"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/767 E., 2023/997 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kısmen kabulü ile yeniden esas hakkında hüküm kurma
İLK DERECE MAHKEMESİ : İnebolu Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
SAYISI : 2021/224 E., 2023/31 K.
Taraflar arasındaki boşanma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına ve boşanmanın fer'îlerine karar verilmiştir.
Kararın davacı kadın vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen esastan reddi ve kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmünün ilgili bölümleri kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı kadın vekili dava dilekçesinde özetle; erkeğin, müvekkiline karşı hiç saygı göstermediğini, müvekkilinin kişiliğine ve saygınlığına karşı hakaretlerde bulunduğunu, aile içi psikolojik ve duygusal baskı uyguladığını, şiddete yönelik eğiliminin olduğunu, hakaret ve tehdit ettiğini, iddia ederek; tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, kadın yararına aylık 800,00 TL tedbir ve yoksulluk nafakasına ve yasal faizi ile birlikte 80.000,00 TL maddî, 80.000,00 TL manevî tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı erkek davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı erkeğin, İnebolu Sulh Hukuk Mahkemesinin 2022/70 Esas, 2022/167 Karar sayılı kararı ilamı ile "kısıtlının vasi tayini gerektiren akıl zayıflığının olduğunu, akli dengesinin akıllıca yaşam sürmek için yeterli olmadığı ... akıl zayıflığının sürekli olduğu, kısıtlanması ve vasi tayini gerektiği.." bahisle kısıtlanarak kendisine oğlu ...'ün vasi olarak atanmasına karar verilmiş verilen karar 04.04.2022 tarihinde kesinleşmiştir. Davalı erkek hakkında vesayet dosyalarında alınan sağlık kurulu raporlarında akli dengesinin akıllıca yaşam sürmesi için yeterli olmadığı ve kendi işlerini görebilecek güce sahip olmadığı, sürekli yardıma muhtaç olduğu ve hastalığının sürekli olduğu ve davacı kadın tarafından akıl hastalığı hukuki nedenine dayalı olarak açılmış bir davanın bulunmadığı, davacı kadın tarafından, ıslah da edilmediği, davalı erkeğin hareketlerini iradi olmadığı ve erkeğe kusur yüklenemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine, kadının tedbir nafakası talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı kadın vekili istinaf dilekçesinde özetle; reddedilen dava yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 185 inci ve 186 ıncı maddelerinin üçüncü fıkrası uyarınca, tedbir nafakasının mahiyeti ve tarafların ekonomik ve sosyal durumları da gözetilerek davacı kadın lehine uygun miktarda tedbir nafakasına hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle, kadının tedbir nafakasının reddine yönelik istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının ilgili bendi kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle kadın yararına dava tarihinden itibaren aylık 500,00 TL tedbir nafakasına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı kadın vekili temyiz dilekçesinde tamamı yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
2.Temyiz tarihinden sonra davalı erkek 30.10.2023 tarihinde vefat etmiş, mirasçı olan ortak çocuklar tarafından vekâletname sunulmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, boşanma istemli davada, davacı erkeğin temyiz aşamasında vefatı üzerine yapılan yargılamada davanın konusuz kalıp kalmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 323 üncü, 326 ncı 331 inci maddesinin birinci fıkrası, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri. 4721 sayılı Kanun’un 6 ncı ve 166 ncı maddesinin birinci ve ikinci fıkrası ile 181 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Davacı kadın tarafından, 28.07.2021 tarihinde evlilik birliğinin temelinden sarsılması hukuki sebebine dayalı iş bu yargılamaya konu boşanma davası açılmış, İlk Derece Mahkemesince 17.01.2023 tarihli karar ile davanın reddine karar verilmiştir. İlk Derece Mahkemesi kararının davacı kadın vekili tarafından tamamı yönünden istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince kadının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile tedbir nafakası yönünden yeniden hüküm kurulmuş, sair istinaf istemlerinin ise esastan reddine karar verilmiş, hüküm yine tamamı yönünden davacı kadın vekili tarafından temyiz edilmiştir.
2.Dosyanın yapılan incelemesinde, nüfus kaydına göre davacı erkeğin dosya temyiz aşamasındayken 30.10.2023 tarihinde vefat ettiği anlaşılmıştır. Bu durumda davalı erkek boşanma kararı henüz kesinleşmeden vefat etmiş ve evlilik birliği ölümle sona ermiştir. 4721 sayılı Kanun'un 181 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, ölen eşin mirasçılarının kusur tespiti yönünden davaya devam etme hakkı bulunmaktadır. Dosya kapsamında ise, davalı erkek mirasçıları tarafından, sağ kalan eşin kusur tespiti yönünden davaya devam ettiklerinin bildirildiği görülmüştür. Bu hale göre, evlilik ölümle sona ermiş, boşanma davası konusuz kalmıştır. Bu husus gözetilerek, 4721 sayılı Kanun'un 181 inci maddesi gereğince bir karar verilmek üzere hükmün bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatırana geri verilmesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
01.07.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.