"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
SAYISI : 2021/501 E., 2022/53 K.
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki karşılıklı boşanma davasından dolayı bozma sonrası yapılan yargılama sonunda, Mahkemece her iki davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
... kadın vekili dilekçeler aşamasında özetle; erkeğin kendisini aşağıladığını, azarladığını, küfür ettiğini, fiziksel şiddet uygulayarak evden attığını, başka kadınlarla uzun süre telefonla konuştuğunu ve mesajlaştığını, evden çıkarken davacıya para bırakmadığını, her fırsatta onu istemediğini, yanından gitmesini istediğini söylediğini, evden kovduğunu, bu nedenle davacının İskenderun'a yerleştiğini, davacının eşyalarını dahi ortak konuttan alamadığını, davalının sistematik bir şekilde devam eden şiddet içerikli davranışları nedeniyle davacının psikolojik destek aldığını, davalının tamamen kusurlu olduğunu belirterek tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeni ile boşanmalarına, aylık 2.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası ile karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte 100.000,00 TL maddî, 100.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı-davacı erkek vekili dilekçeler aşamasında özetle; kadının ...'da bulunan ortak haneyi yokluğunda terk ettiğini, kullandığı telefonun yeğenine ait olduğunu ve davacıyı aldatmasının söz konusu olmadığını, davacının davalıyı istemediğini, beğenmediğini, evlendiğine pişman olduğunu söylediğini, davacının ortak haneyi ölen eşinin fotoğraflarıyla süslediğini, davacının ağlayarak ölen eşini hatırladığını söylediğini, boynunda eski eşinin kolyesini taşıdığını, birlik görevlerini yapmadığı hakaret ettiği gerekçesi ile kadının davasının reddine kendi davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına, yararına 20.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece, erkeğin kadına şiddet uyguladığı, hakaret ettiği, başka kadınlara uygunsuz kelimeler kullandığı, güven sarsıcı davranışlarda bulunduğu, kadının ise erkeğe hakaret ettiği, erkeğin ağır kusurlu olduğu gerekçesi ile davanın kabulü ile tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeni ile boşanmalarına, kadın yararına aylık 150,00 TL tedbir, 300,00 TL yoksulluk nafakasına, kesinleşme tarihinden işleyecek yasal faizi ile 15.000,00 TL maddî, 15.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde taraflarca temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Daire 15.02.2017 tarihli kararı ile kısa kararda tazminatlara işletilecek faize ilişkin hüküm kurulduğu halde gerekçeli kararda kurulmayarak kısa karar gerekçeli karar arasında çelişki oluşturulduğu gerekçesi ile karar bozulmuş, bozma sebebine göre diğer temyiz itirazların incelenmediği belirtilmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemece; gerekçenin bir bölümünde erkeği kadına şiddet uyguladığı, hakaret ettiği, başka bayanlara karşı uygunsuz kelimeler kullandığı, normalden fazla şekilde başka kadınlarla görüşmeler yaparak güven sarsıcı davranışlarda bulunduğu, kadının da erkeğe hakaret ettiği, erkeğin ağır kusurlu olduğu, başka bir bölümünde kadının kusurunun bulunmadığı belirtilerek, erkeğin açtığı birleşen davanın reddine, kadının asıl davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına, kadın yararına aylık 150,00 TL tedbir, 10.08.2017 tarihinden itibaren boşanma hükmünün kesinleşmesine kadar aylık 300,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, yasal faizi ile birlikte 7.500,00 TL maddî, 10.000,00 TL manevî tazminata karar verilmiş, karara karşı, süresi içinde taraflar temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Daire 18.12.2018 tarihli kararı ile; karar gerekçesinde tarafların kusurlu davranışları açıklanarak ve ... kadına da kusur yüklenerek, bir bentte davalı-davacı erkeğin ağır kusurlu olduğu, diğer bir bendinde ise davalı-davacı erkeğin tam kusurlu olduğuna kanaat getirildiği belirtilerek gerekçe içinde çelişki yaratıldığı gerekçesi ile karar bozulmuş, sair temyiz itirazların incelenmesine yer olmadığı belirtilmiştir.
