"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı asıl dava dilekçesinde; davalı ... AŞ'ye (Securitas Şirketi) ait işyerinde çalışmakta iken noter aracılığıyla ihtar göndererek ... sözleşmesini ... taraflı olarak feshettiğini, ancak işten çıkış bildirgesinin 29 kod ile bildirilmesi nedeniyle hiçbir yerde ... bulamadığını belirterek mağduriyetinin telafi edilmesini, maddi ve manevi tazminat hakkının saklı kalması kaydıyla ... çıkış kodunun değiştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili, zamanaşımı def'inde bulunmuş, davacının ... sözleşmesinin devamsızlık sebebiyle ve haklı nedenle feshedilerek, işten ayrılış nedeninin de Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) bu şekilde bildirildiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
2. Davalı SGK Başkanlığı vekili; derdestlik, husumet, hak düşürücü süre ve yetki itirazı ile zamanaşımı def’inde bulunmuş, Kurumlarının işlemlerinin yasal mevzuat gereği yapılmış olduğunu, herhangi bir hukuka aykırılık ve yanlışlık bulunmadığını, dava konusu uyuşmazlık nedeni ile Kuruma usulüne uygun bir başvuru olup olmadığının resen araştırılarak başvuru olmaması hâlinde davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ... 3. ... Mahkemesinin 29.03.2016 tarihli ve 2013/581 Esas, 2016/246 Karar sayılı dosyasının incelenmesinden davacı ... ... tarafından içlerinde işbu davanın davalısı Securitas Şirketinin de bulunduğu davalılar aleyhine açılan işçilik alacağı davasında, davacının davalı işveren bünyesinde 27.04.2011 - 14.08.2013 tarihleri arasında çalıştığı, ... sözleşmesinin davacı tarafından noterden keşide edilen ihtarname ile fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi sebebiyle haklı olarak feshedildiği, bu hususunun aksinin davalı işverence ispatlanamadığından, davacının kıdem tazminatına hak kazandığı anılan kararın gerekçesinde belirtilerek davacının kıdem tazminatı ve fazla çalışma ücreti alacağının hüküm altına alındığı ve söz konusu dosyada verilen kararın Dairemizin 15.....2020 tarihli ve 2017/15740 Esas, 2020/5582 Karar sayılı ilâmı ile onandığı ve böylece davacının ... sözleşmesinin haklı nedenle kendisi tarafından feshedildiği hususunun kesinleşmiş olduğunun anlaşıldığı, bu durumda işten çıkış kodunun 25 olduğunun açık olduğu, hâl böyle iken işveren tarafından SGK'ya bildirilen sigortalı işten ayrılış bildirgesinde sigortalının işten ayrılış nedeni olarak gösterilen 29 kodunun gerçeğe uygun olmadığı, davacının işten ayrılış kodunun 25 olarak düzeltilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davalı ... vekili istinaf başvurusunda; davacının ... sözleşmesinin devamsızlık yapması neticesinde haklı nedenle feshedildiğini, SGK'ya gerekli bildirimlerin bu doğrultuda yapılmış olup işten ayrılış bildirgesinin davalı Kurumca düzenlendiğini, davacının işten ayrılış kodunun değiştirilmesi yönündeki kararın hukuki ve maddi dayanaktan yoksun olduğunu ileri sürmüştür.
2. Davalı SGK Başkanlığı vekili istinaf başvurusunda; Kurum işlemlerinin yasal mevzuat gereği yapılmış olup herhangi bir hukuka aykırılık ve yanlışlık bulunmadığını, dava konusu uyuşmazlık nedeni ile Kuruma usulüne uygun bir başvuru olup olmadığının resen araştırılarak başvuru olmaması hâlinde davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, işten ayrılma kodu bildirim işleminin haksız olduğunun tespiti ve iptaline ilişkin davanın hukuki yarar yokluğu nedeni ile reddine karar verilmesi gerektiği ileri sürülmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, vakıa mahkemesi hâkiminin objektif, dosyadaki verilerle çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalılar vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı ... vekili temyiz başvurusunda; istinaf başvurusundaki sebepleri tekrar etmiş ve Bölge Adliye Mahkemesince eksik inceleme ile karar verildiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı SGK Başkanlığı vekili temyiz başvurusunda; istinaf başvurusundaki sebepleri tekrar etmiş ve Bölge Adliye Mahkemesince eksik inceleme ile karar verildiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, işten ayrılış bildirgesindeki ayrılış kodunun gerçeği yansıtıp yansıtmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 ... maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... vekilinin tüm, davalı SGK vekilinin ise aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Belirtmek gerekir ki işten ayrılış kodunun düzeltilmesine yönelik tespit davalarının yasal muhatabı işveren olup SGK'ya husumet yöneltilmesi doğru değildir. Davalı SGK'ya yönelik açılan davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken hatalı değerlendirme ile davanın kabul edilmesi bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurularının esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davalı ... Şirketine iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.