"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1770 E., 2022/2167 K.
DAVA TARİHİ : 06.05.2022
HÜKÜM/KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İzmir 15. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/308 E., 2022/449 K.
Taraflar arasındaki mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Davacı erkek vekili dava dilekçesinde; fazlaya ilişkin hakları saklı kalması kaydı ile davalı ile müvekkili arasında evlilik süresince devam eden mal rejimi tasfiye edilerek müvekkili tarafından 35 MA 8328 plakalı aracın alınmasında yapılan 150.000,00 TL katkının tasfiyenin sona ermesinden itibaren yürütülecek yasal faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
2.Vekâletnamesinde feragat yetkisi bulunan davacı erkek vekili 20.06.2022 tarihli dilekçesinde; davadan feragat etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kadın vekili cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıdaki başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde; tarafların beyanlarını içeren dilekçelerin diğer tarafa tebliğ edilmeden, duruşma açılmadan tarafların beyanları alınmadan karar verilmesnin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek istinaf yoluna başvurmuştur.
2.Davacı erkek vekili istinaf süresi dolduktan sonra sunduğu 29.09.2022 tarihli dilekçe ile de ek açıklamalarda bulumuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda başlıkta tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, vekâletnamesinde davadan feragat yetkisi bulunan davacı vekilinin 21.06.2022 havale tarihli "davadan feragat istemimizi içerir" konulu dilekçesiyle davadan feragat edildiğini bildirdiği; hukuki netice doğuracak bir iradenin (feragatin) 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda (6098 sayılı Kanun) belirtilen iradeyi sakatlayan hata (yanılma), hile (aldatma), ikrah (korkutma) gibi bir sebebe dayalı olarak yapıldığının saptanması hali dışında, feragat beyanından dönülmesi mümkün olmadığı, davacı tarafından istinaf dilekçesinde bu yönde bir iddia ileri sürülmediğine göre İlk Derece Mahkemesince davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön görülmediği gerekçesiyle; başvurunun esastan reddine reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde; feragat dilekçesindeki ifadelerin açık ve net olmadığını, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (6100 sayılı Kanun) uyarınca geçerli bir feragat dilekçesi olmadığını, müvekkilinin beyanının sakatlandığını, bu hususta 29.09.2022 tarihli dilekçelerinin dikkate alınmadığını, davalının sadakatsiz eylemleri nedeniyle müvekkilinin boşanma davası açtığını, davalının hileli davranışları nedeniyle müvekkilinin iradesinin sakatlandığını, irade sakatlığına ilişkin delilleri toplanmadan karar verildiğini; doğmamış bir haktan feragat edilemeyeceğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, feragat beyanının geçerli olup olmadığı, iradenin sakatlanıp sakatlanmadığı, istinaf süresinden sonra sunulan dilekçedeki itirazların istinaf incelemesinde dikkate alınıp alınmayacağı noktasında toplanmaktadır. Dava, mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 307 inci ve devamı maddeleri, 355 nci maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 6098 sayılı Kanun'un 30 uncu ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Feragat, davacının talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçmesi (6100 sayılı Kanun) olup; feragatin açık, kesin, kayıtsız ve şartsız olması gerekir (6100 sayılı Kanun md. 309/3,4)
2.Davaya son veren taraf işlemlerinden biri olan feragat, davacının mahkemeye karşı yapacağı tek taraflı bir irade beyanı ile olur (6100 sayılı Kanun md.309/1). Feragatin geçerliliği için bunun davalı ve mahkeme tarafından kabul edilmesine gerek yoktur (6100 sayılı Kanun md. 309/2).
3.Yukarıda açıklanan kanuni düzenlemelere göre yapılan incelemede; somut olayda, Mahkemece davanın feragat nedeniyle reddine karar verilmiş ise de, karar hatalı olmuştur. Şöyle ki, davacı erkek vekilinin sunduğu 20.06.2022 tarihli 'Davadan feragat istemimizi içerir.' başlıklı dilekçenin açıklamalar kısmında '...işbu boşanma davasından vazgeçiyoruz/feragat ediyoruz. ...' yazdığı, işbu davanın mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olduğu anlaşılmakla, davacı vekilinin feragat dilekçesi her ne kadar işbu dava dosyası esası yazılarak dosyaya sunulmuş ise de içerik olarak işbu davadaki talep sonucundan kısmen veya tamamen vazgeçildiği açıkça ve tereddütsüzce anlaşılamamaktadır. O halde, davacı vekilinin işbu davadaki talep sonucuna yönelik açık ve geçerli feragati olduğundan söz edilemeyeceğinden Mahkemece, yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuş, bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.