"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1302 E., 2023/287 K.
KARAR : Başvurunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : İzmir 16. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2017/283 E., 2019/760 K.
Taraflar arasındaki ipoteğin kaldırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın karar verilmiştir.
Kararın davalı şirket tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı şirket tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ... adına kayıtlı bulunan İzmir ili, ... ilçesi, ... Mah. 22/469 Pafta. 6551 ada, 4 parsel numaralı A ve B Bloklu 6 katlı kargir binanın A Blok, 1. Kat, 2 nolu bağımsız bölüm mesken olan taşınmazın 1973 yılından beri aile konutu olarak kullanıldığını, davalı tarafından davacının rızası alınmadan söz konusu gayrimenkul üzerine 15.03.2012 tarihinde ipotek tesis ettirdiğini, davalı Ar Factoring Finansal Hizmetler A.Ş'nin daha sonra 26.12.2013 tarihinde ipotek hakkını davalı ... San. Tic. A.Ş'ye devrettiğini beyan ederek dava konusu edilen gayrimenkul üzerindeki ipoteğin, aile konutu olduğundan kaldırılmasını talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... Sanayi Tic A.Ş vekilinin cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın üzerindeki ilk ipotek davalı ... ile Ar Faktoring arasında yapıldığını, müvekkil şirketinin ipoteği Ar Faktoringten aldıklarını, ... ile ticari anlaşmaları olmadığını bu sebepten dolayı aralarındaki ilişkiyi bilebilme durumlarının olmadığını, davacı tarafın hukuki menfaatinin olmadığını beyan ederek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı ile davalı ...'in 1964 tarihinde evlendikleri, üzerine ipotek tesis edilen dava konusu taşınmazın izmir 3. Aile Mahkemesinin 17.0.2019 tarihinde kesinleşen 2018/179 Esas, 2019/161 Karar sayılı ilamı ile ipotek tesis tarihi olan 15.03.2012 tarihinde aile konutu oluduğunun tespitine karar verildiği dikkate alınarak 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesi hükmü ile eşlerin aile konutu ile ilgili bazı hukuksal işlemlerinin diğer eşin rızasına bağlı olduğu kuralı getirtilerek eşlerin işlem özgürlüğünün aile birliğinin korunması amacı ile sınırlandırıldığı, bu itibar ile İzmir 3. Aile mahkemesinin 2018/179 Esas, 2019/161 Karar sayılı ilamı ile İzmir ili, ... ilçesi, ... mah, 6551 ada, 4 parsel A Blok 2 nolu meskenin 15.03.2012 tarihinden itibaren " Aile konutu olduğu " tespit edildiğinden 15.03.2012 tarih 5137 yevmiye numarası ile ... FAKTORİNĞ FİNANSAL HİZMETLER A.Ş. ( daha sonra ünvanı değişen .. İç ve Dış Tic. A.Ş ) Lehine tesis edilip daha sonra ... OTOMOTİV SAN. TİC. A.Ş'ye devredilen ipoteğin, davacının rızası alınmadığından fekkine karar vermek gerektiği gerekçesi ile davanın kabulüne, İzmir 3. Aile mahkemesinin 2018/179 esas, 2019/161 karar sayılı ilamı ile İzmir ili, ... ilçesi, ... mah, 6551 ada, 4 parsel A Blok 2 nolu meskenin 15.03.2012 tarihinden itibaren " Aile konutu olduğu " tespit edildiğinden 15.03.2012 tarih 5137 yevmiye numarası ile ar faktoring finansal hizmetler a.ş. lehine tesis edilip daha sonra ... Otomotiv San. Tic. A.Ş'ye devredilen ipoteğin fekkine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı .... Tic. A.Ş vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı .... Tic. A.Ş vekili istinaf dilekçesinde; davanın kabulü yönünden istinaf buşvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; iddia, nüfus aile kayıt tablosu, tanık anlatımları incelendiğinde davacı ve davalı eşin sözkonusu taşınmazın aile konutu olarak kullandıkları, İzmir 3.Aile Mahkemesi'nin 2028/179 E. 2029/161 K. Sayılı 05.03.2019 tarihli ve 17.05.2019 tarihinde kesinleşen Mahkeme ilamı ile de taşınmazın ipotek tarihinde de aile konutu olduğunun tespit edildiği buna göre davalı eş dava konusu aile konutu üzerinde diğer davalı şirket lehine ipotek tesis ettiği, bu davalı şirket tarafından ipoteğin davalı ....'ye devir ettiği, davalı ... A.Ş. İpoteği devir almasının davacı kadının 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesindeki haklarını kullanmasına engel olmayacağı ve bunun sonucunda da davalı ipoteği devir alan şirketin ipoteğin tesis edildiği işlem sırasında davacı kadının işleme açık izin verdiğini kesin olarak ispat edemediği, eşin “açık rızası” alınmadan yapılan işlemin Hukuk Genel Kurulunda verilen kararda da açıkça ifade edildiği üzere “geçerli olduğunu” kabul etmek ve bunu ipoteği devir şirkete de ileri sürebileceğini dikkate alındığında mahkemenin ipoteğin kaldırılması davasını kabul kararı usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile davalı ... A.Ş.'nin i bu yönden yaptığı istinaf itirazının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı .... Tic. A.Ş vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı .... Tic. A.Ş vekili; davanın kabulünün usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın aile konutu olup olmadığı, taşınmaza konulan ipotekte davacının rızasının bulunup bulunmadığı, taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesinin doğru olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü, 6 ncı ve 194 üncü maddeleri. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... Tırsan Oto Şti. vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,09.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.