"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 42. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/2498 E., 2023/451 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 15. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2019/754 E., 2020/314 K.
Taraflar arasındaki aile konutu şerhi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; İstanbul ili, ... ilçesi, 3211 Ada, 165 Pafta 33 Parsel de kayıtlı taşınmazın davalı adına kayıtlı olduğunu, tarafların 23 yıllık evli olduklarını ve yıllardır bu taşınmazda birlikte oturduklarını, taraflar arasında çıkan tartışmadan sonra davalının bu taşınmazı davacının rızası olmadan satışa çıkardığını belirterek taşınmazın satışının durdurulmasına yönelik tedbir kararı verilmesini ve taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulmasını talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; tarafların hiçbir zaman belirtilen taşınmazda oturmadıklarını, davacının borçları nedeniyle ikamet adresini davalıya ait dava konusu taşınmaz olarak göstermesi için davalıyı ikna ettiğini, ancak tarafların 01.02.2017 tarihinde kira sözleşmesi yaparak başka bir taşınmazda kiracı olarak oturduklarını, tarafların son ortak ikametgahlarının burası olduğunu, kadının Paris'te iş kurup yaşama isteğini davalının kabul etmemesi nedeniyle taraflar arasında tartışma yaşandığını, davalının bunun üzerine kiralanan daireden ayrıldığını ve kira sözleşmesini 30.10.2019 tarihinde feshettiğini, davalının tek taşınmazı olan dava konusu taşınmazın borçlarını kapatmak üzere satışa çıkartıldığının doğru olduğunu ancak tarafların bu taşınmazda hiç oturmadıklarını, davalının Paris'e gitmek istememesi nedeniyle davacının cezalandırmak amacıyla bu davayı açtığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazda tarafların aile hayatının hiç olmadığının anlaşılmış olduğu gerekçesi ile davanın reddine, yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, davalı lehine vekâlet ücretine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; gelen müzekkere cevaplarına ilişkin beyanda bulunmak için süre taleplerinin reddedilerek savunma haklarının kısıtlandığını, sadece davalının delilleri değerlendirilerek hüküm kurulduğunu belirterek davanın reddi yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile tarafların 01.11.20122 tarihinde kesinleşen karar ile boşandıkları, evliliğin boşanma ile sona ermesi nedeniyle dava konusu taşınmazın aile konutu olma niteliğini kaybettiğini, bu nedenle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiğini, davacı taşınmazın aile konutu olduğunu iddia etmiş ise de duruşmadaki beyanında taşınmazın hiç bir zaman aile konut olarak kullanılmadığına yönelik açık ikrarı ve toplanan delillerden davacının davayı açmakta haklı olmadığının anlaşıldığı, bu halde yargılama giderinin davacı üzerine bırakılması ve davalı yararına vekâlet ücretine hükmedilmesinin doğru olduğu gerekçesi ile davacının istinaf talebinin kabulüne, kararın kaldırılmasına, dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına, alınması gereken 179,90 TL karar ilam harcından peşin alınan 44,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 135,50 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye gelir kaydına, davacı tarafından İlk Derece Mahkemesinde yapılan 44,40 TL peşin harç, 44,40 TL başvuru harcı, 178,00 TL tebligat, posta gideri olmak üzere toplam 266,80 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davalılar tarafından yapılan masrafların davalılar üzerinde bırakılmasına, davacı İlk Derece Mahkemesinde vekille temsil edildiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince 9.200 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, taraflarca yatırılan gider avansının bakiyesinin karar kesinleştiğinde ilgilisine iadesine, davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde iadesine, istinaf aşamasında davacı tarafından yapılan 148,60 TL başvuru harcı, 45,50 TL tebligat ve posta gideri olmak üzere toplam 194,10 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; Bölge Adliye Mahkemesinin gerekçesine göre yargılama ve istinaf giderleri ile vekâlet ücretinin davalıdan tahsiline ilişkin kurulan hükmün hatalı olduğunu belirterek yargılama ve istinaf giderleri ile vekâlet ücreti yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi halinde yargılama gideri ve vekâlet ücretinin hangi taraf üzerine bırakılacağı, somut olayda Bölge Adliye Mahkemesince hükmedilen yargılama gideri ve vekâlet ücretinin dosya kapsamına ve Bölge Adliye Mahkemesinin karar gerekçesine uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 6 ncı, 193 üncü ve 194 üncü maddesi, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 297 nci, 323 üncü, 326 ncı, ve 331 inci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddesi.
3.Değerlendirme
Dava, aile konutu şerhi konulması talebiyle açılmış olup İlk Derece Mahkemesince taşınmazın aile konutu olmadığı belirtilerek davanın reddine, yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, davalı yararına vekâlet ücretine hükmedilmiştir. Hükmün davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince tarafların boşandığı gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yerine yeniden hüküm kurulmasına, dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Kararın gerekçesinde, taşınmazın aile konutu olmadığı, davacının davayı açmakta haklı olmadığı, yargılama giderinin davacı üzerine bırakılmasının ve davalı yararına vekâlet ücretine hükmedilmesinin doğru olduğu belirtilmesine rağmen kararın hüküm kısmında davacı lehine yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedildiği anlaşılmaktadır. Bu halde, Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın gerekçe ve hüküm kısmı arasında çelişki oluşturulmuş olup kararın bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Bölge Adliye Mahkemesi kararının yargılama gideri ve vekâlet ücreti yönünden davalı yararına BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,18.04.2024 tarihinde oy birliği ile karar verilmiştir.