"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/388 E., 2022/2117 K.
DAVA TARİHİ : 19.06.2018
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 16. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2018/523 E., 2020/684 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince her iki davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı- davacı erkeğin başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.... kadın vekili dava ve birleşen davaya cevap dilekçesinde özetle; erkeğin, saldırgan ve agresif davranışları nedeniyle evlilik birlikteliğinde husursuzluklar ve tartışmalar yaşandığını, tartışmalar sonrasında davalı erkeğin, davacı kadına, müşterek çocuğa şiddet uyguladığını, en son olarak 06.06.2018 tarihinde davacıya şiddet uyguladığı ve davacı kadının polis tarafından kurtarıldığını, davalının son dönemlerde müşterisi olduğunu iddia ettiği bayanlarla iş ilişkisi olarak kabul edilemeyecek görüşmeler yaptığını, davalı erkeğin, iş yeri ile ilgili sıkıntılarını sürekli olarak eve yansıttığını, aile içindeki görevlerini yerine getirmediğini, evlilik birliğine karşı sorumsuz, tutum ve davranışları nedeni ile evlilik birlikteliğinin erkeğin kusurlu hareketleri nedeniyle temelinden sarsıldığını beyan ederek tarafların boşanmalarına, müşterek çocuğun velâyetinin davacı anneye verilmesine, müvekkili lehine 2.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, müşterek çocuk lehine 1.000,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, davacı kadın lehine 100.000,00 TL maddî 200.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı erkek vekili cevap ve birleşen dava dilekçesinde özetle; davacının iddialarını kabul etmediklerini, iddiaların gerçek dışı olduğunu, davalı kadının en küçük olayda tartışma çıkardığını, davacıya karşı "Allah belanı versin, orospu çocuğu "şeklinde sözler sarf ettiğini, davalının evi ile ilgilenmediği, yemek, temizlik gibi işleri yerine getirmediği, hem kendisinin hem de davacı erkeğin ailesine karşı saygı sınırını aşan davranışlarda bulunduğunu, davalının çok fazla alkol tükettiğini, çoğu zaman alkolden dolayı kendini kaybettiğini, müşterek çocuğa karşı tahammülü olmadığını, en küçük şeye kızdığırı, davalı tarafın davacıya karşı agresif hal ve davranışlarının son dönemlerde iyice arttığını, davalı tarafın marka ve lükse düşkünlüğü sebebi ile davacının altından kalkamayacağı miktarlarda borç içine girmesine neden olduğunu beyan ederek evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını, bu sebeple asıl davanın redddine birleşen boşanma davalarının kabulü ile tarafların boşanmalarına, müşterek çocuğun velâyetinin müvekkiline bırakılmasını, erkek lehine 120.000,00 TL maddî, 150.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; boşanmaya sebebiyet veren ve gerçekleşen olaylarda erkeğin, eşine karşı ''benim ailem kültürlü, babam üç üniversite bitirmiş, ben 4 üniversite bitirdim, sen bir taneyi bitirmişsin sen kendini zeki mi zannediyorsun, şişkosun, popon çok büyük, dişlerin dökülüyo, babanın evine gönderip rus kadını alacağım" şeklinde aşağılayıcı sözler söylediği güven sarsıcı davranışları olduğu,çocuğa karşı olumsuz tavırlar sergilediği, kadının ise davalı-davacının kök ailesi geldiğinde evde olmadığı, eşinin ailesinin eve gelmesi ve onlarla görüşmek istemediği, savurgan davrandığı en son 08.06.2018 tarihinde tarafların birbirine şiddet uyguladığı, boşanmaya neden olan olaylarda erkeğin ağır kadının az kusurlu olduğu gerekçesi ile; her iki boşanma davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, kadının, tedbir nafakası talebinin kabulü ile yoksulluk nafakası şartları oluşmadığından, kadın, boşanmak ile yoksulluğa düşeceğinden yoksulluk nafakası talebinin reddine, kadının beklenen ve mevcut maddî menfaatlerinin ortadan kalktığı, ayrıca kişilik haklarının ihlal edildiği anlaşıldığından tarafların ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur derecesi, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlal edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında, 25.000,00 TL maddî, 25.000,00 TL manevî tazminata karar verildiği, sosyal inceleme raporu kapsamı, çocuğun yaşı,tarafların fiili ayrılık tarihinden beri anne yanında olması ve annenin velâyet görevini ihmaline ilişkin dosyaya yansıyan bir durumun olmaması nedeniyle müşterek çocuğun velâyetinin anneye verilmesine, baba ile kişisel ilişki kurulmasına, davalı-davacı vekilinin velâyet talebinin reddine, tarafların sosyal ekonomik durumlarına,çocuğun ihtiyaçlarına göre de müşterek çocuk için aylık 800,00 TL. tedbir 1.000,00 TL. iştirak nafakasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı-davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; boşanma hükmü hariç olmak üzere kusur tespitinin yanlış yapıldığını, ... kadının kusurlu olduğunu, alkol sorunu olduğu çocuğa karşı olumsuz tavırlar sergilediği ileri seviyede lüks yaşam düşkünlüğünün ispatlanmış olmasına rağmen , kusur tespitinde dikkate alınmadığını, velâyet, kadın için tedbir nafakası hakkında ara karar olmamasına rağmen, karar aşamasında karar verilmesinin çelişki oluşturduğunu ve iştirak nafakasının ile tazminatların kabulü- takdiri ve miktarı, kendi tazminat taleplerinin reddi yönünden istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
