"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 42. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/43 E., 2023/822 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çatalca 2. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2020/596 E., 2021/555 K.
Taraflar arasındaki torunla kişisel ilişki kurulması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile davacı anneanne ve torunları arasında kişisel ilişki kurulmasına karar verilmiştir.
Kararın davalı baba vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı baba vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı anneanne vekili dava ve cevaba cevap dilekçesinde; davacı anneannenin kızının ölümü sonrasında davalı babanın torunlarını anneanneye göstermediğini, anneanneyi tehdit ettiğini, davacının kızının sağlığında torunları ile ilgilendiğini, bundan sonra da maddî ve manevî olarak destek olmak istediğini ve anneanne ile kişisel ilişki kurulmasının çocukların üstün yararına olacağını iddia ederek; ... ve ... ile anneanneleri arasında kişisel ilişki kurulmasına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı baba vekili cevap dilekçesinde; babanın eşinin ölümü sonrası çocuklarını teslim almak için davacı anneannenin evine gittiğinde ailenin çocukları teslim etmemek için direndiğini, çocuklardan ...'u odaya kilitlediklerini, çocukların teyzesinin ...'a sürekli mesaj gönderip çocuğu babaya karşı etkilemeye çalıştığını, çocukların baba yanında mutlu olduklarını ve kişisel ilişkinin çocukların yararına olmayacağını iddia ederek; davanın reddine hükmedilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı anneannenin kızı vefat ettiğinden beri torunlarını göremediği, her ne kadar küçükler anneanneleri görüşmek istemediklerini beyan etmişler ise de çocukların anneleri sağken anneanneleri ile iletişim halinde oldukları, küçük ...’ın beyanlarında daha çok teyzeleriyle ve kuzeniyle yaşadıkları olumsuzluklardan bahsettiği ancak bu kişilerin kişisel ilişki kurulması taleplerinin bulunmadığı, çocukların annelerinin ölümünün ailede büyük bir travmaya sebep olduğu, bu zor günlerin ailenin birbirine destek olması ile daha kolay atlatılabileceği ve kişisel ilişkinin çocukların ruhsal gelişimlerine katkı sağlayacağı gerekçesi ile; davanın kabulü ile davacı anneanne ve torunları ... ve ... ... arasında her ayın birinci cumartesi günü saat 10.00 ile 18.00 arasında, her ayın üçüncü pazar günü saat 13.00 ile 16.00 arasında ve dini bayramların ikinci günü saat 10.00 ile 18.00 arasında kişisel ilişki kurulmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı baba vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı baba vekili istinaf dilekçesinde özetle; usulüne uygun olarak ön inceleme duruşması yapılmadığını, davalı vekilinin ön inceleme duruşmasına sunduğu mazeret dilekçesinin gerekçesiz olarak reddedildiğini, davalı tarafa bir sonraki duruşmanın tebliğ edilmediğini, duruşmaların sürüncemede bırakıldığını, dosyanın uzman ve hâkim tarafından yeterince incelenmediğini, idrak çağında olan ...'ın anneannesinin birçok kez fiziksel ve psikolojik şiddetine maruz kaldığını ifade etmesine ve anneanne ile görüşmek istememesine karşın çocuğun iradesine aykırı şekilde karar verildiğini, ...'un da olayları idrak edebilecek gelişimde olduğundan görüşüne önem verilmesi gerektiğini ve kişisel ilişkinin çocukların üstün yararına aykırı olacağını belirterek; tamamı yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ön inceleme duruşması için davalı vekili tarafından sunulan mazeret dilekçesine belge eklenmemesi nedeniyle mahkemenin gerekçeli olarak davalı vekilinin mazeretinin reddine karar vermesinde usule aykırılık bulunmadığı, 25.03.2021 tarihli duruşma günü davalı vekiline tebliğ edilmemiş ise de vekilin duruşma gününü öğrenerek duruşmaya katıldığı, tarafların tanıklarının dinlendiği, idrak çağındaki ...'ın pedagog refakatiyle mahkeme huzurunda beyanının alındığı ve yine pedagog bilirkişiden uzman raporu alındığı, davalı vekilinin mahkemece eksik inceleme yapıldığına ve hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiğine ilişkin istinaf talebinin yerinde olmadığı; somut olayda çocuklar anneanneleri ile görüşmek istemediklerini beyan etmişlerse de, ... ...'nın beyanın alındığı tarihte altı yaşında olup, idrak çağında olmadığı, on bir yaşındaki diğer çocuk ...'ın beyanlarında bahsettiği olayların çok önceye dayalı olduğunun anlaşıldığı, uzman raporunda da çocukların taraflar arasındaki anlaşmazlıklardan olumsuz etkilendiğinin, baba ile bağlarının annenin kaybı ile daha da arttığının, anneanne ile çocuklar arasında yaklaşık bir yıldır nitelikli görüşme olmadığının, çocukların babalarından ayrılma endişesi yaşadığının ve çocuklarla anneanne arasında yatılı olmayacak şekilde kurulacak kişisel ilişkinin çocukların menfaatine olacağının belirtildiği gerekçesi ile; istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) inci alt bendi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı baba vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı baba vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki kanun yolu itirazlarını tekrar ederek ve kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu beyanla; tamamı yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı anneanne ile torunları arasında kişisel ilişki kurulmasının şartları oluşup oluşmadığı ve kurulan kişisel ilişkinin çocukların üstün yararına uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 325 inci maddesi. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 3 üncü ve 12 nci maddeleri. Çocuk Haklarının Kullanılmasına Dair Avrupa Sözleşmesi'nin 3 üncü, 4 üncü ve 6 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı baba vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,12.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.