"İçtihat Metni"
...
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/508 E., 2023/786 K.
DAVA TARİHİ : 27.08.2021 - 31.08.2021 - 19.08.2021
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Erzincan Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/594 E., 2022/1296 K.
Taraflar arasındaki asıl ve birleşen boşanma ve birleşen kişisel ilişki davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve birleşen davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına ve fer'îlerine, birleşen kişisel ilişki davası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın ... erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı ... erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.... erkek dava ve kadının açtığı birleşen davaya cevap dilekçesinde özetle; kadının yırtık elbiselerle dolaştığını, giyimine özen göstermediğini, temizlik ve yemek yapmadığını, erkeğe ve ailesine hakaret ettiğini, kolunun ağrıdığını belirterek sürekli uyuduğunu, çocuklara şiddet uyguladığını, sürekli kök ailesinin yaşadığı Malatya'ya gitme baskısı yaptığını, kadına fiziksel şiddet uygulamadığını, ihtiyaçları karşıladığını iddia ederek asıl davanın kabulüne birleşen davanın reddine, evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin erkeğe verilmesine, erkek yararına yasal faizi ile birlikte 100.000,00 TL manevî ve 100.000,00 TL maddî tazminata karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
2.... erkek tarafından 19.08.2021 tarihinde çocukla kişisel ilişki kurulması talebiyle açtığı dava dilekçesinde özetle; eşinin çocukları alarak evden ayrıldığını, çocukları ile görüşemediğini iddia ederek ortak çocuklarla kişisel ilişki düzenlenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Bu dosyanın 20.10.2021 tarihinde temyize konu dosya ile birleştirilmesine karar verilmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı-davacı kadın vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, ayrıca iş bu dosyanın kendi açtığı boşanma davası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı-davacı kadın vekili birleşen dava dilekçesinde özetle; erkeğin 9 yıllık evlilikte kadını bir kez ailesinin yanına göndermediğini, kadına baskı uyguladığını, hakaret ve küfür ettiğini, fiziksel şiddet uyguladığını, bu yüzden kadının kolunu kullanamadığını, en son baba evine sığınmak zorunda kaldığını iddia ederek asıl davanın reddine birleşen davanın kabulüne, pek kötü ve onur kırıcı davranış ile evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle tarafların boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin kadına verilmesine çocuklar yararına ayrı ayrı aylık 500,00 TL tedbir ve ayrı ayrı aylık 750,00 TL iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 1.000,00 TL tedbir ve aylık 1.500,00 TL yoksulluk nafakasına, kadın yararına yasal faizi ile birlikte 300.000,00 TL maddî ve 50.000,00 TL manevî tazminata, ziynet eşyası alacağı, ev eşyası alacağı ve mal rejimi tasfiyesi alacağına karar verilmesini talep etmiştir. Ziynet eşyası alacağı, ev eşyası alacağı ve mal rejimi tasfiyesi alacağına ilişkin talepler tefrik edilmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; kadının yetki itirazının reddine karar verilerek yapılan yargılama sonucunda; kadının erkeğe hakaret ettiği ve saygısız davrandığı, kadının çocuklarını alarak eşine haber vermeden evden ayrıldığı; erkeğin; sürekli kavga çıkardığı, evine maddî olarak bakmadığı, "ben ablana çocuklar için katlanıyorum," diyerek aşağıladığı, kadının ailesinin gelmesini istemediği, eve alışveriş yapmayıp kadın birşey istediğinde "git annemlerden al" dediği, davalı kadının çalışmadığı için babasına şikayet ettikleri, erkeğin babasının, kadının babasına, "çalışmıyorsa siktirolup gitsin" dediği, davacı erkeğin de bu duruma sessiz kaldığı ve "babam ne derse o olur" dediği, bu haliyle davacı erkeğin ağır kusurlu, davalı kadının az kusurlu olduğu anlaşılmakla asıl ve kadının birleşen davasının kabulüne, tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, kadının pek kötü muamele ve onur kırıcı davranış nedeniyle açmış olduğu davanın reddine, ortak çocukların yaşı, alıştığı ortam ve görüşleri göz önüne alınarak velâyetinin davalı-davacı anneye verilmesine, baba ile küçükler arasında kişisel ilişki düzenlenmesine, küçüklere fiilen bakan ebeveyn tarafından diğer ebeveyne yönelik nafaka talebinde bulunabileceği anlaşılmakla tarafların ekonomik ve sosyal durumları, küçüklerin yaşı ve hakkaniyet ilkesi gözetilerek çocuklar yararına ayrı ayrı aylık 400,00 TL tedbir ve ayrı ayrı aylık 500,00 TL iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 1.000,00 TL tedbir ve aylık 1.500,00 TL yoksulluk nafakasına, erkeğin tazminat taleplerinin kusur durumu nedeniyle reddine, beklenen menfaatleri zedelenen ve kişilik hakları ihlal edilen kadın yararına yasal faiziyle birlikte 35.000,00 TL maddî ve 30.000,00 TL manevî tazminata, boşanma dosyasında çocuklarla kişisel ilişki düzenlemesi yapıldığından erkeğin birleşen davası konusuz kaldığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
... erkek vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, maddî ve manevî tazminat, velâyet, tedbir, iştirak ve yoksulluk nafakası ile kişisel ilişki yönünden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ileri sürülen istinaf nedenleri, kamu düzenine ilişkin hususlara, dosyadaki belgelere, taraflarca ileri sürülen ve kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle İlk Derece Mahkemesince delillerin takdirinde usul ve yasaya aykırılık görülmemesine göre, davacı- birleşen davalı erkek vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi, maddî ve manevî tazminat, velâyet, kişisel ilişki, tedbir, iştirak ve yoksulluk nafakası yönünden temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tarafları arasında açılan karşılıklı boşanma davasında kusur belirlemesinin yerinde olup olmadığı, kadın yararına maddî ve manevî tazminat ile tedbir, iştirak ve yoksulluk nafakasına hükmedilmesi şartlarının mevcut olup olmadığı ve miktarları ile velâyet ve kişisel ilişki düzenlemesinin çocukların üstün yararına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 4 üncü, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 169 ıncı maddesi, 174 üncü maddesi birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci maddesi, 182 inci maddesi, 324 üncü maddesi, 327 nci maddesi, 330 uncu maddesi, 336 ncı maddesi. 6098 sayılı Türk Boçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre ... erkek vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Velâyet kamu düzenine ilişkin olup, re’sen araştırma ilkesi geçerlidir. Bu nedenle, yargılama sırasında meydana gelen gelişmelerin bile göz önünde tutulması gerekir. Dosya arasında bulunan belge ve bilgilere göre; annenin velâyet görevini gereği gibi yerine getirip getirmeyeceği, velâyetin anneye verilmesi halinde çocuklar için herhangi bir risk oluşup oluşmayacağı, ortak çocukların anne ve baba yanındaki barınma ve yaşama koşullarını değerlendirir içerikte, idrak çağında olduğu anlaşılan çocukların velâyet hakkındaki tercihi de sorularak, taraflarla ve çocuklarla görüşen 3 kişilik uzman heyetinden yeniden ayrıntılı sosyal inceleme raporu alınması ve tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucu uyarınca karar verilmesi gerekirken, velâyet konusunda yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının velâyet düzenlemesi yönünden ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.İlk Derece Mahkemesi kararının velâyet düzenlemesi yönünden BOZULMASINA, bozma nedenine göre kişisel ilişki düzenlemesine ve iştirak nafakasına yönelik temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
3.... erkek vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozma kapsamı dışında kalan temyize konu bölümlerinin 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, karardan bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
15.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.