"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/659 E., 2023/770 K.
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Edirne 2. Aile Mahkemesi
SAYISI : 2022/32 E., 2023/47 K.
Taraflar arasındaki torunla kişisel ilişki kurulması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacının dava dilekçesinde özetle; davalılardan ...'ın oğlu olduğunu, gelini davalı ... ile ilişkisinin iyi olmaması sebebiyle son üç yıldır torunu ile hiç bir şekilde görüşemediğini, eşinin sağlık problemleri yaşadığını, tek istediğinin torununu görmek olduğunu belirterek, davalıların velâyeti altında bulunan torunu ile aralarında kişisel ilişki kurulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... cevap dilekçesinde özetle; kızı ... ile davacı olan annesi arasında kişisel ilişki kurulmasına bir itirazı bulunmadığını belirtmiştir.
2.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin kızı ile babaanne ve dedesinin görüşmelerini engellemediğini, küçük ...'nın babaanne ve dedesi ile görüşmesi için mahkeme kararına gerek olmadığını, davacı tarafın küçük çocuğu anne ve babası ile iletişime geçerek istediği zaman görebileceğini, müvekkilinin ... ile büyük ebeveynlerinin görüşmesinin çocuğun yararına olacağı düşüncesinde olduğunu, çocuğun alerjisi olduğunu, anne eşliği olmaksızın yapılacak görüşmelerin ...'nın zararına olabileceğini, davacı babaanneninde ciddi rahatsızlıkları olduğunu, çocuğun bakımını üstlenebilecek durumda olmadığını, bu sebeplerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı babaanne ... 28.12.2016 doğum tarihli torunu ...'yı en son 2 yaşında görebildiği, görememe sebebinin davalılardan gelini ... ile aralarında olan soğukluktan kaynaklandığı, davalı ... Hanım'ın çocuğun gelişim dönemine göre ihtiyacından fazla şekilde çocuğun üstüne titrediği bu sebeple de çocuğu ...'nın temizliği, hijyeni ve süt alerjisi gibi ve başkaca nedenler ile babaannesinin yanında güvende olamayacağını düşündüğü, bu durumun babaanne ...'u ...'yı sevme konusunda baskı altında bıraktığı, ancak davacı babaannenin eğitim ve sosyal özellikleri ile uyumlu bir görünüm sergilediği, torunu ile görüşme konusunda yüksek motivasyona sahip olduğu, çocuğun süt alerjisinin farkında olduğu, 1947 doğumlu olmasına rağmen daha dinç ve hayat dolu olduğu, çocuğun ihmal ve istismar olmadığı sürece babaanne ile görüşmesinde herhangi bir sakınca bulunmadığı, davalı ... Bey'in de kendi aile içi huzuru bozulmasın diye yıllar süren bu görüşmemeye sessiz kaldığı anlaşılarak ve ayrıca babaannenin yaşı nedeniyle çocuğun bakımı ile ilgili annenin çekinceleri gidermek açısından babaanne ile torun arasındaki ilişkinin refakat eşliğinde olması gerektiği göz önünde bulundurularak; davanın kabulü ile davacının oğlu, kişisel görüşe konu çocuk ...'nın babası ... refakatinde davacı babaanne ... ile torunu ... arasında her ayın 1 inci pazar günü 10.00-13.00 saatleri ve 3 üncü pazar günü 14.00-17.00 saatleri arasında şahsi ilişki kurulmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporları nezdinde kurulan hükmün kabul edilemeyeceğini, tanık anlatımlarının hükme esas alınamayacağını, delillerinin toplanmadığını, tanıklarının dinlenmediğini, davanın devamı sürecinde annenin çocuğu olası neticeye hazırlamak için bilgilendirdiğinde çocuğun aşırı kaygılanmaya başladığını, Pazar günleri müvekkili annesi yokluğunda yapılacak görüşmenin aile bütünlüğünü bozacağını, ailenin birlikte geçirebildiği yegane zamanın pazar günü olması, bugünün haricinde babanın çalışıyor olması nedeniyle ailesi ile vakit geçirememesinin çocuğun psikolojisini ve üstün yararını zedeleyeceğini belirterek davanın kabulü yönünden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak talepleri doğrultusunda karar