"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Van Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1222 E., 2023/585 K.
KARAR : Başvurunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : Tatvan 2. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2020/190 E., 2022/4 K.
Taraflar arasındaki boşanma ve ziynet alacağı davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince her iki davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin ilgili hükümlerinin kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; davalının evlilik birliğinin gerektirdiği yükümlülükleri yerine getirmediğini, sevgi ve saygı göstermediğini, şans oyunları oynadığını, fiziksel ve ekonomık şiddet uyguladığını, kötü muamele ve onur kırıcı davranışlarda bulunduğunu, başka birileriyle görüştüğünü belirterek tarafların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, düğününde kendisine 8 adet bilezik (hepsi 22 ayar olmak üzere 7 tane 22 gram 1 tane 28 gram), 14 ayar bir künye, yüzük, kolye, küpe ve başka para ve altın şeklinde ziynet eşya takılmış, davalı eş bu mallara el koymuş ve kendisine vermediğini, ziynet eşyaları ve paraların aynen iadesine,mümkün olmazsa bilirkişi rapor sonrası artırma hakkı saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1000.000 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, çocuklar için ayrı ayrı 1.000,00 TL tedbir ve iştirak kadın için 1.000,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, 20.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminata karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
II. CEVAP
Davalı erkek vekili cevap dilekçesinde özetle; iddiaların tamamının gerçek dışı olduğunu, davacının kendisine soğuk davrandığını, davacıya düğünde 6 adet 22 gram bilezik takıldığını, müşterek konutun borçlarını ödemek amacıyla kullanıldığını ve davacının buna rızasının olduğunu, açıklanan nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davalının davacıya ve çocuklara fiziksel şiddet uyguladığına, davacıya kötü muamelede bulunduğuna, davacıya hakaret ettiğine, evin geçimine katkı sağlamadığına, davacıya ekonomik ve psikolojik şiddet uyguladığına, aşırı derecede kıskançlık yaparak davacıya psikolojik şiddet uyguladığına, davacı tanıklarının bizzat şahit olduğu, davalı tanıklarının görgüye dayalı bilgileri olmadığı, tarafların evlilik birliliğinin temelden sarsılmasında ve sona ermesine neden olan olaylarda davalı tarafın tam kusurlu olduğu gerekçesi ile boşanma davasının kabulü ile tarafların 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrası gereğince boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin davacı anneye verilmesine, ortak çocuklar ile baba arasında şahsi ilişki tesisine, kadın yararına aylık 500,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına, çocuklar için aylık ayrı ayrı 500,00 TL tedbir ve iştirak nafakasına, davacının ziynet eşyalarının iadesi talebinin kısmen kabul kısmen reddi ile 57.661,56 TL tutarındaki ziynet eşyası bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, 20.000,00 TL maddî, 20.000,00 TL manevî tazminatın davalıdan alınarak davacı karar vermiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; ziynet alacağı davasının kısmen kabulü, iştirak nafakası ,yoksullak nafakası miktarı, kişisel ilişki tesisi yönünden istinaf buşvurusunda bulunmuştur.
2.Davalı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; ziynet alacağı davasının kabulü, kusur belirlemesi, velâyet, nafakalar, tazminatlar yönünden istinaf buşvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tarafların sosyal ve ekonomik durumları dikkate alınarak davacı kadın lehine hükmedilen yoksulluk nafakasının az olduğu, velâyeti anneye verilen ortak çocukların yaşı ve ihtiyaçları gözetildiğinde iştirak nafaka miktarının az olduğu, ortak çocuk ... yönünden dosyada beyanları yer alan tanık beyanları bu çocuğun davalı baba tarafından darp edildiğinde dair beyanlar) ve ortak çocuk ... yönünden ise dosyada yer alan kendi beyanı (babası ile görüşmek istemediğine dair beyanı ) dikkate alınarak ilk derece mahkemesi tarafından baba ile çocuklar arasında tesis edilen şahsi ilişkinin kaldırılmasına karar vermek gerektiği, davacı vekili dava dilekçesinde, 8 adet bilezik( hepsi 22 ayar olmak üzere 7 tane 22 gram,1 tane 28 gram) 14 ayar bir künye, yüzük, kolye, küpe, başka