C. Üçüncü Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemece; erkeğin kadına şiddet uyguladığı, hakaret ettiği, güven sarsıcı davranışlarda bulunduğu, buna karşın kadının kusurlu davranışının bulunmadığı gerekçesi ile erkeğin davasının reddine kadının davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına, kadın yararına, aylık 150,00 TL tedbir nafakasının dava tarihinden 10.08.2017 tarihine kadar aynen devamına, bu tarihten itibaren boşanma hükmünün kesinleşmesine kadar aylık 300,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası, yasal faizi ile birlikte 10.000,00 TL maddî, 7.500,00 TL manevî tazminata karar verilmiş, karar süresi içinde kadın tarafından tazminat ve nafaka miktarları yönünden, erkek tarafından ise; her iki dava yönünden temyiz edilmiştir.
2. Daire 27.11.2019 tarihli kararı ile; Mahkemece kadının davasının kabulü, erkeğin davasının reddine karar verilmişse de; yapılan yargılama ve toplanan delillerden, kadının da eşini, ölen eski eşi ile sürekli kıyaslayarak hakaret edip, aşağıladığı, eski eşine ait fotoğrafları evde görünür yerlerde bulundurduğu anlaşılmakla erkeğinde dava açmakta haklı olduğu ve erkeğin boşanma davasının da kabulü gerekirken, yetersiz gerekçe ile davasının reddinin doğru olmadığı belirtilerek karar bozulmuş, bozma sebebine göre yeniden hüküm kurulması gerekli hale gelen kadının kabul edilen davası ve boşanmanın fer'îlerine yönelik diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığı belirtilmiştir. ... kadının karar düzeltme talebi reddedilmiştir.
D. Dördüncü Bozma Kararı
1. Bozmaya uyan Mahkemece; gerekçenin bir bölümünde erkeğin şiddet uyguladığı, hakaret ettiği, güven sarsıcı davranışlarda bulunduğu, buna karşın kadının erkeği ölen eski eşi ile sürekli kıyaslayarak hakaret edip aşağıladığı, eski eşine ait fotoğrafları evde görünür yerlerde bulundurdu ancak, kadının daha az kusurlu olduğu, diğer bir bölümünde kadın kusursuz olup, toplanan delillerde davacı kadının ağır ya da eşit kusurlu olmadığı, başka bir bölümünde kadının eşit kusurlu olduğu belirtilerek; her iki davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, kadın yararına dava tarihinden aylık 150,00 TL, 10.08.2017 tarihinden itibaren aylık 300,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakası, 10.000,00 TL maddî 7.500,00 TL manevî tazminata, erkeğin manevî tazminat talebinin reddine karar verilmiş, karar süresi içinde kadın tarafından, kusur belirlemesi, tazminatların ve nafakaların miktarları yönünden; davalı-davacı erkek tarafından ise kusur belirlemesi, tazminatlar ve nafakalar yönünden temyiz edilmiştir.
