek de boşanma davası açmakta haklıdır. Bu itibarla davacı-davalı erkeğin davasının da kabulü gerekirken, reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı ise de; kadının kabul edilen boşanma davası temyizin kapsamı dışında bırakılmak suretiyle boşanma hükmü kesinleştiğinden, erkeğin boşanma talebinin konusuz hale geldiği görülmektedir. Bu durumda erkeğin boşanma davası konusuz kalmış olup esası hakkında bir karar verilemeyecektir. Ancak, davanın konusuz kalması sebebiyle esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hallerde hakim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre vekâlet ücreti ve yargılama giderlerini takdir ve tayin eder (6100 sayılı Kanunun 331 inci maddesinin birinci fıkrası). Bu husus gözetilerek bir karar verilmek üzere hükmün bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının erkeğin davasının reddi, bu davaya yönelik yargılama gideri ve vekâlet ücreti yönünden ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının erkeğin davasının reddi ile yargılama gideri ve vekâlet ücreti yönünden BOZULMASINA,
3.Davalı-davacı kadın vekilinin tüm, davacı-davalı erkek vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmanın kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin ise 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden Öznur'a yükletilmesine,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıran Recep'e geri verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
22.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.