verilmesi istemi ile istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ilelenmiş ise de 24.02.2022 tarihli raporda tarafların ve çocuğun beyanları etraflıca alındığından sosyal inceleme raporlarına karşı itirazların değerlendirilmediğine ve ikinci raporun taraflarla görüşülmeden hazırlandığına ve eksik araştırma ile karar verildiğine yönelik istinaf talebinin verilecek kararın esasına etkisi bulunmadığı, davalı tarafın iki tanığının anlatımları ve dosyadaki bilgi ve belgeler dikkate alındığında Mahkemece davalının diğer iki tanığının dinlenilmemesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı, davacı tanıklarının beyanları ve davalı annenin 24.02.2022 tarihli sosyal inceleme raporundaki anlatımları dikkate alındığında davanın açılmasında hukuki yararın ve olağanüstü halin mevcut olduğunun kabul edilmesinin gerekeceği, çocuğun annesi ile davacı arasındaki iletişimsizliğin ve kopukluğun davacının torunu ile kişisel ilişki kurmasına engel olacak derecede olmadığı gibi kurulacak kişisel ilişkinin çocuğun gelişimini olumsuz etkileyeceği ve onun zararına olacağı yönünde başka bir kanıtta da bulunmadığı, Mahkemece çocuğun yaşı da gözetilerek sosyal inceleme raporlarındaki tespitler dikkate alınarak çocuğun bedeni ve fikri gelişimini olumsuz etkilemeyecek ve annenin velâyet görevini gereği gibi yerine getirmeye engel olmayacak şekilde kişisel ilişki düzenlemesi yapılması usul ve yasaya uygun bulunduğu gerekçesi ile ...'un istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; Mahkeme kararı ile kişisel ilişki kurulmasını gerektirecek bir hal bulunmadığını, davacının amacının "torunuyla görüşmek olmadığını", davacının torununu görme yolunda samimi hiçbir girişimi bulunmadığını, davacının, kendisiyle aynı şehirde yaşayan torununu görme serbestisi var iken işbu davayı açmasında hukuki yararı bulunmadığını,çocuğun mahkeme zoruyla yapılacak görüşmeler nedeniyle oldukça endişeli olduğunu, 24.2.202 tarihli bilirkişi raporu birçok yönden eksik ve hatalı olduğunu, 27.12.2022 tarihli uzman görüşü raporu küçük çocuk veya taraflardan hiçbiri ile görüşme yapmadan, hiçbir suretle iletişim kurmadan tanzim edildiğini, pazar günleri davalılar ve küçük ...’nın ailece geçirilebilecekleri tek vakit olduğunu, tanık beyanlarının yoruma dayalı olduğunu, tanık ...'a talimat yazılmasına karar verilmesine ve masraf yatırılmasına rağmen yerine getirilmemiş, sonraki celselerde ise tanığın dinlenmesinden vazgeçilmiş olmasının hukuka uygun olmadığı, tanık ..., geçirdiği ciddi sağlık sorunu nedeniyle duruşmaya katılamamış ve sağlık raporu mazeret olarak mahkemeye ibraz edildiği, buna rağmen tanığın dinlemesi beklenmeden hüküm kurulduğu, davanın kabulü için aranan olağanüstü hal, somut olayda bulunmadığı, pazar günleri müvekkil anne yokluğunda yapılacak görüşmenin aile bütünlüğünü bozacağı, kişisel ilişki tesisinde annenin de bulunması aile bağlarını ve birlik beraberlik duygusunu kuvvetlendireceği, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu beyanla; hükmün tamamı yönünden kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, torunla kişisel ilişki kurulması davasında babaanne ile torun arasında kişisel ilişki kurulmasının çocuğun üstün menfaatine olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 inci ve 371 inci maddeleri, 4721 sayılı Kanun'un 323 üncü, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi 3 üncü, 9 uncu ve 12 nci maddesi, Çocuk Haklarının Kullanılmasına dair Avrupa Sözleşmesi 3 üncü, 6 ncı ve 4 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen ..., tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı ... vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,17.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.