"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/280 E., 2023/446 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Elmadağ Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2020/72 E., 2021/579 K.
Taraflar arasındaki karşılıklı açılan boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davaların kabulüne, tarafların boşanmalarına ve fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı- davacı erkek vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı- davalı kadın vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı- davalı kadın vekili dava ve karşı davaya cevap dilekçesinde özetle; erkeğin aile olma bilincine varamadığını, bekar hayatını özlediğini söylediğini, önemsemediğini, kendi isteğini ön planda tuttuğunu, yalnızlaştırdığını, hastalandığında umursamadığını, fiziksel ve ekonomik şiddet uyguladığını, hakaret ve tehdit ettiğini, psikolojik baskı uyguladığını, eline geçeni fırlattığını, çocuk ile ilgilenmediğini, çocuğa şiddet uyguladığını,aşırı bağırmaları sonrasında çocukta kekemelik sorunu çıktığını, birlik görevlerini yerine getirmediğini, üçüncü kişilerin yanında bağırdığını, annesinin de küçümsediğini, aşağıladığını, ailesinin müdahalesine sessiz kaldığını, aldattığını, sosyal medyada mesajlaştığını, en son da hakaret ettiğini, evden kovduğunu iddia ederek 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 336 ncı ve 337 nci maddeleri gereğince adli yardım talebinin kabulüne, 4721 sayılı Türk Medeni Kanun'un (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesi gereğince davasının kabulüne tarafların boşanmalarına, velâyetin anneye verilmesine, çocuk yararına aylık 1.500,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 2.500,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, kadın yararına 150.000,00 TL maddî, 150.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı- davacı erkek vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; kadının psikolojik sorunları olduğunu gizlediğini, hakaretlerinin erkeği tedirgin ettiğini, tedaviden kaçındığını, sadakat yükümlülüğünü ihlal ettiğini, bir çok kez evi terk ettiğini, beş yıllık evliliğin iki yıla yakınını ailesinin yanında geçirdiğini, kıskanç olduğunu, hor gördüğünü, küçük düşürdüğünü, şiddet uyguladığını,hakaret ettiğini, başka arayışlara girdiğini, toplum ahlakını bozacak davranışlarda bulunduğunu ileri sürerek 4721 sayılı Kanun’un 166 ncı maddesi gereğince asıldavanın reddine, davasının kabulüne, tarafların boşanmalarına, velâyetin babaya verilmesine, erkek yararına 150.000,00 TL maddî ve 150.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile erkeğin kadına karşı toplum içerisinde bağırdığı, salak, mal diyerek hakaretlerde bulunduğu, bundan adam olmaz diyerek aşağılayıcı ve küçük düşürücü sözler söylediği, çok sert davrandığı, evden kovduğu kadının ise erkeğe karşı tokat atarak şiddet uyguladığı, hem cinsine karşı mesaj atarak eşcinselliğe dair davranışlarda bulunduğu, boşanmaya sebep olan olaylarda tarafların eşit kusurlu olduğu gerekçesi ile 4721 sayılı Kanun’un 166 ncı maddesi gereğince davaların kabulüne, tarafların boşanmalarına, velâyetin anneye verilmesine, çocuk yararına aylık 750,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, kadın yararına aylık 1.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, tarafların tazminat taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı- davalı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur belirlemesi ve buna bağlı olarak erkeğin davasının kabulüne karar verilmesinin, tazminat taleplerinin reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın erkeğin kabul edilen boşanma davası, kusur belirlemesi, reddedilen tazminat talepleri yönünden kaldırılmasını, yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalı- davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; kusur belirlemesinin ve kadının davasının kabulü, velâyetin anneye verilmesinin, kadın yararına nafakaya hükmedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın kadının kabul edilen boşanma davası, kusur belirlemesi, velâyet, nafakalar ve reddedilen tazminat talepleri yönünden kaldırılmasına yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Mahkemece kadının erkeğe tokat atarak şiddet uyguladığı vakıası kusur olarak yüklenilmiş ise de tanık anlatımından bu vakıanın zamanının belli olmadığı, kadına zamanı belli olmayan bu vakıa nedeniyle kusur yüklenemeyeceği, kadının hem cinsine karşı mesaj atarak eşcinselliğe dair davranışlarda bulunduğu vakıasının ise ispatlanmadığı, ispatlanmayan vakıanın kusur olarak yüklenilmesinin mümkün olmayacağı; İlk Derece Mahkemesince belirlenen ve gerçekleşen kusurlu davranışlara göre erkeğin boşanmaya sebep olan olaylarda tamamen kusurlu olduğu; kadın yararına tazminat koşullarının oluştuğu gerekçesi ile 6100 sayılı Kanun’un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin ikinci alt bendi gereğince davacı- davalı kadın vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurmak suretiyle kusurun gerekçesinin düzeltilmesine, 4721 sayılı Kanun’un 166 ncı maddesi gereğince erkeğin davasının reddine, kadın yararına 150.000,00 TL maddî ve 100.000,00 TL manevî tazminata; davalı- davacı erkek vekilinin tüm, davacı- davalı kadın vekilinin diğer itirazlarına konu istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun’un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin birinci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı- davacı erkek vekili temyiz başvuru dilekçesinde özetle; aşamalardaki beyanlarını tekrarlamakla birlikte, kadının tam kusurlu olduğunu, davasının tüm talepleri ile reddine karar verilmesinin gerektiğini, davasının ve tüm taleplerinin kabulüne karar verilmesinin gerektiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının her iki dava yönünden bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davacı- davalı kadın vekili katılma yoluyla temyiz başvuru dilekçesinde özetle; belirlenen kusurlara göre hükmedilen tazminat ve nafaka miktarlarının az olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının tazminat ve nafaka yönünden bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, karşılıklı açılan boşanma davasında taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamında imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, davaların reddine ve kabulüne karar verilmesinin hatalı olup olmadığı, tazminat koşullarının kimin yararına oluştuğu, tazminat ve nafaka miktarlarının uygun olup olmadığı ile velâyet düzenlemesinin çocuğun yüksek yararına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesi, 166 ncı madde, 174 üncü, 175 inci, 182 nci, 330 uncu 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesi ile 371 inci maddesi. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre kadın vekilinin tüm, erkek vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir .
2.Tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumlarına, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur derecelerine, paranın alım gücüne, kişilik haklarına yapılan saldırının ağırlığı ile ihlal edilen mevcut ve beklenen menfaatlerin kapsamına nazaran, kadın yararına hükmolunan maddî ve manevî tazminat çoktur. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesindeki hakkaniyet ilkesi ile 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 6098 sayılı Kanun'un 50 nci ve 51 inci madde hükümleri nazara alınarak, daha uygun miktarda maddî - manevî tazminat takdiri gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının maddî ve manevî tazminat miktarları yönünden erkek yararına BOZULMASINA,
2.Davacı-davalı kadın vekilinin tüm, davalı-davacı erkek vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmanın kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Adli yardımdan yararlanması sebebi ile başlangıçta alınmamış olan aşağıda yazılı karar ve ilam harcı ile temyiz başvuru harcının temyiz eden ...'ye yükletilmesine,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde temyiz eden ...'e iadesine,
Dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 03.06.2024 tarihinde oy birliği ile karar verilmiştir.