"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/912 E., 2023/910 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kayseri 8. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/281 E., 2023/55 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı erkek vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı erkek vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı erkek vekili dava dilekçesinde özetle; tarafların Suriye'de evlendikleri kadının birlik görevlerini yerine getirmediği, çocuklara bakmadığı, sürekli telefonla oynadığı, davacıya başkasına aşık olduğunu söylediği, evi terk ettiği, başka bir erkekle birlikte yaşadığı, bu kişi ile imam nikahı yaptığına ilişkin belgeyi sunduğu, davalının alkol ve uyuşturucu kullandığı, çocukların yanında bu kullanımının sürdüğü, uyuşturucu bulamayınca kendisine ve çocuklara zarar verdiğini iddia ederek tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, ortak çocukların velâyetinin babaya verilmesine, hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı kadın davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile özetle; tarafların resmi evli olduklarına dair bir belgenin bulunmadığı, Türkiye'ye giriş yaptıkları sırada beyanları doğrultusunda evli olarak kaydedildiği, taraflar arasında resmi bir evlilik akdi bulunmadığı anlaşıldığı, bu nedenle davacının hukuki menfaat yokluğundan davasının reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı erkek vekili istinaf dilekçesinde özetle; tarafların resmi evli olduklarını gösterir belgeyi sunmak için tarafların süre verildiği taraflar arasında resmi bir evlilik bulunmadığını, Türkiye'ye giriş yaptıkları sırada beyanları doğrultusunda evli olarak kaydedildiklerini, İlk Derece Mahkemesi tarafından davanın reddine karar verilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, emsal kararlarda benzer olaya ilişkin durumlarda "davanın konusunun olmadığı kanaatine varılarak davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına" karar verildiği, bir noktada tarafların hukuken evli olmadığına dair tespitte bulunulduğu bu karar üzerine bulunduğu ilin Göç İdaresine başvuran davacının geçici koruma kimlik kartında “evli” olarak geçen medeni hal durumunu “bekar” olarak değiştirebildiği bu nedenle İlk Derece Mahkemesi kararının müvekkili lehine kaldırılması istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı vekili dava dilekçesinde tarafların 2013 yılında Suriye'de evlendiklerini, bu evliliklerinde 4 tane ortak çocuklarının olduğunu, tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsıldığını iddia ederek tarafların boşanmalarına, ortak çocukların velâyetlerinin davacı babalarına verilmesini talep etmiş ise de, davacı vekiline, ön inceleme duruşmasında tarafların resmi olarak evli olduklarını gösterir belgeyi sunması için gelecek celseye kadar süre verildiği, davacı vekilinin bir sonra celse, taraflar arasında resmi nikah olmadığını, tarafların Türkiye'ye girişte evli oldukları yönünde beyanda bulunduklarını beyan ettiği görülmekle taraflar arasında resmi bir evlilik olmadığı bildirildiğinden İlk Derece Mahkemesi'nin davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik olmadığı gerekçesi ile istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı erkek vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı erkek vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesini tekrar ederek İlk Derece Mahkemesi'nin kararının usul ve kanuna aykırı bulunduğunu bu nedenle kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, açılan boşanma davasında tarafların arasında resmi bir evlilik bulunmaması durumunda hukuki menfaat yokluğundan davanın reddine karar verilmesinin dosya kapsamına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 114 üncü, 115 inci, 190 ıncı 194 üncü, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un, 4 üncü, 166 ıncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı erkek vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Adli yardımdan yararlanması sebebiyle başlangıçta alınmamış olan aşağıda yazılı karar ve ilam harcı ile temyiz başvuru harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,14.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.