"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/598 E., 2023/1122 K.
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen boşanma davalarında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda; Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının, kadın yararına hükmedilen maddî ve manevî tazminat ile yoksulluk nafakasının ve ortak çocuk yararına hükmedilen iştirak nafakasının miktarı yönlerinden bozulmasına ve bozma kapsamı dışında kalan temyize konu yönlerden onanmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; kadın yararına hükmedilen maddî ve manevî tazminat ile yoksulluk nafakasının ve ortak çocuk yararına hükmedilen iştirak nafakasının miktarı artırılarak karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
... kadın dava dilekçesinde; evlilik birliğinin erkeğin kusurlu davranışları nedeniyle temelinden sarsıldığını ileri sürerek; tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin anneye verilmesine, çocuk yararına aylık 750.00 TL tedbir ve iştirak nafakası ile kadın yararına aylık 1.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına ve yasal faiziyle birlikte 50.000,00 TL maddî, 50.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Dava dilekçesi davalı-davacı erkeğe 31.07.2018 günü tebliğ edilmiş, davalı-davacı erkek davaya cevap vermemiştir.
2.Davalı-davacı erkek vekili birleşen dava dilekçesinde; evlilik birliğinin kadının kusurlu davranışları nedeniyle temelinden sarsıldığını ileri sürerek; tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ortak çocuğun velâyetinin babaya verilmesine ve erkek yararına 20.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
A. İlk Derece Mahkemesinin Birinci Kararı
1.İlk Derece Mahkemesinin 15.10.2020 tarihli ve 2018/661 Esas, 2020/590 Karar sayılı kararıyla; evlilik birliğinin ortak hayatı sürdürmeleri taraflardan beklenmeyecek derecede temelinden sarsıldığı, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda eşine küfürler eden ve ekonomik yükümlülüklerini yerine getirmeyen erkeğin tam kusurlu olduğu gerekçesi ile; erkeğin davasının reddine, kadının davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, ortak çocuk ... ...'un velâyetinin anneye verilmesine, çocuk ile baba arasında kişisel ilişki kurulmasına, çocuk yararına aylık 250,00 TL tedbir ve 350,00 TL iştirak nafakası ile kadın yararına aylık 300,00 TL tedbir ve 400,00TL yoksulluk nafakasına ve 10.000,00 TL maddî, 5.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmiştir.
2.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı ... kadın vekili tarafından tazminatlar ile nafakaların miktarı, erkeğin reddedilen davasında kadın lehine hükmedilen vekâlet ücretinin miktarı; davalı-davacı erkek vekili tarafından ise her iki dava yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B.Gönderme Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin 28.04.2021 tarihli ve 2021/448 Esas, 2021/1113 Karar sayılı kararı ile, erkeğin birleşen boşanma davasında usulüne uygun ön inceleme yapılmadan tahkikat aşamasına geçilip karar verilmesinin usul ve kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle, kararın kaldırılarak dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
C.İlk Derece Mahkemesinin Son Kararı
İlk Derece Mahkemesinin 07.10.2021 tarihli ve 2021/321 Esas, 2021/678 Karar sayılı kararıyla; evlilik birliğinin ortak hayatı sürdürmeleri taraflardan beklenmeyecek derecede temelinden sarsıldığı, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda eşine küfürler eden ve ekonomik yükümlülüklerini yerine getirmeyen erkeğin tam kusurlu olduğu, tam kusurlu erkek eşin açtığı davanın reddinin gerektiği, boşanma sebebiyle mevcut veya beklenen menfaatleri zedelenen ve kişilik hakları saldırıya uğrayan kadın eş yararına maddî ve manevî tazminata hükmedilmesi gerektiği ve kadının boşanmakla yoksulluğa düşeceği gerekçesi ile; erkeğin davasının ve tazminat taleplerinin reddine, kadının davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, ortak çocuk ... ...'un velâyetinin anneye verilmesine, çocuk ile baba arasında kişisel ilişki kurulmasına, çocuk yararına karar tarihine kadar aylık 250,00 TL, karar tarihinden kesinleşme tarihine kadar aylık 350,00 tedbir ve aylık 500,00 TL iştirak nafakası ile kadın yararına karar tarihine kadar aylık 300,00 TL, karar tarihinden kesinleşme tarihine kadar aylık 400,00TL tedbir ve aylık 500,00 TL yoksulluk nafakasına ve 10.000,00 TL maddî, 5.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı ... kadın vekili tarafından tazminatlar ile nafakaların miktarı; davalı-davacı erkek vekili tarafından ise her iki dava yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 15.16.2022 tarihli ve 2022/66 Esas, 2022/1394 Karar sayılı kararıyla; erkeğin kabul edilen ve gerçekleşen kusurlu davranışları yanında, başka kadınla samimi şekilde fotoğraf çektirerek güven sarsıcı davrandığı, bu davranışın erkeğe kusur olarak yüklenmemesinin doğru olmadığı ve tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat miktarının az olduğu gerekçesiyle; kusur belirlemesine ilişkin gerekçenin düzeltilmesine, kadının tazminatların miktarına yönelik istinaf başvurusunun kabulü ile 25.000,00 TL maddî, 25.000,00 TL manevî tazminatın kesinleşme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte erkekten alınarak kadına verilmesine ve kadının sair, erkeğin ise tüm istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı ... kadın vekili tarafından tazminatlar ile nafakaların miktarı; davalı-davacı erkek vekili tarafından her iki dava yönlerinden temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 28.12.2022 tarihli kararı ile; tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat miktarı ile tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, nafakanın niteliği ve günün ekonomik koşullarına göre kadın yararına hükmedilen yoksulluk nafakası ve ortak çocuk yararına hükmedilen iştirak nafakası miktarının az olduğu gerekçesiyle; Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına ve bozmanın kapsamı dışındaki temyize konu hükümlerin onanmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma kararına uyulmasına karar verilerek kesinleşen yönlerden karar verilmesine yer olmadığına, ortak çocuk ... ... yararına aylık 750,00 TL iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 1.000,00 TL yoksulluk nafakasına ve kadın yararına kesinleşme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte 40.000,00 TL maddî, 40.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.... kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; boşanmaya sebebiyet veren olaylarda tam kusurlu bulunan erkek aleyhine hükmedilen tazminat miktarlarının az olduğunu ve kararın bu nedenle usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; tazminatların miktarı yönünden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı-davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; tarafların sosyal ve ekonomik durumu tespit edilmeden, kararda somut gerekçeye yer verilmeden nafaka ve tazminat miktarlarının artırıldığını, miktarların fazla olduğunu ve kararın bu nedenle usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; tazminatların, yoksulluk ve iştirak nafakasının miktarı yönlerinden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmanın amacına uygun olup olmadığı, kadın yararına hükmedilen tazminatlar ve yoksulluk nafakası ile ortak çocuk yararına hükmedilen iştirak nafakası miktarının hakkaniyete uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 4 üncü, 174 üncü, 175 inci ve 330 uncu maddeleri. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukuken mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden Kasım'a yükletilmesine,
Adli yardımdan yararlanması sebebiyle başlangıçta alınmamış olan aşağıda yazılı karar ve ilam harcı ile temyiz başvuru harcının Yıldız'a yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.