para ve altın şeklinde talepte bulunmuş davalı vekili cevap dilekçesinde düğünde 6 adet altın bilezik (22 gram) takıldığını düğünde takılan ziynetlerin müşterek konutun borçlarını ödemek amacı ile kullanıldığını, davacı eşinde buna rıza gösterdğini beyan ile ispat yükünü üzerine almakla dilekçede geçen 6 adet 22 gram bileziğin iade edilmemek üzere davacının rızası ile alındığını ispat yükü davalı üzerinde olup davalı bu ispat yükünü yerine getirememekle, davalının ziynet alacağı talebinin reddi gerektiği davacının ise ziynet alacağı talebinin tam kabulü gerektiği istinaf isteminin dosyada yer alan delillerde dikkate alınarak reddine karar vermek gerektiği davacı taraf dava dilekçesinde ziynet alacağı ile ilgili olarak dava konusu ettiği ziynetlerin aynen, olmaz ise bedelini talep etmiş ilk derece mahkemesi ise 6 adet 22 gram bilezik karşılığı 57.661,56 TL 'nin davacıya verilmesine karar vermiş ise de; istinaf aşamasında davacı vekili istinafa dair talebinde tüm taleplerimizin kabulüne karar verilmesi gerekmektedir demekle, bu talebi ile dava dilekçesinde ziynetler için ileri sürdüğü talebi olan aynen iade olmaz ise bedel talebinin ve dava tarihinden itibaren yasal faiz isteminin devam ettiği kanaatına varılmakla, ilk derece mahkemesi tarafından kabulüne karar verilen 6 adet 22 gram bileziğin aynen, olmaz ise bedelinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine dair karar vermek gerektiği gerekçesi ile davalı erkeğin tüm istinaf isteminin reddine ,davacı kadın vekilinin ise şahsi ilişkinin kaldırılmasına ,iştirak ve yoksulluk nafakası miktarlarının az olduğuına, ziynet alacağının aynen olmaz ise bedele hükmedilmesi istemine dair istinaf başvurusunun kabulü ile yerlerine gerekçeye uygun aşağıdaki şekilde yeni bentler oluşturulmasına, ortak çocuklar 17.07.2005 doğumlu ..., 07.08.2010 doğumlu ... için ayrı ayrı aylık 750,00 TL iştirak nafakasına, kadın için aylık 750,00 TL yoksuluk nafakasına, velâyeti anneye verilen 17.07.2005 doğumlu ... ve 07.08.2010 doğumlu ... isimli ortak çocuklar ile baba arasında ilk derece mahkemesi tarafından tesis edilen şahsi ilişkinin kaldırılmasına, davacının ziynet alacağı talebinin kısmen kabulü ile; 22 ayar 6 adet bilezik (dava tarihi itibarı ile değeri olan 22 gram x6 adet: 132 gram, 1 gramı 436,83 TL: 57.661,56 TL) ten ibaret ziynet eşyalarının davalıdan alınarak davacıya aynen iadesine, aynen iadenin mümkün olmaması halinde toplam bedel olan 57.661,56 TL nin 1.000,00 TL sinin dava tarihinden (24.09.2020 tarihi) bakiye 56.561,56 TL sinin ise ıslah tarihi olan 08.10.2021 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı erkek vekili; ziynet alacağı davasının kabulü, kusur belirlemesi, velâyetler, kişisel ilişki, nafakalar ve tazminatların usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davacı kadın vekili katılma yoluyla; ziynet alacağı davasının kısmen kabulü, nafaka miktarı, tazminat yönü ile tüm tazminata faiz kararı usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı kadın tarafından 4721 sayılı Kanun'un 166 ncı maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen evlilik birliğinin sarsılması hukuki sebebine dayalı olarak açılan boşanma ve fer'îleri istemine ilişkin davada taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak derecede ve birliğin devamına imkan vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik bulunup bulunmadığı, geçimsizlik var ise kusurun kimden kaynaklandığı, kadın yararına tedbir ve yoksulluk nafakası ile tazminat şartlarının somut olayda gerçekleşip gerçekleşmediği, miktarlarının uygun olup olmadığı, ziynet alacağı davasının kısmen kabul ve reddinin doğru olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Kanun'un 4 üncü, 6 ncı, 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 169 uncu maddesi, 174 üncü maddesinin birinci ve ikinci fıkrası, 175 inci maddesi, 182 nci, 324 üncü, 327 nci, 328 inci, 329 uncu, 330 uncu ve 336 ncı maddeleri, 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun (6098 sayılı Kanun) 50 nci ve 51 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Adli yardımdan yararlanması sebebi ile başlangıçta alınmamış olan aşağıda yazılı karar ve ilam harcı ile temyiz başvuru harcının taraflara yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,27.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.