"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/104 E., 2023/1264 K.
T
Taraflar arasındaki "yargılamanın iadesi davası" olarak nitelendirilen talep nedeniyle yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Yargılamanın iadesini talep eden boşanma davasının davalısı erkek dilekçesinde; eşi ile boşanmalarına karar verildiğini iş yerine yapılan icra emri tebligatıyla öğrendiğini, boşanma davası yargılamasında kendisine yapılan tebligatların usulsüz olduğunu, 22.01.2020 tarihli tedbir kararıyla evden uzaklaştırıldığını ve başka bir adreste yaşamaya başladığını, akabinde de tedbir kararının süresinin uzatıldığını, boşanma davası dilekçesinin ve diğer tebligatların uzaklaştırılma kararı verilen adrese yapıldığını, boşanma kararında kendisine yüklenen kusurlu davranışların gerçekleşmediğini, kadın eşin akıl hastası olduğunun mahkemece göz önünde bulundurulmadığını ve tanıkların yalan beyanda bulunduğunu iddia ederek boşanma davası "yargılamasının iadesine" hükmedilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Talep edilen boşanma davasının davacısı kadın vekili dilekçesinde; boşanma davası yargılamasındaki tebligatların usulüne uygun olarak yapıldığını, uzaklaştırma kararının boşanma davasında verildiğini ve erkeğin uzaklaştırma kararının tebliği ile dahi boşanma davasından haberdar olduğunu ve iddiaların gerçeği yansıtmadığını belirterek erkeğin talebinin reddine hükmedilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 375 inci maddesinde yargılamanın iadesi sebeplerinin sınırlı olarak sayıldığı, davacının iddialarının kanunda sınırlı olarak sayılan yargılamanın iadesi sebepleri arasında bulunmadığı ve tanıkların gerçeği söylemedikleri iddiasını kanıtlayacak yalan tanıklıktan mahkumiyete dair bir delile dayanılmadığı gerekçesi ile yargılamanın iadesi davasının reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Boşanma davasının davalısı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; mahkemenin erkeğin iddialarını araştırmadığını, kadının psikolojik sorunları olduğunu ve dava ehliyetine sahip olmadığını, boşanma yargılamasında erkeğe yapılan tebligatların usulsüz olduğunu, erkek hakkında uzaklaştırma kararı olmasına rağmen tebligatların ortak konuta yapıldığını, böylelikle erkeğin savunma hakkının kısıtlandığını, kadın tanığı Birgül'ün şizofreni olduğunu ve yalan tanıklık yaptığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesi ile, istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Boşanma davasının davalısı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, erkeğin talebinin hukuki nitelendirilmesinin doğru olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 33 üncü maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci, 371 inci, 374 üncü, 375 inci, 378 inci ve 379 uncu maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Dosyanın tetkikinden, kadın tarafından açılan boşanma davasının yapılan yargılaması sonucunda, Denizli 3. Aile Mahkemesi'nin 2020/43 Esas, 2021/201 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne ve tarafların boşanmalarına karar verildiği, kararın 19.06.2021 tarihinde kesinleştirildiği ve erkeğin ise 21.09.2021 tarihli dilekçesi ile boşanma kararının kesinleştiğini iş yerine gelen ödeme emri ile öğrendiğini, kararın usulsüz olarak kesinleştirildiğini, boşanma davasında erkeğe yapılan tebligatların usulsüz olduğunu ileri sürerek "yargılamanın iadesi" talebinde bulunduğu, İlk Derece Mahkemesince talebin yargılamanın iadesi davası olarak nitelendirilerek davanın reddedildiği ve erkeğin istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince esastan ret kararı verildiği anlaşılmıştır.
2.Hâkim, Türk hukukunu re'sen uygular. Maddî olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hâkime aittir. İşbu yargılamada boşanma davasının davalısı erkek tarafından "boşanma davasında erkeğe yapılan tebligatların usulsüz olduğu, kararın icra emri tebliği ile öğrenildiği boşanma kararının usulsüz kesinleştirildiği ve erkeğe yüklenen kusurların gerçekleşmediği" iddia edildiğine göre, erkeğin talebi "yargılamanın iadesi" olmayıp boşanma davasındaki İlk Derece Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusu niteliğindedir. İlk Derece Mahkemesince erkeğin talebinin hukuki nitelendirmesinde hataya düşerek "yargılamanın iadesi davası" olarak kabul edilip ayrı bir esasa kaydedilerek yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş olup dosyanın esasının kapatılarak erkek vekilinin talebinin boşanma davasındaki istinaf başvurusu kabul edilip bu talep gereğince işlem tesis edilmek üzere kararın bozulmasına karar verilmesi gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının tamamen ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının tamamen BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.