2. Daire 14.06.2021 tarihli kararı ile; Mahalli mahkemece, taraflara yüklenen kusurların derecesi ve tazminatlar yönünden gerekçe kendi içinde çeliştiği gibi, gerekçe bölümü ile hüküm fıkrası arasında da çelişki oluşturulduğu gerekçesi ile bozulmuş, bozma sebebine göre temyize konu diğer yönlerin şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
E. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, erkeğin şiddet uyguladığı, hakaret ettiği, güven sarsıcı davranışlarda bulunduğu, buna karşın davacı birleşen davalı kadının erkeği ölen eski eşi ile sürekli kıyaslayarak hakaret edip aşağıladığı, eski eşine ait fotoğrafları evde görünür yerlerde bulundurduğu, evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına neden olan olaylarda kadının erkeğe göre daha az kusurlu olduğu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu(4721 sayılı Kanun)'un 169 uncu ve 175 inci maddeleri gereğince tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile ilgili yapılan araştırma yazıları, gerekse taraf beyanı ile tarafların ihtiyaçları birlikte değerlendirilerek, değişen ekonomik koşullar, hakkaniyet ilkesi de gözetilerek, kadın yararına miktar tedbir ve yoksulluk nafakası takdiri gerektiği, tarafların kusur durumu ve dosya kapsamı dikkate alınarak kadın yararına maddî ve manevî tazminata karar verilmesi koşullarının oluştuğu, erkek yararına manevî tazminata hükmedilmesi yasal koşullarının oluşmadığı gerekçesi ile; her iki davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına, kadın yararına boşanma hükmünün kesinleşeceği tarihten itibaren geçerli olmak üzere, aylık 400,00 TL yoksulluk nafakasına, 10.000,00 TL maddî, 7.500,00 TL manevî tazminata, erkeğin manevî tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı davalı kadın vekili; kusur belirlemesi, yoksulluk nafakası ve tazminat miktarları ile tedbir nafakası hakkında hüküm kurulmaması yönlerinden,
2.Davalı davacı erkek vekili ;kadının davasının kabulü, kusur belirlemesi, kadın yararına hükmolunan nafaka ve tazminatlar ile manevî tazminat talebinin reddi yönlerinden temyiz talebinde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, karşılıklı açılan boşanma davalarında taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamında imkan vermeyecek nitelikteki geçimsizlikte kusurun kimden kaynaklandığı, kadın yararına tazminat verilmesi ile tedbir ve yoksulluk nafakasına hükmolunması şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği ve gerçekleşmesi halinde miktarlarının dosya kapsamı ve hakkaniyete uygun olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü, 166 ncı, 174 üncü, 169 uncu ve 175 inci, 176 ncı maddeleri, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci ve 439 uncu maddeleri.
3.Değerlendirme
1.Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ve bozma kapsamı dışında kalarak kesinleşen yönlerin yeniden incelenmesinin hukuken mümkün bulunmadığı ve özellikle ara kararla kadın yararına hükmolunan tedbir nafakasının kararın kesinleşme tarihine kadar devam edeceği anlaşılmakla; tarafların aşağıdaki paragraflar kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. 10.12.1020 tarihli Mahkeme kararında her iki davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına karar verilmiş olup boşanma hükmü taraflarca temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir. Kesinleşen yönler hakkında yeniden hüküm kurulması doğru olmadığı halde yazılı şekilde davaların kabulü ile tarafların boşanmaları yönünden yeniden hüküm kurulması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
3.Tarafların tespit edilen ekonomik ve sosyal durumları, boşanmaya yol açan olaylardaki kusur dereceleri, paranın alım gücü, ihlâl edilen mevcut ve beklenen menfaat dikkate alındığında ... kadın yararına takdir edilen maddî tazminat azdır. 4721 sayılı Kanun'un 4 üncü maddesindeki hakkaniyet ilkesi ile 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50 ve 51 inci maddesi hükmü dikkate alınarak 4721 sayılı Kanun'un 174 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca daha uygun miktarda maddî tazminat takdiri gerekir. Bu yönler gözetilmeden hüküm tesisi doğru bulunmamış, bozmayı gerektirmiştir.
4. ... kadın, dava dilekçesinde maddî ve manevî tazminatlar için yasal faiz uygulanmasını talep ettiği halde bu konuda olumlu olumsuz hüküm kurulmaması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Temyiz olunan Mahkeme kararının kesinleşen boşanma hükmü hakkında yeniden karar verilmesi, maddî tazminatın miktarı ve tazminatlara faiz talebi yönlerinden BOZULMASINA,
2.Taraf vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddi ile kararın bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin ONANMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıranlara geri verilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
İşbu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere ,
22.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.