"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/253 E., 2023/539 K.
KARAR : Kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen karşılıklı boşanma davalarında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının, erkek yararına hükmedilen maddî ve manevî tazminatın az olduğu gerekçesiyle, bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; talebin kısmen kabulü ile 250.000,00 TL maddî, 250.000,00 TL manevî tazminatın kesinleşme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte kadından alınarak erkeğe verilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
... erkek vekili dava ve karşı davaya cevap dilekçesinde; kadının sadakatsiz olduğunu ve evlilik birliğinin kadının kusurlu davranışları sebebiyle temelinden sarsıldığını iddia ederek; tarafların öncelikle zina, mümkün olmazsa evlilik biriliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına ve erkek yararına yasal faizi ile birlikte 750.000,00 TL maddî, 750.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde; evlilik birliğinin erkeğin kusurlu davranışları sebebiyle temelinden sarsıldığını iddia ederek; asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne, tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, kadın yararına 750.000,00 TL maddî, 750.000,00 TL manevî tazminata ve ortak konutta kalan kişisel eşyaların kadına iadesine hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 01.12.2020 tarihli ve 2019/419 Esas, 2020/597 Karar sayılı kararı ile; kadının zinasının sübut bulduğu, boşanmaya sebebiyet veren olaylarda zina yapan kadının tam kusurlu olması ve erkeğin kusurunun ispatlanamamış olması nedeniyle kadının davasının reddi ile erkeğin davasının kabulüne, tarafların kadının zinası nedeniyle boşanmalarına ve boşanma sebebiyle mevcut veya beklenen menfaatleri zedelenen ve kişilik hakları saldırıya uğrayan erkek eş yararına maddî ve manevî tazminata hükmedilmesi gerektiği gerekçesi ile; kadının davasının reddine, erkeğin davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun(4721 sayılı Kanun) 161 inci maddesi uyarınca boşanmalarına, kadının maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddine ve erkek yararına hükmün kesinleşmesi tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte 75.000,00 TL maddî, 50.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı davalı erkek vekili tazminatların miktarı ve davalı-davacı kadın vekili her iki dava yönlerinden istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 20.06.2022 tarihli ve 2021/63 Esas, 2022/1037 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde kadının zinasının kamera kayıtları ve fotoğraflar ile sabit olduğu belirtilmişse de hukuka aykırı olarak elde edilen bu delillerin hükme esas alınamayacağı ancak zinanın dosya kapsamındaki tanık beyanları ile de ispatlandığı; kararın gerekçesinde erkeğin boşanmaya sebebiyet verecek kusurlu bir davranışının bulunmadığı belirtilmişse de, tanık ifadelerine göre eşine hakaret edip aşağılayan erkeğin az da olsa kusurlu bulunduğu; boşanmaya sebebiyet veren olaylarda zina yapan kadının ağır, eşine hakaret edip aşağılayan erkeğin az kusurlu olması sebebiyle kadının davasının da kabulünün gerektiği, İlk Derece Mahkemesince kadının davasının reddinin doğru olmadığı ve istinafa konu sair yönlerden kararın usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle; kadının hükmün gerekçesine, kusur belirlemesine, reddedilen karşı davaya yönelik istinaf itirazlarının kabulüne, kusur belirlemesine ilişkin gerekçenin yukarıda açıklandığı şekilde düzeltilmesine, her iki dava yönünden yeniden esas hakkında hüküm tesisi gerektiğinden İlk Derece Mahkemesi kararının tamamının kaldırılarak her iki davanın kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 161 inci ve 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, kadının maddî ve manevî tazminat taleplerinin reddine ve erkek yararına hükmün kesinleşmesi tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte 75.000,00 TL maddî, 50.000,00 TL manevî tazminata ve erkeğin tüm, kadının sair istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı ... erkek vekili kadının davasının kabulü, gerekçe, kusur belirlemesi, tazminatların miktarı, faiz başlangıç tarihi ve ortak konutun tahsisi talebi; davalı-davacı kadın vekili tarafından erkeğin davasının kabulü, kusur belirlemesi, tazminatlar ve kişisel eşyaların teslimi talebi yönlerinden temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Dairenin 20.12.2022 tarihli kararı ile; tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, kişilik haklarına yapılan saldırı ile ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında erkek yararına takdir edilen maddî ve manevî tazminat miktarının az olduğu gerekçesiyle; Bölge Adliye Mahkemesi kararının erkek yararına tazminat miktarları yönünden bozulmasına, bozmanın kapsamı dışındaki temyize konu hükümlerin onanmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma kararına uyularak 250.000,00 TL maddî, 250.000,00 TL manevî tazminatın kesinleşme tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz ile birlikte kadından alınarak erkeğe verilmesine ve bozma sonrası yapılan istinaf yargılaması için erkek yararına vekâlet ücreti takdirine yer olmadığına karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.... erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; erkek tararına hükmedilen tazminatların miktarının günün ekonomik koşulları göz önüne bulundurulduğunda az olduğunu, bozma kararı sonrası duruşmalı olarak yapılan istinaf yargılaması için erkek yararına vekâlet ücretine hükmedilmemesinin doğru olmadığını ve kararın bu nedenlerle usul ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek; beyanla tazminatların miktarı ve istinaf yargılaması için yararına vekâlet ücretine hükmedilmemesi yönlerinden kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Davalı-davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde özetle; boşanmaya sebebiyet veren olaylarda erkeğin kusurlu olduğunu, erkeğin davasını hukuka uygun deliller ile kanıtlayamadığını, tarafların ekonomik durumu dikkate alındığında tazminat miktarlarının fazla olduğunu ve kararın bu nedenlerle usul ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek; kesinleşen hususlar ve tazminatların miktarı yönlerinden kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, erkek yararına hükmedilen tazminatların miktarı dışındaki hususlar kesinleşmiş olmakla, temyize konu edilemeyeceğinden, bozma kararına uyulmasına karar veren Bölge Adliye Mahkemesi'nin bozmanın amacına uygun karar verip vermediği, erkek yararına hükmedilen tazminatların miktarının hakkaniyete uygun olup olmadığı ve bozma sonrası kanun gereği duruşma açılarak yapılan istinaf yargılaması için erkek yararına vekâlet ücretine hükmedilip hükmedilmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü ve 174 üncü maddeleri. 6098 sayılı Türk Boçlar Kanunu'nun 50 ve 51 inci maddeleri. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 04.03.2021 tarihli ve 2021/2-96 Esas, 2021/205 Karar sayılı kararı.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinin artık mümkün olmadığı gibi bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak oluşturan yönlerin de yeniden incelenmesinin hukuken mümkün olmadığı ve özellikle Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 04.03.2021 tarihli ve 2021/2-96 Esas, 2021/205 Karar sayılı kararında da belirtildiği gibi bozma sonrası kanun gereği duruşmalı olarak yapılan istinaf yargılaması için vekâlet ücretine hükmedilemeyeceği anlaşılmakla taraf vekillerinin temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.