"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Van Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/828 E., 2022/1027 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Van 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/313 E., 2022/132 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince her iki davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına karar verilmiştir.
Kararın ... erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı ... erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
... erkek vekili dava ve karşı davaya cevap dilekçesinde özetle; tarafların sevgi ile başlayan evliliklerinin davalının olumsuz davranışlar göstermesi sebebiyle çekilmez bir hal aldığını, davalının psikolojik sıkıntıları olduğunu, müşterek çocuğa kötü davrandığını, evi terk ederek gittiğini, müvekkilinin ve ailesinin tüm uğraşlarına rağmen dönmediğini belirterek tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebi ile boşanmalarına ortak çocuğun velâyetinin müvekkiline verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı kadın vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; davacının kusurlu davranışları sebebiyle evlilik birliğinin çekilmez hal aldığını, davacının müvekkilini toplum içerisinde ... düşürecek hareketlerde bulunduğunu, müvekkilini darp ettiğini,bu nedenle müvekkilinin ailesinin yanına sığınmak durumunda kaldığını, davacı tarafın haksız ve mesnetten yoksun iddialarının nazara alınmayarak taleplerinin reddine, karşı davalarının kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebi ile boşanmalarına ortak çocuğun velâyetinin müvekkiline verilmesine, çocuk yararına aylık 1.000,00 TL tedbir-iştirak nafakasına, müvekkili yararına aylık 1.250,00 TL tedbir- yoksulluk nafakasına, 100.000,00 TL maddî 100.000,00 TL manevî tazminata ve müvekkiline ait ziynet eşyalarının iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; boşanmaya sebebiyet veren olaylarda ... erkeğin evine, eşine ve çocuğuna karşı ilgisiz ve sorumsuz davrandığı, eşinin ve çocuğunun ihtiyaçları ile ilgilenmediği, ortak konuta geç ve alkollü şekilde geldiği, bazen de gelmediği, eşini evde yalnız bıraktığı, kadının ve çocuğun ihtiyaçlarının erkeğin babası tarafından karşılandığı, sadakat yükümlülüğünü ihlal ettiği, kadına fiziksel şiddet uyguladığı, toplum içerisinde "aptal, geri zekalı" gibi aşağılayıcı ve ... düşürücü ifadeler kullandığı, ortak çocuk ...'in de babasının bu söylemlerinden etkilenerek annesine "senin aklın yok, babam seni döver, amcam seni döver" şeklinde yaşına uygun olmayan ifadeler kullandığı, davalı-davacı kadının ise evlilikten önce psikolojik tedavi gördüğünü erkekten ve ailesinden gizlediği, sosyal medya hesabında soyadını kızlık soyadı olarak değiştirdiği ve ilişkisi yok şeklinde durum bildirimi yaptığı tarafların kusurlu davranışları evlilik birliğini ve ortak hayatı sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarstığı, boşanmaya sebep olan olaylarda her iki tarafın da kusuru bulunmakla birlikte ... erkeğin kadına nazaran daha fazla kusurlu olduğu, tarafların fiilen ayrı yaşadıkları ve bu durumu benimsedikleri, evlilik birliğinin devamında taraflar, ortak çocuk ve toplum bakımından korunmaya değer bir yarar kalmadığı, bu anlamda her iki tarafın da dava açmakta haklı olduğu kanaatine varıldığından taraflarca karşılıklı olarak açılan boşanma davalarının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası uyarınca boşanmalarına, müşterek çocuğun yaşı, eğitim durumu, tarafların ortak çocuk için sağlayabilecekleri sosyal, ekonomik ve kültürel imkanlar ile annenin velâyet talebinin bulunmadığı hususları gözetilerek ortak çocuk ...'in velâyetinin davacı- davalı babaya verilmesine, ortak çocuğun anne sevgisi ve şefkatine olan ihtiyacı dikkate alınarak müşterek çocuk ile davalı-davacı anne arasında kişisel ilişki kurulmasına, tarafların gerçekleşen sosyal ve ekonomik durumları, boşanmaya sebep olan olaylardaki kusur durumları, evli kaldıkları süre, ihtiyaçları ve boşanma ile birlikte davalı kadının yoksulluğa düşeceği (asgari ücret seviyesinde gelirinin bulunmasının kadını yoksulluğa düşmekten kurtarmayacağı) hususları nazara alınarak davalı-karşı davacı kadın yararına aylık 300,00 TL tedbir, yoksulluk nafakasına, tarafların gerçekleşen sosyal ve ekonomik durumları, boşanmaya sebep olan olaylardaki kusur durumları, tespit edilen kusurlu davranışlarının ağırlığı ve çeşitliliği, günün ekonomik koşulları, paranın alım gücü ve hakkaniyet ilkesi de gözetilmek suretiyle kadın yararına 20.