2-... kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesinin müvekkiline izafen kusur tespitinin yasaya aykırı olduğunu, kusur tespiti ve delillerin takdirinin hatalı olduğunu, Davalı- davacı erkeğin evlilik birliğine karşı sorumsuz tutum ve davranışları, hamilelik ve lohusalık döneminde müvekkilini yalnız bıraktığını, müşterek çocuğuyla ve müvekkili ile hiç ilgilenmediğini, davalının şiddet eğilimiyle müvekkilene ve ortak çocuğa fiziksel, sözlü, psikolojik, ekonomik şiddet uygulayarak evlilik birliğinin devamını müvekkili açıdan imkansız kıldığını, davalı-davacı erkeğin tam kusurlu olduğunu, tazminat miktarlarının ve çocuk takdir edilen nafakanın çok düşük kaldığını, yoksulluk nafakasının reddi, ... erkek tarafından açılan boşanma davasının kabulü yönlerinden yerel mahkeme kararının bozulması için duruşmalı olarak istinaf talebinde bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; asıl ve birleşen davanın esasıyla ilgili hükme etki edecek tüm delillerin toplanıp değerlendirildiği, usulü işlemlerin Hukuk Muhakemeleri Kanununa uygun olarak yerine getirildiği, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, kusura ilişkin yapılan değerlendirmede, ortak çocuğun yaşı, fiili durum, alınan sosyal inceleme raporunda yer verilen tespitler dikkate alındığında velâyet ve kişisel ilişkiye dair yapılan düzenlemede, tarafların tespit edilen sosyal ve ekonomik durumları, nafakanın niteliği, günün ekonomik koşulları, kadının ve müşterek çocuğun ihtiyaçları ve hakkaniyet ilkesi birlikte değerlendirildiğinde, hükmedilen nafakaların miktarında, kadın lehine hükmedilen tazminatların kabulü ve miktarında, kusur durumu dikkate alındığında davalı-davacı erkeğin koşulları oluşmayan tazminat taleplerinin reddinde, herhangi bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle usul ve kanuna uygun olan hükme karşı davalı-davacının istinaf taleplerinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. ... kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf kanun yoluna başvuru itirazlarını aynen tekrar ederek, Bölge Adliye Mahkemesinin istinaf taleplerini incelemediğini beyan ederek istinaf itirazlarının incelenmesi yönünden temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
2.Davalı- davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle: istinaf dilekçesindeki itirazlarını aynen tekrar ederek kusur tespiti, velâyet, tedbir nafakası ve iştirak nafakası ile tazminat takdiri ve kendi tazminat taleplerinin reddi ve ... kadının temyiz taleplerinin reddine karar verilmesi için temyiz kanun yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında taraflar arasında görülen karşılıklı boşanma davalarında Bölge Adliye Mahkemesince istinaf sebepleri ile sınırlı inceleme yapılıp yapılmadığı, eksik istinaf incelemesi yapılıp yapılmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 297 inci maddesinin ikinci fıkrası, 355 inci maddesi, 359 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi, 355 inci maddesi
3. Değerlendirme
Taraflar arasında görülen evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki nedenine dayalı karşılıklı boşanma davasının yapılan yargılaması sonunda, İlk Derece Mahkemesince her iki davanın da kabulü ile tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine karar verilmiş, hükme karşı her iki taraf vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
6100 sayılı Kanun’un 359 uncu maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde bölge adliye mahkemesi kararlarında tarafların ileri sürdüğü istinaf sebeplerinin gösterileceği, aynı Kanun'un 355 inci maddesinin birinci fıkrasında incelemenin istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı yapılacağı ve 359 uncu maddesinin ikinci fıkrasında hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında, açık, süphe ve tereddüt uyandırmayacak sekilde gösterilmesi gerektiği düzenlenmiştir. Somut olayda, ... kadın vekili 10.02.2021 tarihinde İlk Derece Mahkemesi kararını erkeğin boşanma davasının kabulü, kusur tespiti, tazminatlar ve nafakanın miktarı yönlerinden, davalı- davacı vekili ise boşanma hükmü hariç olmak üzere kusur tespiti, velâyet, tedbir nafakası ve iştirak nafakası ile tazminat takdiri ve kendi tazminat taleplerinin reddi yönünden istinaf etmiştir. ... kadın vekili istinaf talebinde bulunmasına rağmen davacı- davalı kadın vekilinin istinaf talebi Bölge Adliye Mahkemesince istinaf incelemesi dışında bırakılarak davalı- davacı erkek vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
HMK'nın 355. maddesine göre re'sen gözetilecek kamu düzenine aykırı haller dışında istinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ayrıca hükmün sonuç kısmında her bir talep hakkında ayrı ayrı hüküm kurulmalı ve taleplerden her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların sıra numarası altında açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir. O halde, davacı -davalı kadının istinaf talebi hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmesi gerekirken, istinaf incelemesinin hatalı yapılması nedeniyle davacı- davalı vekilinin istinaf talebinin incelenmemesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre davalı-davacı erkek vekilinin ve davacı- davalı kadın vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana geri verilmesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
15.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.