"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2023/98 E., 2023/267 K.
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen boşanma davalarında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesinin esastan ret kararının ortadan kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının tazminatların miktarı, yargılama giderleri yönlerinden kısmen bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; talebin kısmen kabulü ile tazminatlara ve yargılama giderlerine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
... erkek vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 162 nci olmazsa 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, yararına 25.000,00 TL maddî, 25.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili cevap ve karşı dilekçesinde özetle; davacı tarafın açtığı davanın reddine, kendilerinin açmış olduğu davanın kabulüne, tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, 100.000,00 TL maddî, 100.000,00 TL manevî tazminata ve aylık 1.000,00 TL nafakaya hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 18.12.2020 tarihli ve 2018/541 Esas, 2020/774 Karar sayılı kararıyla; ... erkeğin annesinin evliliğe yoğun şekilde müdalesine sessiz kaldığı, eşine birden fazla kez şiddet uyguladığı, hakaret ettiği, internetteki oynadığı oyunlar nedeniyle borçlandığı, davalı-davacı kadının da eşinin annesine hakaret ve tehdit ettiği, eşinin annesinin eve gelmesini istemediği, ... erkeğin ağır kusurlu olduğu gerekçesi ile erkeğin 4721 sayılı Kanun'un 162 ncı maddesi uyarınca açılan davanın reddine, asıl ve karşı davanın kabulü ile 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası gereğince boşanmalarına, davalı-davacı kadın için dava tarihinden itibaren aylık 400,00 TL tedbir nafakasının, kararın kesinleşmesinden itibaren aylık 500,00 TL yoksulluk nafakası olarak devamına, 10.000,00 TL maddî, 10.000,00 TL manevî tazminatın ... erkekten alınarak davalı- davacı kadına verilmesine, ... erkeğin maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı- karşı davalı erkek vekili nafaka ve tazminatı kabul etmediklerini, davalının onur kırıcı davranışları nedeniyle evlilik birliğinin sarsılmasına neden olduğunu, 4721 sayılı Kanunu'nun 162 nci maddesi uyarınca açılan davanın kabul edilmesi gerektiğini belirterek, kusur belirlemesi, nafakalar, tazminatlar yönünden, davalı-karşı davacı kadın vekili davacının kusurlu olduğunu, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, erkeğin reddedilen davası sebebiyle vekâlet ücretine karar verilmesinin gerektiğini, tazminat ve nafakaların yetersiz olduğunu belirterek, kusur belirlemesi, nafakaların ve tazminatların miktarı ve vekâlet ücreti yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 21.06.2022 tarihli, 2021/212 Esas, 2022/1115 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesince; davanın esasıyla ilgili hükme etki edecek tüm delillerin toplanıp değerlendirildiği, usulü işlemlerin Hukuk Muhakemeleri Kanununa uygun olarak yerine getirildiği, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, davacı-karşı davalı erkek tarafından terditli olarak açılan boşanma davalarından evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki nedenine dayalı boşanma davası ispatlanarak kabulüne karar verildiğine göre, davacı-karşı davalı erkek bu dava açısından haklılığını ispat ettiği, o halde, bu dava açısından haklılığını ispat eden davacı-karşı davalı erkek aleyhine yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedilemeyeceği bu sebeplerle, mahkemenin kararında usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, tarafların istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraflarca temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Dairenin 12.12.2022 tarihli kararı ile tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında davalı-davacı kadın yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat miktarının az olduğu, davacı-karşı davalı erkek tarafından açılan boşanma davasının kabulüne karar verildiğine göre asıl davada yapılan yargılama giderlerinin davalı-davacı kadına yüklenilmesi gerekirken, ... erkek üzerinde bırakılmasına karar verilmesinin doğru olmadığından bahisle hükmün bozulmasına, sair yönlerden hükmün onanmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; tarafların, kabul ve tespit edilen kusur durumuna göre, davalı-davacı kadının, boşanma ile mevcut veya beklenen menfaatlerinin zedelenmesi, boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik haklarının da saldırıya uğramış bulunması nazara alınarak, evlilik süresi, tarafların ekonomik ve sosyal durumları ile kusur oranları nazara alınarak davalı-karşı davacı kadın yararına 30.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminatın davacı-karşı davalı erkekten alınarak davalı- karşı davacı kadına verilmesine, asıl dava yönünden 4.080,00 TL vekâlet ücretinin kadından alınarak erkeğe ödenmesine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı-karşı davalı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
... erkek vekili; kadın yararına hükmedilen tazminat miktarları yönünden fahiş şekilde arttırım yapıldığı, lehine bozma kararı kapsamında hüküm tarihinde yürürlükte olan AAÜT kapsamında 9.200,00 TL maktu vekâlet ücret taktiri gerekirken; 4.080,00 TL vekâlet ücreti taktirine karar verilmesinin hatalı olduğu, müvekkile atfı kabil kusur olmadığı, Bölge Adliye Mahkemesinin kadının tanıklarının beyanlarına üstünlük tanıma gerekçesi anlaşılamadığı, kadının şu an çalıştığı ve ekonomik durumunun müvekkilden daha iyi durumda olduğu, aleyhine tedbir nafakası ve yoksulluk nafakasına ve maddî-manevî tazminata karar verilmesinin ve tazminatların miktarının hatalı olduğu, erkeğin davası açısından haklılığını ispat ettiği ve bu açıdan aleyhine yargılama gideri ve vekâlet ücreti hükmedilemeyeceği yönünde karar verilmesine rağmen bu yönde düzeltme yapılmadığı, yerel mahkemece kadın lehine mükerrer (2 defa) ve hatalı vekâlet ücretine karar verildiği, asıl davada erkek lehine vekâlet ücreti taktir edilmesi gerektiği, karşı davada kadın lehine vekâlet ücreti taktir edilmesi gerektiği, müvekkil tarafından açılmış olan davanın kabulüne karar verildiği halde yargılama giderlerinin müvekkil davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesinin usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kusur belirlemesi, nafakalar, tazminatlar ve miktarı, yargılama gideri ve vekâlet ücreti yönlerinden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflarca 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebine dayalı olarak açılan boşanma ve fer'îleri istemine ilişkin davalarda bozma ilamına uygun hüküm kurulup kurulmadığı, kadın yararına hükmedilen tazminatların miktarı ile asıl davada erkek lehine hükmedilen vekâlet ücretinin karar tarihi itibariyle miktar yönünden doğru hesaplanıp hesaplanmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanun'un (6100 sayılı Kanun) 323 üncü, 326 ncı, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmadığı gibi bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak oluşturan yönlerin de yeniden incelenmesinin hukuken mümkün olmadığı anlaşılmakla; ... erkek vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki sair temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin "Uygulanacak tarife" başlıklı 21 inci maddesi" Avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınır" hükmü gereği davacı erkek vekili yararına 13.04.2023 karar tarihi itibariyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen maktu vekâlet ücretine hükmedilmesi gerekirken bu hükme uyulmayarak karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı erkek vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı erkek vekilinin asıl davada lehine hükmedilen vekâlet ücretinin miktarına yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi Kararının hüküm fıkrasının (5) numaralı bendinde yer alan “4.080,00 TL” ibaresinin çıkartılarak yerine “9.200,00 TL” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana geri verilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,03.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.