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminata (kararın kesinleşmesinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte) davalı-davacı kadının ziynet eşya alacağı talebine yönünden, kadın vekilinin karşı dava dilekçesinde, müvekkiline düğünde takılan takılara erkek tarafından zorla el konulduğunu ve bir daha müvekkiline iade edilmediğini ileri sürerek söz konusu ziynet eşyalarının iadesine karar verilmesini talep edildiği, erkeğin sattığı ziynet eşyalarını iade şartı olmaksızın aldığını ispatlayamadığı, kadının talebini ıslah ettiği, ıslah dilekçesi ile istenen ve iade kapsamında kaldığı noktasında tereddüt bulunmayan ziynet eşyaları (8 adet 22 ayar 25 gram bilezik, 1 adet 22 ayar 150 gr ağırlığında badem set ve 4 adet 22 ayar yüzük) ile sınırlı olarak iade kararı verildiği, dava dilekçesiyle talep edilen ve fakat ıslah dilekçesinde istenmeyen ziynet eşyaları iade kapsamı dışında tutularak iade kapsamı dışında tutulan (reddedilen) ziynet eşyaları üzerinden karşı taraf yararına yargılama gideri ve vekâlet ücretine hükmedilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı karşı davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davalı tarafın da asgari ücreti olarak çalıştığını, yoksulluk nafakası şartlarının oluşmadığını, müvekkilinin evlilik birliğinin sona ermesinde kusurunun bulunmamasına karşın, takdir edilen maddî ve manevî tazminat miktarları oldukça yüksek olup, verilen kararın kaldırılması gerektiğini, kadının ziynet alacağını ispat edememiş olup ziynet alacağının reddine karar verilmesini beyan ederek mahkeme kararının kaldırılması talebinde bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı- davalı erkeğin mahkemece kabul edilen kusurlarının gerçekleştiği, boşanmaya neden olan olaylarda davacı davalının daha fazla kusurlu olduğu, İlk Derece Mahkemesinin davanın kabulüne dair kararında usule ve esasa ilişkin herhangi bir aykırılığın bulunmadığı, dosyaya sunulan ve toplanan delillerin değerlendirilmesinde, kanunun olaya uygulanmasında, gerekçede ve kusur belirlemesinde hata edilmediği, tarafların boşanmaya neden olan olaylardaki kusur dereceleri kapsamında belirlenen manevî tazminat ve maddî tazminat miktarının yerinde olduğu, tarafların sosyal ve ekonomik durumlarına göre kadın yararına hükmedilen nafaka miktarlarının yerinde olduğu gerekçesi ile ... erkek vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde ... erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
... erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek kadının çalıştığını ve ailesi ile birlikte kaldığını. Kendisinin kirada oturduğunu ve ortak çocuğun velâyetinin kendisinde olduğunu beyan ederek davalı-davacı kadın lehine yoksulluk nafakası şartlarının oluşmadığını, evlilik birlikteliğinin sona ermesinde davalı-davacı kadının kusurlu olmasına rağmen tazminat miktarının fahiş olduğunu beyan ederek kararın bozulmasını kusur belirlemesi, tazminatlar, nafakalar yönlerinden talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, boşanmaya sebep olan olaylarda kusurun hangi tarafta olduğu, kadın yararına hükmedilen tazminat ve nafakaların yasal koşullarının oluşup oluşmadığı, miktarlarının dosya kapsamına ve hakkaniyete uygun olup olmadığı asgari ücret seviyesindeki gelirin kişiyi yoksulluktan kurtarıp kurtarmayacağı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri. 4721 sayılı Kanun'un 166 ıncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 174 üncü ve 175 ... maddeleri. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 nci ve 51 ... maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup ... erkek vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.